Home Binnenstad Lezingen Excursies Publicaties Berichten Contact

Berichten

2024

(8 maart 2024)

Geslaagd eerbetoon aan de geschiedenis
Geslaagd eerbetoon aan de geschiedenis

Het Nationaal Holocaustmuseum opent op 10 maart de deuren, na een verbouwing van vier jaar. De voormalige kweekschool aan de Plantage Middenlaan werd daarvoor ingrijpend verbouwd. Hoe heeft de architect zich van zijn taak gekweten?

2023

(26 april 2023)

Plafondschilderingen van De Lairesse opgedoken
Plafondschilderingen van De Lairesse opgedoken In de collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is een driedelige plafondschildering gevonden van Gerard de Lairesse. De plafondschildering komt uit de 'geschilderde zaal' van Herengracht 132, waarvan ook andere interieuronderdelen bewaard zijn gebleven. De doeken lagen opgerold in het Rijksdepot.

(2 april 2023)

Oudeschans 3 aangewezen als gemeentelijk monument
Oudeschans 3 aangewezen als gemeentelijk monument

Het stadsdeel Centrum heeft op 28 maart 2023 het moderne grachtenhuis Oudeschans 3 uit 1975 aangewezen als gemeentelijk monument. Daarmee komt het stadsdeel tegemoet aan de wens van de VVAB die in 2021 een aanvraag deed voor de monumentenstatus.

(28 maart 2023)

Negatief advies over verbouwingsplannen
Negatief advies over verbouwingsplannen

De Second-Opinion Commissie van MOOI Noord-Holland heeft negatief geadviseerd over de verbouwingsplannen van het Amsterdam Museum, in het voormalige Burgerweeshuis. De Bond Heemschut en de VVAB hebben beroep aangetekend tegen de plannen en om het second-opinion-advies gevraagd.

2022

(11 december 2022)

Peper en Zout aangewezen als gemeentelijk monument
Peper en Zout aangewezen als gemeentelijk monument

Op verzoek van Erfgoedvereniging Heemschut heeft stadsdeel Centrum op 6 december 2022 Weteringschans 26 en 28 aangewezen als gemeentelijk monument. De kantoorgebouwen werden eind jaren zeventig ontworpen door architect Frans van Gool en in 1980 opgeleverd.

(10 november 2022)

Leeuwenmaskers terug op het Damrak
Leeuwenmaskers terug op het Damrak Eén van de fraaie gevels in het natte Damrak - het achterhuis van een huis aan de Warmoesstraat - is opnieuw voorzien van een aardig detail, namelijk de in hout gesneden leeuwenkoppen op de twee hijsbalken.

(20 maart 2022)

Topstukken in de Amsterdam-Collectie
Topstukken in de Amsterdam-Collectie In 2025 moet een nieuw Amsterdam Museum de deuren openen. In de glossy brochure lezen we: "We combineren historische en hedendaagse (kunst)objecten en verhalen en vullen die aan met de creativiteit en de kritische blik van hedendaagse kunstenaars." Inmiddels is een nieuwe opstelling in de Hermitage Amsterdam geopend, een voorproefje van het beoogde nieuwe museum.

(26 februari 2022)

Restauratie orgelluiken De Lairesse in de Westerkerk
Restauratie orgelluiken De Lairesse in de Westerkerk De orgelluiken in de Westerkerk beschilderd door Gerard de Lairesse uit 1686 worden momenteel onderzocht in voorbereiding op een restauratie medio 2022. Daarbij werd ontdekt wat de oorzaak is van de witte waas die na de restauratie van 1992 is ontstaan.

2021

(29 juli 2021)

UNESCO schrapt Liverpool van Werelderfgoedlijst
UNESCO schrapt Liverpool van Werelderfgoedlijst

Op de jaarlijkse bijeenkomst van het Werelderfgoedcomité besloot de UNESCO de Engelse stad Liverpool te schrappen van de Werelderfgoedlijst. Het historische waterfront van de maritieme handelsstad is volgens de UNESCO door nieuwbouw zodanig aangetast, dat de plaats op de Werelderfgoedlijst niet langer gerechtvaardigd is. Het is een les voor Amsterdam.

