Prinsengracht 444 
Adres: Prinsengracht 444
Leidsestraat 82-84
Oud adres: II234, wijk 34, klein nr. 692, kadaster E3014
Postcode: 1017KE
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 1914-1915
Architect: J.B. Ouëndag
Opdrachtgever: De Nederlanden
(2 afbeeldingen)
Winkel-kantoorgebouw op de hoek van de Prinsengracht en Leidsestraat (tevens Leidsestraat 82-84) gebouwd door levensverzekeringsmaatschappij De Nederlanden in een zakelijk-expressionistische stijl. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
Architect J.B. Ouëndag ontwierp in opdracht van de N.V. Levensverzekeringsmaatschappij De Nederlanden in 1914-1915 een bedrijfsgebouw in een zakelijk-expressionistische stijl. Het gebouw heeft een gewapend betonskelet en telt vier traveeën aan de zijde van de Prinsengracht en vier aan de Leidsestraat. Op het dak verscheen de naam 'De Nederlanden van 1870' als grote lichtreclame. De winkels werden verpacht aan een hoeden- en pettenfirma. In 1921 werden kelder, begane grond en eerste verdieping veranderd in een oestersalon. Van 1970 tot 1994 was hier het prestigieuze restaurant Dikker & Thijs gevestigd.
MIP-nummer: 12838
Functie: Kantoor (?)
Architect: Ouendag, B.J.
Jaartal: 1926
Bouwstijl: Gematigd expressionisme
MIP-nummer: 12839
Functie: Kantoor (?)
Jaartal: 1926
Bouwstijl: Gematigd expressionisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518364
Adres: Prinsengracht 444
Adressen: Leidsestraat 82 ;Prinsengracht 444
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Op de hoek van Prinsengracht en Leidsestraat in 1914-1915 gerealiseerd bedrijfsgebouw, in oorsprong met winkels en kantoren, gebouwd naar zakelijk-expressionistisch ontwerp van B.J. Ouëndag in opdracht van de N.V. Levensverzekeringsmaatschappij 'De Nederlanden'. Op het dak verscheen na de naamuitbreiding, 'De Nederlanden van 1870', een grote lichtreclame (' 1870'). De winkels werden verpacht aan een hoeden- en pettenfirma. In 1921 werd de kelder, beganegrond en eerste verdieping veranderd in een oestersalon. Van 1970 tot 1994 was hier het prestigieuze restaurant Dikker & Thijs gevestigd. Recent (XXd) zijn moderne dakkapellen en omheining toegevoegd.
Omschrijving. Op een nagenoeg rechthoekige plattegrond opgetrokken hoekpand met afgeschuinde hoek bestaande uit vijf bouwlagen onder een afgeknot schilddak met shingles. Het gehele pand is onderkelderd. Het gebouw heeft een gewapend betonskelet en telt vier traveeën aan de zijde van de Prinsengracht en vier aan de Leidsestraat.
De beganegrond- en tussenverdieping zijn voorzien van grote etalageramen tussen zware zwartkleurige natuurstenen rustica pilasters. De vensters op de tussenverdieping zijn door roeden onderverdeeld en voorzien van glas-in-lood ruitjes als bovenlichten. De oorspronkelijke entree in de afgeschuinde hoek is verplaatst. Daarvoor in de plaats is een groot etalageraam gekomen. De overgang van de tussenverdieping naar de derde bouwlaag wordt gevormd door een breed natuurstenen fries. De bovenbouw bestaat uit donkerkleurige baksteen met natuursteen voor de vensteromlijstingen. De derde en vierde bouwlaag zijn - met uitzondering van de laatste travee aan de Prinsengracht - voorzien van halfronde erkers tussen gemetselde pilasters op natuurstenen basementen. De in de erkers geplaatste en door houten roeden onderverdeelde ramen worden van elkaar gescheiden door natuurstenen stijlen.
De vijfde bouwlaag is alleen in de afgeschuinde hoek voorzien van een erker. De overige diepgelegen vensters zijn uitgevoerd als fenetres-a-terre achter een gemetselde, aan de bovenzijde opengewerkte borstwering. De per drie gekoppelde ramen worden van elkaar gescheiden door zware bakstenen pilasters met natuurstenen - in een abstracte vorm gebeeldhouwde - kapitelen. De natuurstenen uitkragende daklijst is aan de onderzijde voorzien van klossen.
Boven de daklijst in de afgeschuinde hoek een natuurstenen gebeeldhouwde vogel (phoenix?) tussen een gemetselde opstand.
Waardering. Voormalig winkel/kantoorpand van algemeen belang vanwege architectuur- historische waarde en van cultuurhistorisch waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: november 2020