Sarphatistraat 154
Oranje-Nassau Kazerne
Naam: Oranje-Nassau Kazerne
Adres: Sarphatistraat 154
Sarphatistraat 600 (nieuw adres)
Gebouwtype: Verdedigingswerk
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1810/11
Architect: Abraham van der Hart
Eigendom: Lieven de Key
Restauratie: 1990
(6 afbeeldingen)
Zeer sober opgezet enorm groot bakstenen gebouw met gevels geleed door risalieten met geblokte lisenen en grote driehoekige frontons. In het fronton boven de middenrisaliet het wapen van het Huis Oranje-Nassau. Eén van de militaire gebouwen op de schans die in de Franse tijd werden gebouwd.
De Oranje-Nassau Kazerne is een in de Franse tijd in opdracht van Napoleon gebouwde kazerne, ontworpen in classicistische stijl door stadsbouwmeester Abraham van der Hart. De kazerne werd gebouwd op de stadswal tussen twee 17de-eeuwse bolwerken, Outewaal en Oosterbeer, voor de huisvesting van het garnizoen infanteristen en troepen ter verdediging van de vestingwerken van de stad. Het is een langgerekt gebouw met een gevellengte van 278 m, de langste aaneengesloten gevelwand in Amsterdam. De diepte van het gebouw is echter maar 16 m. Halverwege het gebouw is een risaliet met fronton waarin in 1814 het wapenschild van het Huis Oranje-Nassau werd aangebracht. Oorspronkelijk was daar het wapen van Napoleon aangebracht. Op de frontons aan de zijgevels werd de Franse adelaar vervangen door de Nederlandse leeuw.
In de jaren tachtig stond het gebouw op de nominatie gesloopt te worden. Na protesten van buurtbewoners en Monumentenzorg kwam er een plan van architectenbureau Van Stigt voor de restauratie en verbouw van het gebouw tot woon- en bedrijfsruimte. Dat werd in 1990 uitgevoerd. Er is toen ook een doorgang in de gevel gemaakt om het achterterrein te ontsluiten. Van de overige militaire gebouwen die na 1813 op het kazerneterrein werden gebouwd, zijn alleen het keukengebouw en bureelgebouw nog overgebleven. Achter het kazernegebouw werden in 1990 een aantal woontorens gebouwd.
Gebruikte literatuur:
- Daniel de Heus en Agnes Dekker. 'Oranje-Nassaukazerne. Wonen en werken achter de langste gevel van Europa'. Ons Amsterdam 41 (1989): p. 4-8, 70-73
- Theo Rouwhorst. 'Oog voor detail: Geveldetails van licht en schaduw'. Binnenstad 261 (nov./dec. 2013)
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5140
Adres: Sarphatistraat 600
Adressen: Ir. Jakoba Mulderplein 2 ;Ir. Jakoba Mulderplein 4 ;Ir. Jakoba Mulderplein 6 ;Ir. Jakoba Mulderplein 8 ;Ir. Jakoba Mulderplein 10 ;Ir. Jakoba Mulderplein 12 ;Ir. Jakoba Mulderplein 14 ;Ir. Jakoba Mulderplein 16 ;Ir. Jakoba Mulderplein 18 ;Ir. Jakoba Mulderplein 20 ;Ir. Jakoba Mulderplein 22 ;Ir. Jakoba Mulderplein 24 ;Ir. Jakoba Mulderplein 26 ;Ir. Jakoba Mulderplein 28 ;Ir. Jakoba Mulderplein 30 A B C;Ir. Jakoba Mulderplein 32 A B C;Ir. Jakoba Mulderplein 34 A B C;Ir. Jakoba Mulderplein 36 A B C;Kazernestraat 1 ;Kazernestraat 3 ;Kazernestraat 5 ;Kazernestraat 7 ;Kazernestraat 9 ;Kazernestraat 11 ;Kazernestraat 13 ;Kazernestraat 15 ;Kazernestraat 17 ;Kazernestraat 19 ;Kazernestraat 21 ;Kazernestraat 23 ;Kazernestraat 25 ;Kazernestraat 27 ;Kazernestraat 29 A B C;Kazernestraat 31 A B C;Kazernestraat 33 A B C;Kazernestraat 35 A B C;Louise Wentstraat 1 ;Louise Wentstraat 3 ;Louise Wentstraat 5 ;Louise Wentstraat 7 ;Louise Wentstraat 9 ;Louise Wentstraat 11 ;Louise