(12 juni 2021)

Actievoerders figureren in een kunstwerk in de Oude Kerk
Actievoerders figureren in een kunstwerk in de Oude Kerk In de Oude Kerk werd in juni 2021 een nieuwe tentoonstelling geopend. Het betreft onder meer een tweetal tapijten opgehangen in het koor van de eeuwenoude kerk, waarop de Beeldenstorm van 1566 is afgebeeld, met daar tegenover de strijd in 2018/21 tegen het rode raam in de Heiliggrafkapel. Daarmee wordt de suggestie opgeroepen dat de strijd voor het behoud van het monument een vorm van iconoclasme is, tegen kunst gericht, zoals ook de vandalen in de 16de eeuw onvervangbare kunstwerken hebben vernield.

(5 februari 2021)

Amsterdam Museum terug naar de tekentafel
Amsterdam Museum terug naar de tekentafel

In Het Parool kreeg directeur Judikje Kiers alle gelegenheid de verbouwingsplannen van het Amsterdam Museum toe te lichten. In het artikel staat wel dat het plan de dag daarvoor werd besproken in de Commissie voor Ruimtelijke Kwaliteit, maar er bleef onvermeld dat de commissie zich zeer kritisch heeft uitgesproken. In feite is het plan te ingrijpend en massaal genoemd en zijn de architecten teruggestuurd naar de tekentafel.

(1 januari 2021)

Sloop satelliet Nederlandsche Bank begonnen
Sloop satelliet Nederlandsche Bank begonnen

De sloop van de satelliettoren van de Nederlandsche Bank op het Frederiksplein is begonnen. Het bankgebouw ondergaat een belangrijke transformatie en krijgt een meer open karakter. De zichtlijn vanuit de Utrechtsestraat komt weer vrij.

2020

(26 december 2020)

Kalverstraat 114
Kalverstraat 114

Het afgelopen jaar kreeg een 17de-eeuwse halsgevel in de Kalverstraat, op nummer 114, zijn geveltop terug. De prachtig gebeeldhouwde top was er al in 1937 afgehaald en vervangen door een stenen attiek. In opdracht van de eigenaar, die diverse winkelpanden bezit, liet Kees Doornenbal de top opnieuw hakken door een Spaanse beeldhouwer. De reconstructie vormde een onderdeel van de renovatie van het winkelcomplex waarvan onder meer ook het grote buurpand deel uitmaakt.

(17 december 2020)

Stegen en gangen nu met straatnaambordje
Stegen en gangen nu met straatnaambordje

Na een gemeentelijke inventarisatie heeft de gemeente bij de ingang van zo'n honderd stegen een straatnaambordje met de historische naam geplaatst. Deze nieuwe bordjes zijn wit met blauwe letters. Op deze manier blijft de herinnering bewaard aan deze vaak afgesloten straatjes.

(11 december 2020)

Geurt Brinkgreve Bokaal naar Hotel MAI op de Geldersekade
Geurt Brinkgreve Bokaal naar Hotel MAI op de Geldersekade

De Geurt Brinkgreve Bokaal werd op 10 december 2020 uitgereikt aan architect André van Stigt voor het Chinese Hotel MAI aan de Geldersekade. In dit project werd de historische parcellering hersteld en twee geveltoppen herplaatst.

(2 december 2020)

Geen stad van kerken en paleizen
Geen stad van kerken en paleizen

Amsterdam is niet beroemd om zijn kerken en paleizen, maar om zijn monumentale woonhuizen, in het bijzonder de grachtenhuizen. De enige paleizen die Amsterdam kent zijn niet gebouwd voor koningen of prinsen, maar voor burgers: Amsterdam is een koopmansstad. Lees op deze pagina om welke paleizen het gaat.

