Herengracht 243A 
De Transvaalsche Boer
Huisnaam: De Transvaalsche Boer
Adres: Herengracht 243A
Oud adres: LL101, wijk 30, klein nr. 194, kadaster F306, verponding 5296
Postcode: 1016BH
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1900
Architect: G. van Arkel
Restauratie: 2001
(5 afbeeldingen)
Ook: Gasthuismolensteeg 20. Winkelpand op de hoek van de Herengracht en Gasthuismolensteeg, hoekhuis, in 1900 ontworpen door G. van Arkel, erkers, torenachtige uitbouw, gepleisterde gevel. Het beeldje op de hoek stelt 'de Zuid-Afrikaanse boer' voor. Bij restauratie Gasthuismolensteeg 18 erbij getrokken: moderne glas-en-staal-gevel. Bij deze restauratie zijn de originele kleuren teruggebracht (op basis van kleurenonderzoek).
De opdrachtgever van het winkelpand, in 1900 ontworpen door architect G. van Arkel, was Johanna Maria van Kerkhoven, weduwe van C.F. van Dus, die hertrouwde met J.J.M. Hooft. De referentie aan de Boerenoorlog van 1900 zou komen, omdat de weduwe of haar zoon vurig partij koos voor de Boeren. De zoon N. Van der Dusse dreef in 1900/01 in het pand het sigarenmagazijn De Transvaalsche Boer. De bestemming veranderde daarna snel: in 1902 werd het een kunsthandel, in 1908 een groentezaak, in 1919 een schoenenwinkel.
Gebruikte literatuur:
- Ronald Pellemans en Dick van der Horst. 'De kleur van de stad. Meer variatie en nuance in een evenwichtig stadsbeeld.' Jaarboek BMA 6 (2007): p. 85-93
MIP-nummer: 10305
Functie: Winkel-bewoning
Architect: Arkel, G. van
Jaartal: 1900
Bouwstijl: Sobere Art Nouveau
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: GM
Monumentennummer: 200440
Adres: Herengracht 243A
Adressen: Gasthuismolensteeg 20 ;Herengracht 243 A B
Inschrijvingsdatum: 25-06-1999
Redengevende omschrijving: geen beschrijving
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
[Grachtenboek van Caspar Philips]
Laatste wijziging: december 2020