Keizersgracht 730-734 
Adres: Keizersgracht 730-734
Oud adres: 730: Z689, wijk 59, klein nr. 741, kadaster I1439, verponding 5242
732: Z688, wijk 59, klein nr. 742, kadaster I1440, verponding 5241
734: Z687, wijk 59, klein nr. 743, kadaster I1441, verponding 5240
Postcode: 1017EW
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Strakke Stijl
Bouwjaar: 1671, 1775
Architect: Adriaan Dortsman?
Opdrachtgever: Jan Somer Nicolaesz (1671), Pieter Cornelis Hasselaar (1775)
(11 afbeeldingen)
Drie huizen achter gemeenschappelijke zandstenen gevel in strakke stijl van Adriaan Dortsman, geheel zandstenen gevel onder een kroonlijst met trigliefen, dwarsdak (attiek met beelden verdwenen), middenrisaliet met daarbinnen een geaccentueerde middentravee met raam- en deuromlijsting. Hoge stoep is herbouwd waarbij bijzondere stoepbalusters uit 1775 werden hergebruikt.
In 1671 werden een vijftal woon- en koopmanshuizen opgericht met een gemeenschappelijke zandstenen gevel in de zgn. 'strakke stijl' van architect Adriaan Dortsman (Keizersgracht 730-738). Het resterende gedeelte van drie woonhuizen (730-734) bestaat uit een smal, breed en smal woonhuis, resp. met twee, drie en twee raamassen, waarbij het middelste huis met een zgn. middenrisaliet iets naar voren springt. De centrale as is geaccentueerd door een deur- en raamomlijsting met zeer strakke en sobere klauwstukken. Oorspronkelijk stond er op de Dorische kroonlijst een balustrade met beelden zoals bij Keizersgracht 672-674 dat een vergelijkbare gevel heeft.
Zoals wel vaker op de grachten voorkomt heeft hier een stoependans plaatsgevonden, als gevolg van de wijziging van de huisindeling en verplaatsing van ingangen. Elk huis had oorspronkelijk een eigen hoge stoep, waarbij het middelste huis een dubbele stoep in het midden had. Doordat het souterrain hier vrij hoog is, zijn de stoepen ook nogal hoog. In de 20ste eeuw bestond de dubbele stoep in het midden niet meer omdat de ingang van het middelste huis naar de linker-raamas was verhuisd. Bij de restauratie werd de ingang weer in het midden geplaatst en werd de dubbele stoep teruggebouwd. De twee stoepen aan weerszijden verdwenen echter. Bij de herbouw van de stoep werden de stoepbalusters uit 1775 van nr. 730 hergebruikt. Deze unieke stoepbalusters waren gemaakt in opdracht van burgemeester Pieter Cornelis Hasselaar. De strakke balusters hebben in het midden een schildje met de Andreaskruizen van het Amsterdamse stadswapen.
Gebruikte literatuur:
H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 437
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 2723
Adres: Keizersgracht 730-734
Adressen: Keizersgracht 730 A B C;Keizersgracht 732 A B C D E G H;Keizersgracht 734 A B C D E F G
Inschrijvingsdatum: 17-06-1970
Redengevende omschrijving: Groep van drie huizen achter gemeenschappelijke zandstenen gevel met middenrisaliet en rechte triglyfenlijst (XVIIc) Bij 732 versierde ingangstravee.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
[Grachtenboek van Caspar Philips]
Laatste wijziging: maart 2017