(1 december 2020)

Geurt Brinkgreve (1917-2005)
Geurt Brinkgreve (1917-2005)

Geurt Brinkgreve (1917-2005) is terecht beroemd als de grote redder van de Amsterdamse binnenstad. Al in 1954 waarschuwde hij voor de dreigende ondergang van de binnenstad. Brinkgreve wordt tegenwoordig geëerd door de gemeente Amsterdam die hij destijds zo fel bestreed, onder meer met de Geurt Brinkgreve Bokaal.

(30 november 2020)

Winkeltransformatie in de Leidsestraat
Winkeltransformatie in de Leidsestraat In de Leidsestraat hoek Lange Leidsedwarsstraat verscheen nieuwbouw, een winkelpand met woningen, in een vrij opvallende maar toch naar Amsterdam verwijzende architectuur. Het ontwerp van de Architecten Cie werd wel verbeterd door de welstandscommissie. Na een aanvankelijk bezwaar kreeg het ontwerp, met enige niet onbelangrijke aanpassingen, toch goedkeuring. We kunnen het nu bekijken en beoordelen.

(26 augustus 2020)

Eén van de vroegste stucornamenten aangetroffen
Eén van de vroegste stucornamenten aangetroffen

In een pand aan de Keizersgracht werd onlangs één van de vroegste stucornamenten in Amsterdam aangetroffen. Het betreft een bladornament in het midden van een gewelfd stucplafond in de gang uit het einde van de 17de eeuw.

(26 augustus 2020)

Museum Ons' Lieve Heer op Solder gered
Museum Ons' Lieve Heer op Solder gered

Het College van Burgemeester en Wethouders heeft in een brief aan de Raad museum Ons' Lieve Heer op Solder voorgedragen voor een positie in de Amsterdamse Basisinfrastructuur. Dit betekent dat de sluiting is afgewend, die dreigde als gevolg van de beslissing van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst (AFK) de subsidie in te trekken.

(10 juli 2020)

Gapers verdwijnen uit het stadsbeeld
Gapers verdwijnen uit het stadsbeeld In de Herenstraat hing tot 10 juli 2020 aan de gevel één van de laatste gapers in het Amsterdamse stadsbeeld, maar het was een replica, omdat de gaper in 2016 was gestolen. Het verdwenen exemplaar was echter ook al nieuw gemaakt, namelijk uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dit is wel typerend voor het lot van de gapers in onze stad. Er zijn er nog maar twee in het Amsterdamse stadsbeeld, in de Gravenstraat en in de Staalstraat. Hoe verdween een traditie uit het stadsbeeld?

(23 juni 2020)

Autoweg ging niet weg vanwege rellen in de Nieuwmarktbuurt
Autoweg ging niet weg vanwege rellen in de Nieuwmarktbuurt In de NRC van 6 juni 2020 schrijft Bernard Hulsman dat na de Nieuwmarktrellen van 1975 de verkeersdoorbraak door de Nieuwmarktbuurt werd afgeblazen. Dit is feitelijk onjuist. Hulsman heeft de klok horen luiden, maar weet niet waar de klepel hangt. Hoe zat het ook alweer echt?

(10 juni 2020)

Monumentenbescherming bestaat 80 jaar
Monumentenbescherming bestaat 80 jaar De wettelijke bescherming van monumenten bestaat in ons land 80 jaar. Op 21 mei 1940 werd een noodwet ondertekend door de Nederlandse generaal Winkelman die op dat moment nog het regeringsgezag bekleedde. Deze monumentenbescherming is lang van kracht gebleven. Pas in 1961 werd de noodwet vervangen door de eerste echte Monumentenwet.

(20 februari 2020)

Felix Meritis heropent deuren
Felix Meritis heropent deuren

Felix Meritis heropent zijn deuren na een grondige verbouwing. Amerborgh Monumenten verwierf het belangrijke monument in 2014. Math Architecten schreef een visie op de toekomstige exploitatie, Jurriӫns Bouw-Utrecht tekende voor de opknapbeurt. Onder meer werd de kap herbouwd.