Wentstraat 13 ;Louise Wentstraat 15 ;Louise Wentstraat 17 ;Louise Wentstraat 19 ;Louise Wentstraat 21 ;Louise Wentstraat 23 ;Louise Wentstraat 25 ;Louise Wentstraat 27 ;Louise Wentstraat 29 A B C;Louise Wentstraat 31 ;Louise Wentstraat 33 ;Louise Wentstraat 35 ;Louise Wentstraat 37 ;Louise Wentstraat 39 ;Louise Wentstraat 41 ;Louise Wentstraat 43 ;Louise Wentstraat 45 ;Louise Wentstraat 47 ;Louise Wentstraat 49 ;Louise Wentstraat 51 ;Louise Wentstraat 53 ;Louise Wentstraat 55 ;Louise Wentstraat 57 A B C;Louise Wentstraat 59 ;Louise Wentstraat 61 A B C;Louise Wentstraat 63 ;Louise Wentstraat 65 ;Louise Wentstraat 67 ;Louise Wentstraat 69 ;Louise Wentstraat 71 ;Louise Wentstraat 73 ;Louise Wentstraat 75 ;Louise Wentstraat 77 ;Louise Wentstraat 79 ;Louise Wentstraat 81 ;Louise Wentstraat 83 ;Louise Wentstraat 85 A B C;Louise Wentstraat 87 ;Louise Wentstraat 89 ;Louise Wentstraat 91 ;Louise Wentstraat 93 ;Louise Wentstraat 95 ;Louise Wentstraat 97 ;Louise Wentstraat 99 ;Louise Wentstraat 101 A B;Louise Wentstraat 103 A B;Louise Wentstraat 105 ;Louise Wentstraat 107 ;Louise Wentstraat 109 ;Louise Wentstraat 111 ;Louise Wentstraat 113 ;Louise Wentstraat 115 ;Louise Wentstraat 117 ;Louise Wentstraat 119 ;Louise Wentstraat 121 A B;Louise Wentstraat 123 A B;Louise Wentstraat 125 ;Louise Wentstraat 127 ;Louise Wentstraat 129 ;Louise Wentstraat 131 ;Louise Wentstraat 133 ;Louise Wentstraat 135 ;Louise Wentstraat 137 ;Louise Wentstraat 139 ;Louise Wentstraat 141 ;Louise Wentstraat 143 ;Louise Wentstraat 145 ;Louise Wentstraat 147 ;Louise Wentstraat 149 ;Louise Wentstraat 151 ;Louise Wentstraat 153 ;Louise Wentstraat 155 A B C;Louise Wentstraat 157 ;Louise Wentstraat 159 ;Louise Wentstraat 161 ;Louise Wentstraat 163 ;Louise Wentstraat 165 ;Louise Wentstraat 167 ;Louise Wentstraat 169 ;Louise Wentstraat 171 ;Louise Wentstraat 173 ;Louise Wentstraat 175 ;Louise Wentstraat 177 ;Louise Wentstraat 179 ;Louise Wentstraat 181 ;Louise Wentstraat 183 A B C;Louise Wentstraat 185 ;Louise Wentstraat 187 A B C;Louise Wentstraat 189 ;Louise Wentstraat 191 ;Louise Wentstraat 193 ;Louise Wentstraat 195 ;Louise Wentstraat 197 ;Louise Wentstraat 199 ;Louise Wentstraat 201 ;Louise Wentstraat 203 ;Louise Wentstraat 205 ;Louise Wentstraat 207 ;Louise Wentstraat 209 ;Louise Wentstraat 211 A B C;Louise Wentstraat 213 ;Louise Wentstraat 215 ;Louise Wentstraat 217 ;Louise Wentstraat 219 ;Louise Wentstraat 221 ;Sarphatistraat 600 ;Sarphatistraat 602 ;Sarphatistraat 604 ;Sarphatistraat 606 ;Sarphatistraat 608 ;Sarphatistraat 610 ;Sarphatistraat 612 ;Sarphatistraat 614 ;Sarphatistraat 616 ;Sarphatistraat 618 ;Sarphatistraat 620 ;Sarphatistraat 622 ;Sarphatistraat 624 ;Sarphatistraat 626 ;Sarphatistraat 628 ;Sarphatistraat 630 ;Sarphatistraat 632 ;Sarphatistraat 634 ;Sarphatistraat 636 ;Sarphatistraat 638 ;Sarphatistraat 640 ;Sarphatistraat 642 ;Sarphatistraat 644 ;Sarphatistraat 646 ;Sarphatistraat 648 ;Sarphatistraat 650 ;Sarphatistraat 652 ;Sarphatistraat 654 ;Sarphatistraat 656 ;Sarphatistraat 658 ;Sarphatistraat 660
Inschrijvingsdatum: 23-09-1970
Redengevende omschrijving: Oranje-Nassau Kazerne. Enorm langgerekt sober bakstenen gebouw (1810-1811 door Abraham van der Hart) de gevels geleed door hoeken middenrisalieten met geblokte lisenen en frontons.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: januari 2021