Lange Niezel 18 
Adres: Lange Niezel 18
Oud adres: I524, wijk 3, klein nr. 25, kadaster G671, verponding 673
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Tuitgevel
Bouwjaar: 1907
Monumentenstatus: GM
Monumentennummer: 200622
Adres: Lange Niezel 18
Adressen: Lange Niezel 18 1,2,3A,3V,H
Inschrijvingsdatum: 02-11-2010
Redengevende omschrijving: Stedenbouwkundige context De Lange Niezel is een zijstraat van de Warmoesstraat en maakt dus deel uit van de oudste kern van Amsterdam rond de Oude Kerk. De oorspronkelijke laat middeleeuwse verkaveling van de Lange Niezel is intact gebleven. Bij de vernieuwing van nr. 18 in 1907 zijn de bouwmuren van het bestaande bouwwerk hergebruikt. Architectonische verschijningsvorm Het bouwwerk telt boven de begane grond twee bouwlagen onder een kapverdieping met een plat dak. De winkeldeur is tegen de linker bouwmuur geplaatst, de toegang tot de bovenwoning tegen de rechter. Tussen beide originele deuren is een groot winkelraam geplaatst, op een lage plint van natuursteen. Het glasinlood boven de deuren en het winkelraam is mogelijk nog aanwezig achter de aftimmering en het reclamebord. De twee bouwmuren zijn afgewerkt met een hoekketting. Twee grote min of meer driehoekige blokken natuursteen dragen een stalen balk waarop de gevel van de bovenverdiepingen staat. Deze gevel is opgemetseld in staand verband met een roodbruine baksteen. Het voegwerk is origineel. Geglazuurde gele bakstenen vormen accenten in het metselwerk. De vensteropeningen worden overspannen door natuurstenen lateien. Ook de lekdorpels zijn van natuursteen gemaakt. Op de middelste vensteras zijn Franse balkons gerealiseerd. De originele smeedijzeren hekken van deze balkons zijn behouden geblezen. Het geheel wordt beëindigd, in afwijking van de bouwtekening, door een topgevel in de vorm van een trapezium. Het lag aanvankelijk in de bedoeling om niet alleen de bouwmuren maar ook de kap te handhaven. Dit is niet gebeurd. Het zolderraam op de middenas wordt geflankeerd door twee kleinere ramen. Boven deze raampartij vormt een houten goot op klossen een eenvoudige bekroning voor de top. De gevel is opmerkelijk gaaf bewaard gebleven. Interieur De interieurs, uitgezonderd de keukens, van beide bovenwoningen verkeren nog geheel in oorspronkelijke staat. De paneeldeuren met aftimmering, de alkoven met schuifdeuren, de plafonds met stukwerk en de schouwen, alles is behouden. Juist de interieurs van dit bescheiden woningtype zijn zeldzaam, en om ruimte en licht te winnen heeft men vrijwel altijd de alkoven weggebroken. Ook de originele trap is behouden. De kapverdieping vertegenwoordigt geen monumentale waarden. Cultuurhistorische context. A.H. van Ellinkhuizen was een bouwkundige, later vennoot in een aannemersbedrijf. Zijn ontwerp voor Lange Niezel 18 getuigt niet van grote originaliteit, maar het is in al zijn eenvoud wel zorgvuldig uitgevoerd. Conclusie In de raadsvoordracht voor het Gemeentelijk Monumentenproject is destijds uitdrukkelijk gesteld dat alleen de straatgevels in ogenschouw waren genomen bij de werkzaamheden voor de selectie. Achteraf aangetroffen interieurwaarden zouden daarom aanleiding kunnen vormen om panden alsnog op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. Daartoe is bij Lange Niezel 18 alle aanleiding. Ook de gevel blijkt bij nadere inspectie opmerkelijk gaaf te zijn. Deze werd destijds te licht bevonden voor selectie, maar in combinatie met de gave interieurs van de bovenwoningen kan zeker gesproken worden van een waardevol geheel. Er zijn dus goede argumenten voor plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: september 2024