(7 februari 2020)

Alliantiewapen Huis met de Hoofden ingeschilderd
Alliantiewapen Huis met de Hoofden ingeschilderd

Bij de restauratie van de monumentale gevel van het Huis met de Hoofden (Keizersgracht 123) zijn een paar geveldetails in kleur gebracht. De meest opvallende verandering betreft het inschilderen van de familiewapens boven het toegangspoortje. Maar ook andere details kregen kleur, zoals een leeuwenkopje boven de ingang en de bol bovenop de gevel.

(4 januari 2020)

Hendrick de Keyser verwerft Groenburgwal 56
Hendrick de Keyser verwerft Groenburgwal 56

De Vereniging Hendrick de Keyser heeft met steun van de VriendenLoterij een belangrijk Amsterdams grachtenhuis verworven: het huis Serné, Groenburgwal 56. Het koopmanshuis heeft een belangrijk interieur uit de 18de eeuw, waaronder een plafondstuk uit ca. 1720.

2019

(19 december 2019)

Het Paleis op de Dam weer een stadhuis?
Het Paleis op de Dam weer een stadhuis?

GroenLinks, SP en CDA willen dat het Paleis op de Dam beschikbaar blijft als een ontvangstlocatie van het koninklijk huis, maar ook weer een 'stadhuis' wordt. "In 2025 viert Amsterdam zijn 750-jarig bestaan. Wat zou er mooier zijn dan dat als tastbaar symbool daarvan het Paleis op de Dam op deze wijze weer ter beschikking wordt gesteld van de Amsterdammers?"

(7 december 2019)

Kunstinstallatie in Oude Kerk duurde vijf maanden
Kunstinstallatie in Oude Kerk duurde vijf maanden

Van 21 november 2019 tot 26 april 2020 was het interieur van de Oude Kerk vrijwel geheel aan het zicht onttrokken. Het had toen geen zin meer het belangrijke monument te bezoeken.

(17 oktober 2019)

Stadsherstel verwerft Cromhouthuizen
Stadsherstel verwerft Cromhouthuizen

Stadsherstel wordt eigenaar van Herengracht 366-368, de twee middelste van de vier Cromhouthuizen uit 1660-1662. Deze prachtige grachtenhuizen waren eigendom van de Stichting Cromhouthuizen en worden nu overgenomen door Stadsherstel.

(16 september 2019)

Wat is er eigenlijk mis met de term Gouden Eeuw?
Wat is er eigenlijk mis met de term Gouden Eeuw?

In 1975, toen Amsterdam 700 jaar bestond, werd het Amsterdams Historisch Museum in het Burgerweeshuis geopend. Het museum is geliefd onder Amsterdam-liefhebbers als de plek bij uitstek om diverse voor onze geschiedenis belangrijke kunstvoorwerpen te bekijken of als startpunt voor historische rondleidingen. En dan wordt nu opeens iedereen op de kast gejaagd met het bericht dat het museum niet langer de Gouden Eeuw zal gebruiken, omdat deze naam voor onze belangrijkste bloeiperiode "niet deugt".

(15 augustus 2019)

Het Monument van de Joodse Dankbaarheid
Het Monument van de Joodse Dankbaarheid

Binnenkort begint op het Weesperplantsoen de bouw van het Holocaust Namenmonument. Een deel van de bomen is al gekapt. De volgende stap is het verplaatsen van het Monument van de Joodse Erkentelijkheid. Dit dankbetoon van de Joden aan hun helpers was al bij zijn onthulling in 1950 omstreden en dat is altijd zo gebleven. Wat moet er gebeuren met het gedenkteken?

(14 augustus 2019)

Aandacht voor Post '65 architectuur
Aandacht voor Post '65 architectuur

De commissie Amsterdam van de Bond Heemschut heeft een brochure gepubliceerd over de Post '65 architectuur in de gemeente. Het boekje geeft een representatief overzicht van belangrijke, interessante en beeldbepalende nieuwbouwarchitectuur uit de periode 1966-1990.

