Amsterdam Monumentenstad

Naam: Het Binnenhuis
Adres: Raadhuisstraat 46-50
Postcode: 1016DG
Gebouwtype: Woon/bedrijfspand
Geveltype: Tuitgevel
Bouwstijl: Rationalisme
Bouwjaar: 1906-1907
Architect: A.J. Kropholler en J.F. Staal

(4 afbeeldingen)

Gebouwd in 1907 voor o.m. de meubelwinkel Het Binnenhuis. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)

N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!

Gebruikte literatuur:

Vincent van Rossem. 'Jan Frederik Staal (1879-1940)'. Binnenstad 271 (juli/augustus 2015)

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 13162
Functie: Dubbel Magazijngebouw; woning
Architect: Kropholler, A.J. en J.F.Staal
Jaartal: 1907
Bouwstijl: Berlagiaans

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518375
Adres: Raadhuisstraat 46-50
Adressen: Raadhuisstraat 46 ;Raadhuisstraat 48 ;Raadhuisstraat 50
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in 1906-1907 tot stand gekomen WINKEL/KANTOOR. Gebouwd in opdracht van de Levensverzekerings-maatschappij 'De Utrecht', die ook als financier optrad. De architecten waren A.J. Kropholler en J.F. Staal jr. Ontworpen en gebouwd in de stijl van het rationalisme. NB. In het gebouw bevond zich de winkel in interieuronderdelen en voorwerpen van kunstnijverheid 'Het Binnenhuis'. Van 1907 tot 1923 zou deze firma hier gevestigd blijven. Op de plattegrond naast de aanduidingen betreffende de winkel ook veel ruimte voor opslag en pakkamers, verder veel kantoorruimte. In 1907 werd in opdracht van H.P. Berlage de glasruit van de deur in het toograam aan de voorgevel vervangen. In 1921 werd in opdracht van de Levensverzekerings-maatschappij 'De Utrecht' een pakkelder geplaatst onder het pand Raadhuisstraat 48-50. Architect was Staal/Haalmeyer. De werken werden uitgevoerd door de Hollandsche Maatschappij tot het maken van Werken in Gewapend Beton. Omschrijving. Op een samengesteld rechthoekig grondplan ontworpen winkel annex kantoorgebouw. Geheel wordt gedekt door een samengesteld dak met aan de voorzijde een opgaand dakschild gedekt met shingles in Maasdekking. Ingestoken zadeldaken achter de tuitgevels aan weerszijden van het middendeel. In het gebouw laten zich zes bouwlagen onderscheiden: kelder, begane grond, tussenverdieping, drie verdiepingen onder een kap. Op twee smalle hoekrisalieten na volkomen vlakke en symmetrische en sterk horizontaal en verticaal gelede gevel. Opgebouwd uit overwegend in staand verband vermetselde bruin/rode baksteen. Natuurstenen hoge plint en verdere accenten. Het middendeel van de gevel wordt aan weerszijden begrensd door een hemelwaterafvoer met op regelmatige afstand geplaatste bevestigingsklampen. Aan de bovenzijde een vergaarbak met overloop. Op het niveau van de begane grond toont het middendeel een zeer brede en getoogde toegangspartij. Gemetselde toog op natuurstenen kraagstenen met afgeschuinde hoeken. Profielbanden in de toging. Grote recente glaspui met kalf. Aan weerszijden van de toging een cirkelvormig natuurstenen ornament op plaat. Op de drie verdiepingen elk een brede vensterpartij. Zo'n partij bestaat uit drie nevengeschikte en verdiept geplaatste vensters met schuiframen en aan weerszijden een smal verdiept geplaatst venster met schuifraam. Natuurstenen benedendorpels, gemetselde posten en hanekammen. Op geglazuurde steen geplaatste natuurstenen hoek- en sluitstenen. Op de derde verdieping vensterpartij met smal venster aan weerszijden dat lager is dan de drie centrale vensters. De smalle vensters worden nu afgesloten door een hoge natuurstenen dorpel met geometrische uitgehakte ornamenten. Hierboven het tegelplateau met tekst " 'T BINNENHUIS ", en met links het wapen van de stad Amsterdam en rechts een wapen met een naar rechts gekeerde leeuw. Hierboven de gevelbeëindiging met accenten in geglazuurde baksteen. Natuurstenen afsluiting met geometrisch motief. Links en rechts van het middendeel van de gevel een smaller geveldeel afgesloten met een tuitgevel. Deze flankerende geveldelen tonen op het niveau van de begane grond een hoge en licht getoogde gevelopening. Onder het kalf de etalageruit; boven het kalf een zeer groot meerruits bovenlicht. Gemetselde lichte toging. Op de drie verdere verdiepingen bevinden zich vensterpartijen. Zo'n vensterpartij bestaat uit een centraal geplaatst venster met schuifraam en aan weerszijden een smal venster met schuifraam. Natuurstenen benedendorpel en gemetselde posten en hanekammen. Verder natuurstenen sluit- en hoekstenen op geglazuurde steen. De vensterpartij op de derde verdieping wijkt af doordat de vensters aan weerszijden lager zijn dan het centrale venster. Ook hier worden die lagere vensters afgesloten door een natuurstenen bovendorpel met eenvoudige geometrische versiering. Op het niveau van de zolderverdieping nog een enkel venster in de beide flankerende geveldelen. Venster met draairaam in licht getoogde nis met natuurstenen benedendorpel, geglazuurde accenten en natuurstenen hoekstenen bij gemetselde hanekam. Hierboven hijsbalk op natuurstenen blok. Tuitgevel met natuurstenen beëindiging met blokken in de vorm van een parallellogram. Ook natuurstenen vlechtingen met accenten in geglazuurde steen. Natuurstenen tuit en schouderstukken; eenvoudige geometrische versiering. Links en rechts van de gevel bevindt zich dan de afsluitende smalle hoekrisaliet op de begane grond voorzien van een toegangspartij in geheel natuurstenen kader. Flankerende halfzuil met teerlingkapiteel. Verdiept geplaatste toogdeur. In de enkadrering verder rolwerk, hoek sluit- en randstenen. Hierboven een klein eenvoudig venster met benedendorpel en hanekam en natuurstenen hoekstenen op geglazuurde steen. Op de drie verdiepingen elk een eenvoudig venster met schuifraam en benedendorpel en gemetselde hanekam met natuurstenen hoekstenen op geglazuurde steen. Het venster op de bovenste verdieping toont een natuurstenen bovendorpel met eenvoudige geometrische versiering. Hierboven een gemetselde ontlastingsboog. Rechte gevelbeëindiging met borstwering met drie openingen; verder een natuurstenen afsluiting met hoekblokken en accenten in geglazuurde steen. Waardering. Winkel annex kantoorgebouw van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde. Gevel is goed bewaard gebleven. Van belang vanwege de bijzondere oorspronkelijke functie van het pand. Van belang binnen de geschiedenis van de ontwikkeling van de kunstnijverheid in Nederland. Sterk beeldbepalend. Bijzondere situering in de bocht van de Raadhuisstraat.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]