Keizersgracht 22 
De Zaaier/St.Ignatiuskerk
Naam: De Zaaier/St.Ignatiuskerk
Adres: Keizersgracht 22
Postcode: 1015CR
Gebouwtype: Kerk
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1835
Architect: J.A. van Straaten
(3 afbeeldingen)
Kerkgebouw in neo-classicistische stijl, ontworpen door J. van Straaten, met een sobere evenwichtige gevel met basement, middengevel en top bestaan uit lijst en dwarskap, middenrisaliet bevat groot met een halfcirkel beëindigd kerkraam, zijtraveeën idem.
Op Keizersgracht 22 staat het schamele restant van de parochie van de Heilige Ignatius oftewel de St. Ignatiuskerk, beter bekend als De Zaaier. De in 1835 gebouwde R.K. kerk is ontstaan uit de door pater Henricus van Alckemade (zie Herengracht 14) in 1663 gestichte schuilkerk in het woon- en pakhuis "waar De Zaaier in de gevel stond" (de klokgevel, de middelste, van de drie panden in het Grachtenboek van Caspar Philips die in 1835 zijn gesloopt voor de nieuwbouw). Deze door Jezuïten bediende statie werd druk bezocht, ook door bewoners van de dichtbevolkte Jordaan. De schuilkerk werd meerdere keren gesloten, maar ook steeds heropend. De door J.A. van Straaten ontworpen nieuwe kerk met een sobere evenwichtige classicistische gevel vertoonde veel gelijkenis met de twintig jaar eerder gebouwde St. Catharinakerk aan het Singel (inmiddels gesloopt). De kerk werd op 10 mei 1837 ingewijd. Vijfentwintig jaar later werd de inrichting op veelkleurige wijze vernieuwd naar plannen van H.J.A. Cuypers. In 1929 kwam er een einde aan de lithurgische functie van het gebouw toen de parochie verhuisde naar Rozengracht 146 in de Jordaan, de buurt waar veel kerkgangers vandaan kwamen. Daarna werd het gebouw gebruikt als pakhuis en sporthal. Twee ingangen zijn veranderd in vensters en de complete bovenbouw bestaande uit fronton, attiek, beelden en torentje, zijn gesloopt. Op de fries stond ooit toepasselijk: Exiit seminans ad seminandum: Een zaaier ging uit om te zaaien. Vandaag de dag is het voormalige kerkgebouw in gebruik bij een kledingontwerpbedrijf.
Gebruikte literatuur:
- Thomas von der Dunk. ''Een prachtig Tempelgebouw binnen de Hoofdstad des Rijks' De bouw van 'de Zaaier' aan de Amsterdamse Keizersgracht.' Maandblad Amstelodamum 88-3 (2001): p. 1-15
- Paul Spies e.a. Het Grachtenboek. Den Haag, 1991: p. 171
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 2457
Adres: Keizersgracht 22
Adressen: Keizersgracht 22
Inschrijvingsdatum: 09-06-1970
Redengevende omschrijving: Voormalige St.Ignatiuskerk. Gevel in classicistische stijl, in 1837 gebouwd door J.van Straaten.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: december 2020