(23 juli 2019)

Modieus rommelgroen is symboolpolitiek
Modieus rommelgroen is symboolpolitiek

In Trouw van 22 juli 2019 stond een groot artikel over de transformatie van bepaalde delen van Londen tot een 'nationale parkstad'. De daarbij gevoegde foto sprak boekdelen. De gebouwen gaan schuil onder opklimmend groen, de ruimte staat vol met plantenbakken en boompjes in potten. Enkele smalle stroken blijven open voor auto's en fietsers: de stad overwoekerd door groen. Een post-apocalyptisch schrikbeeld voor wie van stedelijke omgevingen houdt.

(22 juli 2019)

De 175 Joden van het Weesperplantsoen
De 175 Joden van het Weesperplantsoen

Het Weesperplantsoen betreft de locatie van de panden Weesperstraat 2 t/m 40 (20 panden) en verder Nieuwe Herengracht 22, 24 en 26 en Nieuwe Keizersgracht 1, 3, 5 en 7 (totaal 27 panden). Elk pand bestond uit meerdere woningen. Het Nederlands Auschwitz Comité (NAC) heeft uitgezocht welke Joodse oorlogsslachtoffers in deze huizen hebben gewoond. Dat waren er, in mijn telling, 175.

(9 juli 2019)

Het Holocaust Namenmonument mag er komen
Het Holocaust Namenmonument mag er komen

Op 27 december 2017 werd een tweetal vergunningen ter visie gelegd voor de bouw van het Holocaust Namenmonument in de Weesperstraat, waarvoor een aantal bomen wordt gekapt en het bestaande 'Monument voor de Joodse dankbaarheid' moet wijken. Tot 7 februari 2018 kon hiertegen bezwaar worden gemaakt. Voor mijzelf betekende de kwestie een afweging tussen verschillende, haast niet onder één noemer te brengen belangen.

(5 juli 2019)

Stadsherstel verwerft twee belangrijke rijksmonumenten
Stadsherstel verwerft twee belangrijke rijksmonumenten

Stadsherstel verwerft twee belangrijke rijksmonumenten: de Muiderpoort aan het Alexanderplein en het Betty Asfalt Complex aan de NZ Voorburgwal. De gemeenteraad wilde dat de panden niet in 'verkeerde' handen zouden vallen en daarom moesten worden verkocht aan een erfgoedorganisatie.

(29 juni 2019)

Ontdekking van de hemel in het Paleis op de Dam
Ontdekking van de hemel in het Paleis op de Dam

In het Koninklijk Paleis van Amsterdam werd op 29 juni 2019 de zomertentoonstelling geopend, Het Universum van Amsterdam. In het onderzoek voor deze tentoonstelling werd een spannende ontdekking gedaan: op de sterrenkaart in de vloer van de Burgerzaal waren oorspronkelijk de sterrenbeelden ingeschilderd.

(18 juni 2019)

Bovendeurstukken van Nicolaes Berchem uit 1670 opgedoken
Bovendeurstukken van Nicolaes Berchem uit 1670 opgedoken

De bovendeurstukken van Herengracht 413, gemaakt door Nicolaes Berchem in 1670, zijn opgedoken. De prachtige serie stelt de vier seizoenen en de vier elementen voor en is momenteel te zien in het Mauritshuis in Den Haag.

(7 juni 2019)

Holocaust Namenmonument weer in het beklaagdenbankje
Holocaust Namenmonument weer in het beklaagdenbankje

Dinsdag boog de rechtbank zich opnieuw over het Holocaust Namenmonument dat het Nederlands Auschwitz Comité vanaf 2006 probeert te realiseren, vanaf 2016 in de Weesperstraat. De vergunning voor het oprichten van het monument is al verleend, maar de bouw kan niet beginnen vanwege een bezwaar- en beroepsprocedure van een groep omwonenden.

