Amsterdam Monumentenstad

Kloveniersburgwal 56-58

Adres: Kloveniersburgwal 56-58
Oud adres: 56: B186, wijk 9, klein nr. 95, kadaster G2471, verponding 2307
58: B185, wijk 9, klein nr. 96, kadaster G2472, verponding 2307
Postcode: 1012CX
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Halsgevel
Bouwstijl: Lodewijk XIV
Bouwjaar: 1740±, 1995
Restauratie: 1996

(12 afbeeldingen)

Kloveniersburgwal 56-58

Kloveniersburgwal 56-58 is van origine een tweeling uit circa 1740. De twee gelijke huizen hebben waarschijnlijk halsgevels gehad. In de 19de eeuw werden de toppen vervangen door een uiterst sobere houten kroonlijst, waarbij tegelijkertijd de huizen met een verdieping werden verhoogd. Het rechterpand, Kloveniersburgwal 56, heeft overigens een weinig bekend 18de-eeuws interieur. In de gang en in de voor- en achterkamer is aan de hand van oude sporen een stucplafond gereconstrueerd. In de voorkamer zijn twee putti met vleugels te zien; de één houdt een wijnglas omhoog, de ander houdt een tros druiven vast. Het zijn bacchanten, volgelingen van Bacchus, de god van de wijn. De grootste verrassing bevindt zich in de zaal in het achterhuis, waar zich een stucplafond bevindt met een grote bacchant die eveneens een wijnglas omhooghoudt.

Bij de restauratie in 1996 zijn de 19de-eeuwse lijstgevels terug veranderd in 18de-eeuwse halsgevels, waarvoor de gevelfragmenten afkomstig zijn van de Monumentenwerf van het Bureau Monumentenzorg. Echter, de verhoging van de panden werd niet ongedaan gemaakt, waardoor de halsgeveltoppen hoger zitten dan aanvankelijk het geval was. Het zijn gedeelde klauwstukken met daarbovenop gebogen lijstvormige frontons met schelpen. De oorspronkelijke plaats van de geveltoppen is bekend: Kleine Wittenburgerstraat 70-72. De gebeeldhouwde zolderlichten rondom de hijsbalken, die overigens te laag uit de gevels steken (vanwege de verhoging van de gevel), zijn van elders afkomstig. In de oorspronkelijke ontwerptekening van BMZ komen ze nog niet voor.

De terugkeer van de halsgevel doet verlangen naar een terugkeer van een topgevel op het buurpand Kloveniersburgwal 60. Bureau Monumentenzorg maakte daarvoor een plan in 1998, maar dat ging niet door.

Gebruikte literatuur:

• Theo Rouwhorst. Bewaard voor Amsterdam. Historische geveltoppen herplaatst 1945-2015. Amsterdam, 2016: p. 155
• Walther Schoonenberg. 'Herplaatste geveltoppen II. Kloveniersburgwal 56-58.' Binnenstad 177 (juli 1999)
• Hans Tulleners. 'Interieurs van Amsterdamse Grachtenhuizen VI: Stucwerk in "Kloof" 56'. Heemschut (aug. 1998): p. 25

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3037
Adres: Kloveniersburgwal 56-58
Adressen: Kloveniersburgwal 56 1,2,H
Inschrijvingsdatum: 25-06-1970
Redengevende omschrijving: Pand met gevel (XVIII A) onder rechte lijst (XIX A); gesneden deurkalf (XVIII A).
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3038
Adres: Kloveniersburgwal 56-58
Adressen: Kloveniersburgwal 58 1,H
Inschrijvingsdatum: 30-11-1977
Redengevende omschrijving: PAND met gevel (XVIII A) onder rechte lijst (XIX A).

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]