Home Binnenstad Objecten Afbeeldingen Berichten Contact

Stromarkt 9

't Wape van Venetien

  1. Identificatie
  2. Beschrijving
  3. Literatuur
  4. Register
  5. Afbeeldingen
  6. Google Maps

Huisnaam: 't Wape van Venetien
Adres: Stromarkt 9
Oud adres: (Kuip) L804, wijk 17, klein nr. 16, kadaster F855, verponding 1241
Postcode: 1012SW
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Verhoogde lijstgevel
Bouwstijl: Lodewijk XIV
Bouwjaar: ±1725, 1878
Architect: Hendrik Beerenburg
Eigendom: Stadsherstel 1984
Restauratie: 1986

(4 afbeeldingen)

't Wape van Venetien, smalle verhoogde lijstgevel met een burcht met beer in top, fraaie onderpui met gesneden puibalk met het wapen van Venetië. Vormt een tweeling met nr. 11 (zie het middendeurtje tussen de panden ter ontsluiting van de bovenwoningen).

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is Berenburg niet Fries. In 1724 kocht Hendrik Beerenburg (1680?-1748), een immigrant uit het Duitse Lingen, het huis op de Stromarkt, die toen nog Stroomarkt heette. Hij had een groothandel in kruiden, de zgn. Beerenburg-kruiden. Schippers uit Friesland kochten deze pakketjes en lieten ze trekken op jenever of brandewijn. Het aftreksel kreeg de naam van de ontdekker 'Beerenburg' en werd gebruikt als medicijn tegen vele kwalen. In dit huis woonde en werkte Beerenburg. Hier maakte hij de mix van de Beerenburg-kruiden. In 1731 kocht Beerenburg het poorterschap zodat hij lid kon worden van het wijnkopersgilde zodat hij ook wijn en gedistilleerd mocht verkopen.

Het huis vertelt eigenlijk het verhaal zelf. De naam die hij het huis gaf, 't Wapen van Venetien, liet hij in de puibalk beitelen. versierd met het wapen van Venetië, de gevleugelde leeuw, die zijn poot legt op een opengeslagen boek met de initialen H.B. Bovendien liet hij de gevel bekronen met zijn naam in rebusvorm: een beer die uit een burcht klimt.

Getuige een tekening in het Stadsarchief werd het pand in 1878 verbouwd, waarbij ondermeer de huidige raamindeling en vensters werden aangebracht (het buurpand toont een meer oorspronkelijke toestand). Het pand is in 1986 gerestaureerd door Stadsherstel, maar niet meer in het bezit van deze restaurerende instelling. Het dient nu als appartementenverhuur van het hotel verderop.

Gebruikte literatuur:

Marius van Melle. Beerenburg is van Amsterdamse afkomst'. Ons Amsterdam 43 (1991): p. 132-136.

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5693
Adres: Stromarkt 9
Adressen: Stromarkt 9 A B
Inschrijvingsdatum: 06-10-1970
Redengevende omschrijving: Huis (XVIIIb) met gevel (XIXc) op houten pui met rijk gesneden puibalk (XVIIIb).

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

Stromarkt 9 en 11 (© Walther Schoonenberg)
Stromarkt 9 en 11
Stromarkt 9 (© Walther Schoonenberg)
Stromarkt 9
Reliëf boven de ingangspartij met huisnaam 't Wape van Venetien. (© Walther Schoonenberg)
Reliëf boven de ingangspartij met huisnaam 't Wape van Venetien.
Stromarkt 9 en 11
Stromarkt 9 en 11

Laatste wijziging: juli 2020

[Over deze website]   [Contact opnemen]   [Inloggen]