(6 juni 2019)

Opmetingstekeningen van Amsterdamse monumenten uit 1944
Opmetingstekeningen van Amsterdamse monumenten uit 1944

Op 6 juni 1944 vond D-day plaats, het begin van de bevrijding van West-Europa. Wat gebeurde er ondertussen in Amsterdam? Alle grachtenpanden werden door tientallen werklozen in opdracht van Bureau Monumentenzorg opgemeten en uitgetekend om ze te kunnen herbouwen na een eventuele verwoesting door oorlogshandelingen.

(11 mei 2019)

Torentje van Bloemgrachtkerk verwijderd
Torentje van Bloemgrachtkerk verwijderd

Begin mei 2019 werd het middentorentje van de Bloemgrachtkerk verwijderd wegens bouwvalligheid. Het torentje werd voorzichtig gedemonteerd en wordt opgeslagen om later herplaatst te worden. Daarvoor zal eerst een restauratieplan moeten worden gemaakt.

2018

(14 oktober 2018)

Auschwitz Comité is de leugens over het Namenmonument zat
Auschwitz Comité is de leugens over het Namenmonument zat

Nadat het geruime tijd stil bleef, verscheen 13 oktober 2018 een opmerkelijke nieuwsbrief van het Nederlands Auschwitz Comité (NAC). Het Comité is de door bewoners verspreide leugens over het Holocaust Namenmonument zat.

2017

(23 mei 2017)

Zecher lechoerban
Zecher lechoerban

In de Portugese Synagoge in Amsterdam komt een beschadiging voor van één van de zware kroonlijsten waarop de vrouwengalerij rust. Het is een bewust aangebrachte onzuiverheid waardoor de synagoge niet perfect is.

(21 mei 2017)

Een personificatie van het werelddeel Amerika op het Rokin
Een personificatie van het werelddeel Amerika op het Rokin

Op Rokin 64 prijkt een spectaculaire top: een trotse zwarte man met staf en pijl en boog. Maar wat is nu hier eigenlijk uitgebeeld? Een zwarte slaaf of eerder een trotse Indiaan? De donkere huidskleur en het negroïde uiterlijk doen een Afrikaan, een zgn. Moor, vermoeden, maar de pijl en boog en de indianentooi, prachtig vormgegeven als een barokke kuif, zijn de attributen van een autochtone Amerikaan.

(12 mei 2017)

Brandend braambos in de Westerkerk
Brandend braambos in de Westerkerk

Wist u dat de Westerkerk een prachtig kunstwerk van een brandend braambos heeft? Het is in 2007 naar een idee van ds. Fokkelien Oosterwijk gemaakt door de Amsterdamse beeldhouwer Hans ’t Mannetje (1944-2016), bekend van het Restauratieatelier Uilenburg.

(27 februari 2017)

Schaalvergroting die niet doorging
Schaalvergroting die niet doorging

In 1929 had de firma Van Gelder Zonen, fabrikant van en groothandel in papier, serieuze plannen om de hele hoek van de Raadhuisstraat, waaronder ook het eigen kantoorgebouw aan het Singel, te slopen en te vervangen door grootschalige nieuwbouw, ontworpen door architectenbureau Baanders, enigszins in de stijl van gebouw De Bazel.

(12 februari 2017)

Nederland was het Israël van de vroegmoderne tijd
Nederland was het Israël van de vroegmoderne tijd

Aan de hand van enkele kunstvoorwerpen uit de Gouden Eeuw kan worden aangetoond dat de ontstaansgeschiedenis van Nederland in de 16de en 17de eeuw werd vergeleken met de uittocht van het Joodse volk naar het beloofde land. Er is sprake van een constructie van een volk, dat eerder niet als zodanig bestond. Ook het Israëlische volk, niet noodzakelijkerwijze precies hetzelfde als het Joodse volk, is een constructie op basis van een verhaal.

