Amsterdam Monumentenstad

Brouwersgracht 52

Huisnaam: Nooyt Volmaakt
Adres: Brouwersgracht 52
Oud adres: TT318, wijk 32, klein nr. 19, kadaster D6074, verponding 5774
Postcode: 1013GX
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Klokgevel
Bouwstijl: Lodewijk XIV
Bouwjaar: 1749
Opdrachtgever: Andries Tenck
Restauratie: 1967

(7 afbeeldingen)

Brouwersgracht 52

Op 25 februari 1746 werd de stoelenmaker Andries Tenck voor fl. 3.165 eigenaar van dit huis aan de Brouwersgracht. Hij was getrouwd met Wijntje Robbe wier vader eveneens stoelenmaker was. Na 18 jaar getrouwd te zijn geweest, kon Andries het huis aan de Brouwersgracht kopen. Het duurde nog tot 1749 voordat hij het huis opknapte. De gevelsteen met de twee armstoelen - een eenvoudige en een kostbare - draagt het jaartal. Toen Andries in 1771 stierf werd een inventaris opgemaakt waardoor we weten dat de bovenvoorkamer verhuurd werd, maar dat de rest van het huis door de stoelenmaker werd bewoond. Er stonden verschillende stoelen op de inventaris, waarvan sommigen nog niet af waren en slechts in onderdelen gereed waren, zowel eenvoudige als mooie stoelen. De gevelsteen was dus wel heel toepasselijk.

De stoelenmaker had in 1749 het huis laten voorzien van een klokgevel in de toen gangbare vormgeving, maar had het huis niet verhoogd, waardoor het de oorspronkelijke bouwhoogte in dit deel van de binnenstad behield (in de uitleg van 1585). Dit in tegenstelling tot de buren die hun huizen wel hadden opgehoogd. Bij de restauratie van 1967 gebeurde de ophoging alsnog. Het huis werd met twee verdiepingen verhoogd, waarbij de gevel opnieuw werd opgemetseld en de klokgeveltop opnieuw werd aangebracht. "Het is misschien wel jammer, dat dit de enige oplossing was en dat het kleine stoelenmakershuisje tot een hoog pand is uitgegroeid", schreef juf. Van Eeghen in het Maandblad Amstelodamum. Op een foto van vóór de restauratie is te zien dat het huis was verzakt, dus vermoedelijk moesten de kosten van het maken van een nieuwe fundering worden terugverdiend door een aantal volwaardige woningen te realiseren. Ongetwijfeld zal men het ook mooier hebben gevonden dat de huizen op dezelfde bouwhoogte kwamen. Op een foto uit 1976 wordt het resultaat van de restauratie van dit deel van de Brouwersgracht trots getoond. Dat was in een periode dat elke voltooide restauratie als een overwinning in de strijd voor het behoud van de binnenstad werd beschouwd.

Gebruikte literatuur:

• I.H. van Eeghen. 'De restauratie van Brouwersgracht 52'. Maandblad Amstelodamum 58 (1971): p. 18-20
• I.H. van Eeghen. 'Brouwersgracht 46 t/m 56 te Amsterdam'. Jaarverslag Hendrick de Keyser 1973: p. 27-34

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 761
Adres: Brouwersgracht 52
Adressen: Brouwersgracht 52 1,2,3,H
Inschrijvingsdatum: 14-04-1970
Redengevende omschrijving: Pand met ingezwenkte halsgevel (1749). Gevelsteen met twee stoelen en 1749 NOOYT VOLMAAKT.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]