Amsterdam Monumentenstad

Nieuwezijds Voorburgwal 232-240

Naam: Algemeen Handelsblad
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 232-240
Oud adres: 232: F182, wijk 24, klein nr. 225, kadaster F1774, verponding 3015
234: F181, wijk 24, klein nr. 226, kadaster F1775, verponding 3014
236: F180, wijk 24, klein nr. 227, kadaster F1776, verponding 3013
238: F179, wijk 24, klein nr. 228, kadaster F1777, verponding 3012
240: F178, wijk 24, klein nr. 229, kadaster F1778, verponding 3011
Postcode: 1012RR
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Bouwstijl: Art Nouveau
Bouwjaar: 1902-1903
Architect: Ed. Cuypers

Nieuwezijds Voorburgwal 232-240

Drukkerij/kantoren van het Algemeen Handelsblad. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.). N.B. Het verdwenen pand op nr. 236 stond bekend als de Drie Codden (de weduwe Frans Oetgens en Jean Six hebben daar gewoond, resp. vanaf 1557 en 1609).

N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!

Gebruikte literatuur:

• I.H. van Eeghen. 'Anna Wijmer en Jan Six'. Jaarboek Amstelodamum 76 (1984): p. 38-68
• Bert Gerlagh. 'Eduard Cuypers en Amsterdam, de eerste vijfentwintig jaren.' Jaarboek Amstelodamum 99 (2007): p. 134-191

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518327
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 232-240
Adressen: Keizerrijk 4 ;Keizerrijk 6 ;Keizerrijk 8 ;Keizerrijk 10 ;Keizerrijk 12 ;Keizerrijk 14 ;Keizerrijk 16 ;Keizerrijk 18 ;Keizerrijk 20 ;Keizerrijk 22 ;Keizerrijk 24 ;Keizerrijk 26 ;Keizerrijk 28 ;Keizerrijk 30 ;Keizerrijk 32 ;Keizerrijk 34 ;Keizerrijk 36 ;Keizerrijk 38 ;Keizerrijk 40 ;Keizerrijk 42 ;Keizerrijk 44 ;Keizerrijk 46 ;Keizerrijk 48 ;Keizerrijk 50 ;Keizerrijk 52 ;Keizerrijk 54 ;Keizerrijk 56 ;Keizerrijk 58 ;Keizerrijk 60 ;Keizerrijk 62 ;Keizerrijk 64 ;Keizerrijk 66 ;Keizerrijk 68 ;Keizerrijk 70 ;Nieuwezijds Voorburgwal 232 A B C D E F G H;Nieuwezijds Voorburgwal 234 A B C D E F G H;Nieuwezijds Voorburgwal 236 A B C D;Nieuwezijds Voorburgwal 238 A B C D;Nieuwezijds Voorburgwal 240 ;Paleisstraat 105 ;Spuistraat 185 A
Inschrijvingsdatum: 22-04-2002
Redengevende omschrijving: Inleiding. Op een onregelmatig terrein aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal, noordelijk aan het Keizerrijk, gelegen DRUKKERIJ met KANTOREN naar een ontwerp uit 1902 van Ed. Cuypers in opdracht van De Naamlooze Vennootschap Maatschappij tot Exploitatie van de Nieuwe Amsterdamsche Courant 'Algemeen Handelsblad'. De bouw van het nieuwe pand vond plaats in 1902 en 1903. Op 1 december van dat laatste jaar werd het gebouw in gebruik genomen. De betonconstructie is ontworpen door Perraud & Dumas, ingenieurs civils te Brussel en uitgevoerd door de Nederlandsche Maatschappij voor Monierwerken 'De Amstel'. De ijzerconstructie is ontworpen door Ir. van Heukelom te Zwolle. Het gebouw heeft een achtergevel aan de Spuistraat. Omschrijving. Op een onregelmatige plattegrond gerealiseerde drukkerij met kantoren waarbij de voorgevel en rechter zijgevel zijn opgetrokken uit grote blokken Pouillenay-steen (een soort kalksteen) en de zijgevel aan het Keizerrijk en achtergevel aan de Spuistraat uit donkerbruine baksteen. Het gebouw bestaat uit een souterrain, bel-etage en twee verdiepingen onder een deels verglaasde kap. Het schuin oplopende deel van de kap is bedekt met zwarte pannen. De gevel bestaat uit twee hoekrisalieten waarvan de linker twee vensterassen breed is; de rechter slechts één vensteras. In de rechter risaliet bevindt zich de ingang onder een zwaar overhellende boog op consoles. De gebolde gevel en de ten opzichte van elkaar telkens overhangende verdiepingen rusten op zware consoles en voluten. De grote vensters - op de bel-etage rond - zijn op alle verdiepingen voorzien van houten roeden. De linker hoekrisaliet eindigt in een top met in het fronton een reliëf voorstellende het Amsterdamse stadswapen in een combinatie van zowel het oude als het nieuwe wapen: een koggeschip voorzien van Andreaskruizen. De smallere rechter hoekrisaliet heeft boven de derde verdieping een goudkleurige schildering voorstellende de dageraad: een opkomende zon geflankeerd door twee hanen, waarschijnlijk refererend aan het feit dat het Algemeen Handelsblad rond de eeuwwisseling, naast de reguliere avondeditie, tevens een ochtendeditie verzorgde. De zware consoles in de middentravee zijn voorzien van bloemmotieven. In de fries tussen sousterrain en bel-etage in sierletters gegraveerd: 'ALGEMEEN HANDELSBLAD' tussen twee gestileerde Andreaskruizen. Waardering. Voormalige krantendrukkerij met kantoren in Art Nouveau-stijl van algemeen belang vanwege architectuurhistorisch waarde wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteit van de gevel en het materiaalgebruik (Pouillenay-steen) alsmede van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een culturele- en sociaal-economische ontwikkeling. Bovendien van belang in het oeuvre van Ed.Cuypers.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]