2016

(18 maart 2016)

Maquette van de koepelkerk in de Oude Kerk
Maquette van de koepelkerk in de Oude Kerk

In de Oude Kerk staat een maquette van de Botermarktkerk. Deze nooit gebouwde koepelkerk had een toren die bijna 95 m hoog moest worden. Deze week was er in enige ophef over een bericht dat de maquette, gemaakt in ca. 1700 in opdracht van kerkmeester Listingh, uit de Oude Kerk zou worden verwijderd.

(27 februari 2016)

De beruchte Stippenkaart uit 1941
De beruchte Stippenkaart uit 1941

Nu de 75ste herdenking van de heldhaftige Februaristaking – de enige staking tegen een jodenpogrom ooit – achter de rug is, kan ik niet laten nog maar weer eens de aandacht te vestigen op de medeverantwoordelijkheid van de gemeente Amsterdam voor de vernietiging van het Amsterdamse jodendom.

2015

(30 december 2015)

Camillo Sitte (1843-1903)
Camillo Sitte (1843-1903)

Camillo Sitte (1843-1903) bekritiseerde in zijn boek De stedenbouw volgens zijn artistieke grondbeginselen (1889) de 'moderne stedenbouw' van zijn tijd - vooral de door ingenieurs bedachte verkeersdoorbraken en de stedenbouwkundige tirannie van de rechte lijn en het rechthoekige raster.

(30 december 2015)

Stedenschoon is goed voor de gezondheid
Stedenschoon is goed voor de gezondheid

Wonen in een historische binnenstad met nauwelijks groen is minstens zo goed voor de gezondheid als wonen in een groene omgeving. Dit is de opmerkelijke conclusie van een wetenschappelijk onderzoek van de Warwick Business School. Volgens de onderzoekers is het niet alleen groen ('greenery'), maar ook stedenschoon ('scenery') dat het levensgeluk positief beïnvloedt.

(29 december 2015)

Rem Koolhaas (1944)
Rem Koolhaas (1944)

Rem Koolhaas (1944) heeft samen met vormgever Bruce Mau bijna twee decennia geleden een vuistdik boek gemaakt met diverse essays over de hedendaagse stad: S, M, L, XL (1995). In de kantlijn staat een woordenboek met nieuwe begrippen. Zo staat het woord 'Bigness' voor de situatie waarin 'oude' architectuurprincipes als compositie, proporties, etc., vanwege een enorme omvang niet langer gelden. Koolhaas stelt dat de klassieke stad door 'Bigness' is achterhaald.

(10 november 2015)

Megadlé Jethomiem
Megadlé Jethomiem

Vlak naast de Stopera, op de hoek van de Amstel, vlakbij de Blauwbrug, geeft een lint van stenen de contouren aan van het Joodse jongensweeshuis Megadlé Jethomiem (Opvoeders van Wezen) als monument voor de kinderen en verzorgers die in 1943 door de Duitse bezetter op transport werden gezet naar Sobibor.

(3 oktober 2015)

Stond Huis De Pinto de gemeentelijke plannen in de weg?
Stond Huis De Pinto de gemeentelijke plannen in de weg?

In de NRC van 18 september 2015 schrijft Erik Schmitz, medewerker van het Stadsarchief Amsterdam, dat het een fabeltje zou zijn dat het behoud van het Huis De Pinto – dit jaar precies veertig jaar geleden – de verkeersweg blokkeerde die de gemeente door de Nieuwmarktbuurt had geprojecteerd.

(26 september 2015)

De Nieuwekerkstoren
De Nieuwekerkstoren

Op een schilderij van mogelijk Hendrick van der Burgh uit ca. 1660 rijst rechts achter het stadhuis een toren op, de Nieuwekerkstoren. Opmerkelijk aan dit schilderij is dat de Nieuwekerkstoren is afgebeeld terwijl deze nimmer werd voltooid.

