Amsterdam Monumentenstad

Rozenhofje

Naam: Rozenhofje
Adres: Rozengracht 147-181
Oud adres: 147: EE182, wijk 40, klein nr. 125, kadaster E4528, verponding 2088
149: EE183, wijk 40, klein nr. 123, kadaster E660, verponding 2090
155: EE185, wijk 40, klein nr. 121, kadaster E659, verponding 2092
Postcode: 1016LW
Gebouwtype: Hofje
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1743, 1790, 1884
Architect: G.B. Salm en A. Salm GBzn (1884)

(8 afbeeldingen)

Rozenhofje

Uit de nalatenschap van de houtkoper Jan de Jager (overleden in 1740) werd het Prot. Rozenhofje gesticht voor “behoeftige, eerlyke en inzonderheid bedaagde en oude luiden”. De bouw van het in 1740 gestichte hofje was in 1743 voltooid. Het was gebouwd op het terrein van één van de drie doolhoven die Amsterdam halverwege de 18de eeuw rijk was (zie Prinsengracht 336-342). In 1790 werd een nieuwe vleugel met zes huisjes gebouwd. De middelste dakkapel van deze vleugel heeft een mooi uurwerk. Gelijktijdig werd een regentenkamer gemaakt. Later kwamen er aan de zuidzijde nog meer huisjes bij. Aan de tuin met twee waterpompen lagen toen 54 woninkjes, maar dat werd later door samenvoeging teruggebracht tot 24.

Het huidige poortgebouw aan de gracht dateert uit 1884 en sluit het hofje in een vierkant af. Achter de erker bevindt zich een regentenkamer uit 1884. Daarin is een laat-18de-eeuwse schouw uit één van de woninkjes geplaatst. Voorheen stond aan de gracht een fraaie zandstenen poort in classicistische stijl met twee pilasters en een hoofdgestel. De opdracht aan de G.B. Salm werd gegeven door zijn vader, A. Salm Jzn, die regent was van het Rozenhofje. Het was één van G.B. Salms eerste opdrachten.

Gebruikte literatuur:

• Graswinckel 1943, Alings 1965, Cardozo e.a. 1977, Weerheijm e.a. 1979
• Janjaap Kuyt e.a. G.B. Salm & A. Salm GBzn. Bouwmeesters van Amsterdam. Amsterdam, 1997: p. 72

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 12782
Functie: Hofje
Jaartal: 1890-1904
Bouwstijl: Neorenaissance

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5070
Adres: Rozengracht 147-181
Adressen: Rozengracht 149-181
Inschrijvingsdatum: 23-09-1970
Redengevende omschrijving: Rozenhofje (gesticht 1744), bestaande uit: een drie verdiepingen hoge straatvleugel (147-149 en 179-181, gebouwd 1884) en drie oude vleugels van twee verdiepingen onder omlopend schilddak (XVIII) om de binnenplaats (151-177). Op het midden van de achterste vleugel een dakkapel (XVIIId) met wijzerplaat.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]