Herengracht 310
Adres: Herengracht 310
Oud adres: KK243, wijk 36, klein nr. 474, kadaster E3946, verponding 474
Postcode: 1016CD
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 1730±, 1751, 1815±
Architect: Jan van der Streng en Ignatius van Logteren (1730), (Hans) Jacob en Hendrick Husly (1751)
Opdrachtgever: Pieter Bruynesteen (1730), Jan van Eeghen (1751)
Restauratie: behangels: 1968
(16 afbeeldingen)
Huis met gevel uit ca. 1730, waarvan de top in ca. 1815 werd gewijzigd. Empire-bovenlicht uit dezelfde verbouwing. Interieur: sobere stucwerkgang met schijndeuren waarvan de pilasters nog herinneren aan de gang van 1751, gesneden beginbaluster van de trap in Lodewijk XV-stijl uit 1751, zaal met beschilderde behangsels met Hollandse landschappen van Jacob Cats uit ca. 1763, verder witjes en op de schoorsteen een houtsnijwerk met allegorische voorstellingen van de handel op Curacao en Venezuela.
Het oude huis werd door de eigenaar Jacob Bruynesteen tot zijn overlijden in 1729 bewoond. Zijn zoon, de koopman Pieter Bruynesteen heeft het huis ingrijpend laten verbouwen. Fischer schrijft de in het Grachtenboek afgebeelde gevel met een lijstgevel met open-balustrade-attiek toe aan Jan van der Streng en Ignatius van Logteren. Eind 18de eeuw was deze top nog aanwezig, maar werd in ca. 1810 verwijderd, waarbij ook de kroonlijst zelf werd versoberd.
Het pand staat bekend als een Van Eeghenhuis vanwege het feit dat Jan van Eeghen het pand in 1751 kocht van Pieter Bruynesteens zuster Anna. Deze nieuwe eigenaar liet het pand inwendig verbouwen. Er werd een fraaie stucgang met pilasters gemaakt, waarvan het ontwerp van (Hans) Jacob en Hendrick Husly bewaard is gebleven (bewaard in het KOG-archief). De gesneden beginbaluster van de trap in Lodewijk XV-stijl dateert uit deze bouwperiode, maar wie de moeite neemt de trap op te lopen, stuit op een veel ouder traphek. Overigens is de fraaie gang uit 1751 niet meer in volle luister aanwezig, want in de 19de eeuw is de gang versoberd.
Het zaal in het achterhuis bevat een verrassing. De wanden zijn bespannen met beschilderde behangsels met Hollandse landschappen (o.a. met een witte stier) in stijl van Isaäc de Moucheron, gemaakt door de kunstenaar Jacob Cats (1741-1799). Verder zijn er bovendeurstukken en is er op de schoorsteen een bijzonder fraai houtsnijwerk aangebracht met allegorische voorstellingen van de handel op Curacao en Venezuela met o.a. Mercurius. Deze zaal dateert uit ca. 1763.
Gebruikte literatuur:
- Mr. Chr. P. van Eeghen. 'Jacob Cats en de Husly's als decorateurs van het huis Heerengracht 310.' Jaarboek Amstelodamum 38 (1941): p. 133-155
- P.M. Fischer. Ignatius en Jan van Logteren, Beeldhouwers en stuckunstenaars in het Amsterdam van de 18de eeuw. Alphen aan de Rijn, 2005: p. 249
- Jhr Drs Quarles van Ufford. 'Catalogus van overwegend Amsterdamse architectuur- en decoratieontwerpen uit de achttiende eeuw.' Jaarverslagen Koninklijk Oudheidkundig Genootschap 1968-1971. Amsterdam, 1972: p. 8, 31
- H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 305
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 1801
Adres: Herengracht 310
Adressen: Herengracht 310 A B C D E F G
Inschrijvingsdatum: 21-05-1970
Redengevende omschrijving: Pand met gevel (XVIIIb) onder rechte lijst met triglyfen (plm 1800); empire deurpartij. Inwendig stucgang met getoogde deuren (XVIIIb).
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
[Grachtenboek van Caspar Philips]
Laatste wijziging: november 2022