(5 augustus 2015)

Portugese Synagoge 340 jaar geleden ingewijd
Portugese Synagoge 340 jaar geleden ingewijd

Opmerkelijk aan de jaren zestig en zeventig van de zeventiende eeuw in Amsterdam was dat er enorme, monumentale kerken voor de andere geloofsrichtingen dan de publieke kerk werden gebouwd. Zo verscheen aan het Singel bij de Haarlemmersluis de prachtige Nieuwe Lutherse Kerk. Ook de Joden bouwden in deze periode grote vanaf de straat duidelijk zichtbare kerkgebouwen.

(14 juli 2015)

Eerste openbare hagepreek: 14 juli 1566
Eerste openbare hagepreek: 14 juli 1566

Als gevolg van de opschorting van de plakkaten volgden in de zomer van 1566 vele hagepreken. Men werd steeds vrijmoediger. Op juli vond een eerste nog geheime bijeenkomst plaats buiten de Haarlemmerpoort van predikant Jan Arentsz. Daarna volgde op 14 juli in Hoorn een hagepreek, eveneens door Jan Arentsz. Het was de eerste openbare hagepreek in Holland.

(12 juli 2015)

Een triton blaast op een hoorn
Een triton blaast op een hoorn

In het Rijksmuseum is een op een hoorn blazende triton te zien. De figuur is gebeeldhouwd door Adriaen de Vries in ca. 1615 en vormde oorspronkelijk één van de beelden van een monumentale fontein. Adriaen de Vries (1556-1626) is een Nederlandse kunstenaar die enkele jaren in Florence werkte bij de beroemde maniëristische beeldhouwer Giambologna, overigens ook afkomstig uit de Nederlanden.

(10 juli 2015)

Mozes met de tafelen der wet
Mozes met de tafelen der wet

Mozes met de tafelen der wet (Exodus 32:19) is geschilderd door Ferdinand Bol, voor de schepenzaal van het voormalig stadhuis op de Dam, in ca. 1659, maar ook door Rembrandt, gesigneerd en gedateerd 1659, een werk dat in Berlijn wordt bewaard.

(10 juli 2015)

Jane Jacobs (1916-2006)
Jane Jacobs (1916-2006)

Jane Jacobs doet met haar beroemde boek The Death and Life of Great American Cities (1961) een fundamentele aanval op de intellectuele arrogantie van de moderne stedenbouw in de twintigste eeuw. Zij was geen professionele stadsplanner, maar voortgekomen uit een beweging die streed tegen cityvorming en voor buurtrehabilitatie.

(10 juli 2015)

Stad in balans
Stad in balans

Het College van B & W bracht onder verantwoordelijkheid van wethouder Ollongren onlangs het 'startdocument' Stad in Balans uit. Dat is het antwoord van het gemeentebestuur op een probleem dat breed in de stad wordt gevoeld: de toenemende drukte en de dreiging dat de stad uit 'balans' raakt. Het gaat bij de balans dus niet om de drukte op zich, maar het gevaar dat het evenwicht tussen wonen, werken en verblijven wordt verstoord, kortom dat de stad straks geen 'echte' stad meer is.

(10 juli 2015)

Le Corbusier (1887-1965)
Le Corbusier (1887-1965)

Le Corbusier hield zich niet alleen bezig met de architectuur van het 'machinetijdperk', maar ook met stedenbouw waarin zijn 'machines om in te wonen' tot hun recht konden komen. Het ging Le Corbusier om het maken van een nieuwe wereld waarin de mens bevrijd zou worden van zijn erbarmelijke bestaan in onleefbare binnensteden en treurige suburbs.

(11 februari 2015)

Amsterdam kreeg de keizerskroon op 11 februari 1489
Amsterdam kreeg de keizerskroon op 11 februari 1489

Op 11 februari 1489 schonk landsheer Maximiliaan I van Oostenrijk (1459-1519), koning van het Heilige Roomse Rijk, Amsterdam het recht zijn kroon op het stadswapen te dragen. Nadat Maximiliaan in 1493 tot keizer werd gekozen en in 1508 werd gekroond, verving de stad diens koningskroon door een keizerskroon.

[Over deze website]   [Contact opnemen]   [Inloggen]