Amsterdam Monumentenstad

Bankgebouw Pierson & Co.

Naam: Bankgebouw Pierson & Co.
Adres: Herengracht 206-214
Oud adres: 206: LL168, wijk 40, klein nr. 422, kadaster E3746, verponding 1912
208: LL169, wijk 40, klein nr. 423, kadaster E3747, verponding 1913
210: LL170, wijk 40, klein nr. 424, kadaster E3748, verponding 1914
212: LL171, wijk 40, klein nr. 425, kadaster E3749, verponding 1915
214: LL172, wijk 40, klein nr. 426, kadaster E3750, verponding 1916
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Nieuw historiserende stijl
Bouwjaar: 1917-1918
Architect: Gebr. van Gendt A. L.zn.
Opdrachtgever: Pierson & Co.

(19 afbeeldingen)

Bankgebouw Pierson & Co.

Nieuwbouw uit 1918 in klassiek 17de-eeuwse stijl, zeven raamassen, kolossale orde, op en in de balustrade staan beeldgroepen die handel, scheepvaart, cultuur en industrie symboliseren (beeldhouwwerk van Joh. Schreuder). Interieur: bevatte elementen van op deze plaats gesloopt pand: plafondstuk, gesigneerd Cornelis Troost en gedateerd 1734, voorstellende 'Mars treurend om de verwijfdheid van Rome', en twee deurstukjes uit de zaal een plafondstuk, vermoedelijk van Cornelis Troost, uit een zijkamer van nummer 214: deze interieuronderdelen zijn echter uit het pand VERDWENEN. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)

N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!

Gebruikte literatuur:

• Aernout Hagen, 'Onderdak gezocht voor zaaldecoraties - De laatste Troost van Herengracht 214', Ons Amsterdam 41 (1989): p. 273-277
• David Keuning en Lydia Lansink. A.L. van Gendt (1835-1901), J.G. van Gendt (1866-1925), A.D.N. van Gendt (1870-1932), Architecten in zaken. Rotterdam: 1999
• Theo Rouwhorst. 'XXXIII. Natuurstenen onderpuien'. Binnenstad 250 (maart 2012)
• Hannah Schoch. 'Kantoorbouw in de binnenstad.' In: Vincent van Rossem (red.). Amsterdam maakt geschiedenis. Amsterdam, 2004: p. 213-233
• Walther Schoonenberg. 'De nieuwe Rijksmonumenten in de Amsterdamse binnenstad. De 'jongere bouwkunst' opnieuw bekeken'. Binnenstad 185 (nov. 2000)

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 13225
Functie: Bankgebouw
Architect: Gendt, Gebr. van
Jaartal: 1917-1918
Bouwstijl: Traditionalisme

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518353
Adres: Herengracht 206-214
Adressen: Herengracht 208 ,4;Herengracht 216
Inschrijvingsdatum: 12-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in 1917-1918 tot stand gekomen BANKGEBOUW met CONCIERGEWONING, in opdracht van Pierson & Co. door het architectenbureau Gebr. van Gendt A.L.zn. in historiserende trant ontworpen in de stijl van het 17de-eeuwse classicisme; attiek in 18de-eeuwse trant. Beeldgroepen op de attiek, evenals overig beeldhouwwerk van de hand van de in 1928 overleden beeldhouwer Johan Schreuder. De cementijzerwerken werden uitgevoerd door de 'Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in Gewapend Beton'. Op de parterre werden de ruimtes gegroepeerd om de centrale kluis. Om deze kluis liep een controlegang. Op de bel-etage bevonden zich de belangrijkste kantoren, de afdeling betreffende de effecten en enkele directieruimtes. Op de verdieping bevond zich een lichthof met lantaarn, verder ook hier ruimtes voor de directie. Omschrijving. Op een rechthoekig grondplan rondom een lichthof ontworpen bankgebouw met drie bouwlagen onder een schilddak gedekt met blauwe leien in Maasdekking. Op de ribben van de schilden, kepers en vorst is een zinken afdekking geplaatst. Op de hoeken van de nok elk een gemetselde, als ruiter geplaatste schoorsteen. Deze schoorstenen hebben enkele omlopende banden en een geprofileerde natuurstenen lijst. Verder een op vier posten rustende dekplaat met klein ingezwenkt tentdak met piron. Aan de zijde van de Herengracht een drietal kleine dakkapellen. Houten pilasters aan weerszijden van een enkelvoudig venster met vierruits draairaam. Kroonlijst en segmentvormig fronton. Zeven traveeën brede licht risalerende voorgevel in overwegend in kruisverband vermetselde bruinrode handgevormde baksteen; onderbouw van grijs Beiers graniet; Obernkirchner zandsteen voor basement, kapiteel, lijst en guirlandes. Op het niveau van de begane grond toont de gevel een plint met geprofileerde lijst. Verder aan weerszijden twee iets verdiept geplaatste getoogde toegangen. Hierin fraai siersmeedijzeren hek waarachter de feitelijke toegangsdeur. In het midden drie verdiept geplaatste vensteropeningen met traliewerk. Boven de natuurstenen cordonlijst de pilastergevel. Gemetselde pilasters in kolossale orde met natuurstenen basement en Ionisch kapiteel. Op de hoofdverdieping zeven achtruits schuifvensters met gemetselde rechte hanekam. Op de verdere verdieping zeven zesruits schuifvensters met gemetselde rechte hanekam. Tussen de vensters van deze verdiepingen een zevental festoenen. Boven de kapitelen een natuurstenen architraaf die de risalering accentueert. Architraaf met smalle sierlijst. Hierboven het eenvoudige gemetselde fries. Kroonlijst met tandlijst, eierlijst en verder sier- en profiellijsten. Attiek met zowel aan de linker- als aan de rechterzijde een dichtgemetseld deel. Hier temidden van risalering en uitkragende posten met opgezette natuurstenen vaas, de jaartalaanduiding op banderolles (Anno MCMXVIII) en de initialen P & Co. (Pierson & Co.). Op deze gemetselde borstwering links de beeldengroep voorstellende Mercurius en Neptunus. Tussen hen in wapenschild met vogel. Op de gemetselde borstwering aan de rechterzijde de vrouwelijke personificaties van cultuur en historie. Tussen hen in een wapenschild met leeuw. Tussen beide delen een balustrade met gemetselde posten met natuurstenen decoratief element als bekroning. Waardering. Bankgebouw van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde, waarbij is gestreefd naar een inpassing in het historisch stadsbeeld van de grachtenwand door middel van een historiserende voorgevel met kolossale orde. Voorgevel gaaf bewaard gebleven.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]