Oudezijds Voorburgwal bij 193 
Urinoir
Naam: Urinoir
Adres: Oudezijds Voorburgwal bij 193
Gebouwtype: Straatmeubilair
Bouwstijl:
Amsterdamse School
Bouwjaar: 1926
Architect: Allard Remco Hulshoff
Opdrachtgever: Gemeente Amsterdam
(3 afbeeldingen)
Straatmeubilair, urinoir, met een natuurstenen sokkel, daarboven een bakstenen raster en daarop een plat stenen dak. Het urinoir werd gebouwd tegelijkertijd met de nieuwe vleugel van het toenmalige stadhuis, geheel in de stijl van de Amsterdamse School. Ontworpen door Allard Remco Hulshoff van Publieke Werken. Op het dak staat beeldhouwwerk van Hildo Krop. Aan de voorzijde is een volksredenaar met gebalde vuist uitgebeeld, verwijzend naar het stadhuis met haar raadszaal. Aan de achterzijde zijn verschillende gezichten met open mond te zien.
Zie: Voormalige stadhuis.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518487
Adres: Oudezijds Voorburgwal 193
Adressen: Oudezijds Voorburgwal 193 H
Inschrijvingsdatum: 22-04-2002
Redengevende omschrijving: Inleiding. Tegenover Oude Zijds Voorburgwal 193 en vanaf de walkant vanuit het water omhoog rijzend in 1926 tot stand gekomen URINOIR naar een ontwerp in Amsterdamse School-stijl van de voormalige dienst der Publieke Werken in de gemeente Amsterdam. Het beeld is gemaakt door Hildo Krop. Het beeldhouwwerk stelt (verwijzend naar de eveneens in 1926 tot stand gekomen tegenover gelegen nieuwe vleugel van het raadhuis door Nico Lansdorp) aan de voorzijde een volksredenaar voor.
Omschrijving. Op een stalen voetplaat (recent (xxd) vernieuwd) en een natuurstenen sokkel gerealiseerde 'krul' met een daarboven aangebracht maaswerk van baksteen en afgedekt door een overkragend rond en plat dak. De walmuur links van de ingang is voorzien van een klein boogfries. Het beeldhouwwerk boven de walmuur is van grijze hardsteen en meet 115 cm. Aan de zijde van de ingang is een man geprojecteerd met gebalde rechtervuist en geopende mond; aan de andere zijde verschillende koppen met eveneens geopende monden.
Waardering. Tegenover het voormalige raadhuis gelegen urinoir van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van door Publieke Werken in Amsterdamse School-stijl vormgegeven straatmeubilair. Eveneens van belang vanwege het beeldhouwwerk van Hildo Krop. Van typologisch belang en zeldzaamheids waarde.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: juni 2020