Berichten
Schaalvergroting die niet doorging
In 1929 had de firma Van Gelder Zonen, fabrikant van en groothandel in papier, serieuze plannen om de hele hoek van de Raadhuisstraat, waaronder ook het eigen kantoorgebouw aan het Singel, te slopen en te vervangen door grootschalige nieuwbouw, ontworpen door architectenbureau Baanders, enigszins in de stijl van gebouw De Bazel. Fotograaf Bernard Eilers maakte in opdracht van Baanders een moderne 'artist's impression' door een tekening op een foto te plakken. De panden waren al aangekocht maar toch ging het plan in 1930 niet door, vermoedelijk vanwege de economische crisis.
Het is een goed voorbeeld van de schaalvergroting, een belangrijk bijeffect van de cityvorming in de late 19de en vroege 20ste eeuw. Eerst breidde de kantoorfunctie zich verticaal uit, van de ene naar de andere verdiepingen in een grachtenpand, vervolgens horizontaal door aankoop van panden links en rechts, tenslotte afbraak en vervanging door een groot complex. Aan de overzijde van de Raadhuisstraat staat een voorbeeld dat wel doorging: het bankgebouw waar tijdelijk het Hoofdpostkantoor was gevestigd. Dat gebeurde in meerdere fasen en uiteindelijk werd de omvang bereikt van acht oude kavels.
Gelukkig bleef de noordhoek van de Raadhuisstraat wel intact. Daardoor het plan niet doorging bleef een hele reeks oude panden aan de Raadhuisstraat en het Singel bestaan, waaronder het kantoorgebouw van Van Gelder op Singel 236, dat zelf al een voorbeeld was van schaalvergroting en cityvorming, maar dan in de late 19de eeuw.
(27 februari 2017)
