Herenstraat 41 
Adres: Herenstraat 41
Keizersgracht 95B
Oud adres: RR223, wijk 46, klein nr. 19, kadaster D5628, verponding 3732
Postcode: 1015BZ
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 1616, 1967
Architect: Hendrick Jansz
Eigendom: Stadsherstel 1959
Restauratie: 1967
(12 afbeeldingen)
Hoekhuis, eenvoudige 19de-eeuwse houten lijst boven 17de-eeuws winkelhuis, houten onderpui, interessante overkraagde zijgevel (zie balkkoppen) met pothuis (Keizersgracht 95B). Bij de restauratie in 1967 geheel herbouwd, met hergebruik van afkomende onderdelen.
Het 17de-eeuwse huis werd in opdracht van Hendrick Jansz, mandenmaker, gebouwd, evenals het aantal panden hiernaast in de Herenstraat, vermoedelijk met de bedoeling om ze te verkopen. Al in 1618 verkocht hij het hoekhuis. Het huis werd al spoedig een bakkerij. In 1661 droeg de weduwe van bakker Hendrik Jans het over aan bakker Hendrik Stubbe. Uit een vergelijking met het Grachtenboek blijkt dat de zijgevel nog veel lijkt op de overgeleverde toestand. Slechts een deel van de pothuizen die er oorspronkelijk waren is bewaard gebleven. In de 19de eeuw werd de klokgevel vervangen door een lijstgevel. Het is een 'leugenaartje': het extra kamertje, dat in de plaats van het zadeldak kwam, bevindt zich alleen aan de voorkant. Aan de zijkant, die bij dit hoekhuis bijzonder goed te zien is, is echter te zien dat het huis in werkelijkheid minder groot is dan de voorgevel doet vermoeden. Het fraaie hoekhuis was bijna geheel verloren gegaan. Dankzij Stadsherstel werd het in 1967 herbouwd met afkomende materialen. Dat vormde het begin van de rehabilitatie van de Herenstraat, een radiaalstraat die op sterven na dood was en dankzij de restaurerende instelling weer helemaal tot leven kwam.
Gebruikte literatuur:
- I.H. van Eeghen. 'De restauratie van Herenstraat 35-41'. Maandblad Amstelodamum 55 (1968): p. 18-20
- H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 38
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 1983
Adres: Keizersgracht 95B
Adressen: Herenstraat 41 ;Keizersgracht 95 B 1,2,3
Inschrijvingsdatum: 21-05-1970
Redengevende omschrijving: Hoekhuis aan de Keizersgracht (XVII) met voorgevel onder rechte lijst (XIX A) en op balkkoppen overgebouwde zijgevel. Bovenhuisdeur in getoogde omlijsting (XIX A). Pothuis.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
.jpg "Direct na de herbouw van het hoekpand. De rest van de straat is nog in restauratie.")
Laatste wijziging: augustus 2023
