Amsterdam Monumentenstad

Herengracht 48

Huisnaam: De Drie Heuvelen
Adres: Herengracht 48
Oud adres: SS269, wijk 50, klein nr. 342, kadaster D5786, verponding 5391
Postcode: 1015BN
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Lodewijk XV
Bouwjaar: 1614, 1762
Opdrachtgever: Frans Bosboom

(27 afbeeldingen)

Herengracht 48, kroonlijst met attiek met middenverhoging

Herengracht 48 werd in 1614 gebouwd in opdracht van de doopsgezinde koopman Jan Jansz Munter. Het stond toen bekend als 'De Drie Putgens'. In 1638 werd de eigenaar Nicolaas van der Heuvel, die het huis omdoopte tot 'De Drie Heuvelen'. In 1761 kocht Frans Bosboom, koopman en winkelier in lakenen en baaien, het in oorsprong 17de-eeuwse huis en liet het in 1762 verhogen en van een nieuwe gevel voorzien en wijzigde het interieur geheel in de toen gangbare Lodewijk XV- of Rococo-stijl. De nieuwe, geheel van zandsteen gemaakte gevel heeft een rechte trigliefenlijst met daarop een open balustrade met een gesloten middenverhoging met schild, waarin drie heuvels zijn afgebeeld. Deur en vensters kregen Frans aandoende gekuifde omlijstingen.

Het in opdracht van Bosboom gemaakte sierlijke Rococo-interieur is bijzonder goed bewaard gebleven. De gang heeft een fraaie stucwerkdecoratie. Boven de toegang naar de zaal en het souterrain van het achterhuis bevindt zich een stucreliëf met drie putti. Op de hoofdverdieping hebben de voor- en achterkamer en de zaal nog hun stucwerkplafonds, marmeren schoorsteenmantels en houten wandbetimmeringen uit 1762. In de voorkamer en de zaal zijn boven de deuren schilderstukken aangebracht, zogenaamde bovendeurstukken. Het 18de-eeuwse bovendeurstukje in de voorkamer toont Apollo op zijn strijdwagen.

Het huis werd in 1974 gekocht door architect Piet Zanstra, bekend van het Maupoleum in de Jodenbreestraat, die het liet restaureren. Zijn grootste ingreep was de overkapping van de binnenplaats tussen het voor- en achterhuis en de opening van de achterkamer naar de binnenplaats door de verwijdering van twee vensters. Ook werd op de binnenplaats een lift gebouwd. Tegenwoordig is in het pand uitgeverij Prometheus gevestigd.

Gebruikte literatuur:

• H.W. Alings. 'De Drie Heuvelen. Herengracht 48.' Maandblad Amstelodamum L (1963): p. 213
• I.H. van Eeghen, e.a. Vier eeuwen Herengracht. Amsterdam, 1976: p. 411
• Luuc Kooijmans. Herengracht 48. Amsterdam, 2017
• Paul Spies e.a. Het Grachtenboek. Den Haag, 1991: p. 125

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 1711
Adres: Herengracht 48
Adressen: Herengracht 48 2,H
Inschrijvingsdatum: 26-05-1970
Redengevende omschrijving: Pand met gepleisterde zandstenen gevel met triglyfenlijst, gebeeldhouwde balustrade en vensteromlijstingen (vroeg XVIIIc). Inwendig Louis XV stucgang en deuren.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]