Jodenbreestraat bij 2
De Grenspaal
Naam: De Grenspaal
Adres: Jodenbreestraat bij 2
Gebouwtype: Standbeeld
Bouwjaar: 1989
Opdrachtgever: Stichting Amsterdam Versierd
(8 afbeeldingen)
Monumentje op de Sint Antoniesluis, bestaande uit een schildpad die een zuil draagt, gemaakt door Hans 't Mannetje, om de strijd in de Nieuwmarktbuurt te gedenken.
De monumentje markeert de grens tussen de saneringsopvattingen van de Wederopbouwplannen 1953 en de stadsvernieuwing-nieuwe-stijl, die herstel van de woonfunctie voorop stelt (Huis Pinto), en is hier geplaatst op initiatief van de Stichting Amsterdam Versierd (een stichting opgericht door de VVAB). Het gedenkteken is door Hans 't Mannetje gemaakt van fragmenten van gesloopte gebouwen. De hardstenen zuil is afkomstig van de Algemene Maatschappij tot Levensverzekering van Berlage aan het Damrak. Op de zuil is de tekst gegraveerd: "De tijd kruipt met het bouwwerk heen. Van hier van daar rest soms een steen". Op de schildpad zou een borstbeeld van Rembrandt hebben gestaan. Op het voetstuk aan de ene zijde staat de bekende tekst van Jacob Israel de Haan: "Die te Amsterdam vaak zei 'Jeruzalem' / en naar Jeruzalem gedreven kwam / Hij zegt met een mijmrende stem 'Amsterdam Amsterdam'", op de andere zijde: "Tot hier verdween het oude stadspatroon / van hier begon de stadsvernieuwing in deze buurt / ter herinnering werd dit gedenkteken opgericht".
Door verschillende omstandigheden, waaronder de liquidatie van het restauratieatelier Uilenburg en het overleg met de bewonersraad Nieuwmarkt, moest de plaatsing worden uitgesteld. In januari 1989 was de plaatsing een feit.
Gebruikte literatuur:
- Frans Heddema. 'Amsterdam Versierd'. Binnenstad 211 (mei 2005)
- 'Gedenkteken 'De Grenspaal''. Binnenstad 114 (maart 1989)
Laatste wijziging: april 2021