Keizersgracht 101 
Sint Janshoofd
Huisnaam: Sint Janshoofd
Adres: Keizersgracht 101
Oud adres: RR220, wijk 47, klein nr. 345, kadaster D5625, verponding 4022
Postcode: 1015CH
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Verhoogde lijstgevel
Bouwstijl:
Lodewijk XIV
Bouwjaar: 1618±, 1712±, 1890
Architect: Anthonie Turck (1712)
Opdrachtgever: Jacob Temminck (1712)
(19 afbeeldingen)
In de kern 17de-eeuws woonhuis, verbouwd in ca. 1712: zandstenen verhoogde lijst met brede gesloten rijk versierde halfcirkelvormige verhoging en borstbeelden op de hoeken, onder hijsbalk hoofd van Johannes de Doper op een schotel. Interieur: fraaie gang met een rijk stucwerkplafond met verschillende reliëfs met mythologische figuren, achterin een breed gedeelte naast de terzijde gelegen zaal met een toegang met een gesneden traphek, in de zaal een bijzonder vroeg-18de-eeuwse plafondschildering met de vier werelddelen.
Dit grachtenhuis is vermoedelijk in de kern 17de-eeuws, want het dwars op het voorhuis geplaatste achterhuis lijkt in de 18de eeuw aangebouwd. De daarin gelegen zaal is dan ook veel groter dan je in dit standaard-brede grachtenhuis zou verwachten. De toegang ertoe verleent een vestibule aan het einde van de gang. De zaal bevat een zeer bijzonder vroeg-18de-eeuwse plafondschildering met een voorstelling de vier werelddelen. Het betreft een schildering op stuc van een fictief open koepelgewelf in de stijl van Daniël Marot. De schildering wordt foutief toegeschreven aan De Lairesse, maar dat is niet waarschijnlijk. Vermoedelijk heeft een ontwerp van Daniel Marot uit 1712 als voorbeeld gediend.
In 1890 werd het pand inwendig verbouwd op basis van een ontwerp van A.L. van Gendt. Ook vonden er enkele wijzigingen plaats aan de stoep. Mogelijk is deze wijziging inmiddels ongedaan gemaakt.
Gebruikte literatuur:
- David Keuning en Lydia Lansink. A.L. van Gendt (1835-1901), J.G. van Gendt (1866-1925), A.D.N. van Gendt (1870-1932), Architecten in zaken. Rotterdam: 1999
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 2242
Adres: Keizersgracht 101
Adressen: Keizersgracht 101 A B
Inschrijvingsdatum: 05-06-1970
Redengevende omschrijving: Pand met gevel onder rijk gebeeldhouwde verhoogde zandstenen lijst waarop borstbeelden (XVIIIa).
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
[Grachtenboek van Caspar Philips]
Laatste wijziging: augustus 2021