Amsterdam Monumentenstad

NZ Voorburgwal 66

Huisnaam: Osnabrugge
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 66
Oud adres: G204, wijk 20, klein nr. 135, kadaster F2006, verponding 1921
Postcode: 1012SC
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Halsgevel
Bouwjaar: 1664, na 1744, 1942
Opdrachtgever: Cornelis Broek (1664), Jan Graafman (na 1744)
Restauratie: 1942 (A.A. Kok / Ysbrand Kok)

(6 afbeeldingen)

NZ Voorburgwal 66

Uit de prijsstijgingen kunnen we afleiden dat het laat-17de-eeuwse koopmanshuis, met de voorgevel aan de NZ Voorburgwal en de achtergevel aan de Spuistraat (destijds NZ Achterburgwal), gebouwd door Cornelis Brok in 1664, tussen 1744 en 1766 werd vernieuwd, waarbij het nu nog grotendeels aanwezige interieur werd ingebracht. Uit deze periode stammen ondermeer het rijke stuc- en snijwerk in de gang, een geschilderde deur in de voorkamer en een groot plafondstuk in de zaal (kunstenaar onbekend). Het pand was in 1744 gekocht door Jan Graafman, zodat we hem als de vermoedelijke opdrachtgever kunnen beschouwen.

In de 19de en vroege 20ste eeuw werd het pand flink aangetast door een bedrijf die het pand als kantoor en opslagruimte in gebruik had, waarna in 1942 door architect Ysbrand Kok samen met zijn vader A.A. Kok werd gerestaureerd in zoveel mogelijk in oude staat teruggebracht. Daarbij werden diverse interieuronderdelen van elders ingebracht om de verloren gegane onderdelen te vervangen zoals lambrizeringen, deuren en een schoorsteenmantel. Ook werden twee toppen van elders herplaatst, zowel aan de voor- als de achtergevel. Kok noemde de restauratie "een proeve (...) met de toepassing van oude bouwfragmenten, met geen ander doel dan om iets bij te dragen in de herstelling van de schoonheid van de stad".

Gebruikte literatuur:

• M.G. Emeis jr. 'Koopman willem gaf 't meest om de min.' Ons Amsterdam 28: p. 148-153
• Mayke Haaksman. 'De restauraties van Jan de Meijer en A.A. Kok.' Bulletin KNOB 104 (2005): p. 10-21
• Y. Kok. 'Het huis Osnabrugge in eere hersteld'. Heemschut (1944-46), nr. 5/6: p. 29-31
• Paul Spies e.a. Het Grachtenboek II. Den Haag, 1992: p. 218-219

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5973
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 66
Adressen: Nieuwezijds Voorburgwal 66 A B C D E F G H
Inschrijvingsdatum: 13-10-1970
Redengevende omschrijving: Huis uit 1666 met gevel (XVIII en XIX gewijzigd), bij de restauratie voorzien van de hals (XVIIIa) afkomstig van Prinsengracht 50 en andere onderdelen als de empire deurpartij; gebeeldhouwde stoep (XVIIIb). Achtergevel aan de Spuistraat met stoephek (XVIII); de gebeeldhouwde top (XVIIIa) is afkomstig van O.Z. Voorburgwal 204. Inwendig Louis XV stucgang met gesneden deuren.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]