Amsterdam Monumentenstad

Staalstraat 20 (links) en 18 (rechts).

Adres: Staalstraat 20
Oud adres: C502, wijk 14, klein nr. 10, kadaster G2704, verponding 3954
Postcode: 1011JM
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Klokgevel
Bouwstijl: Lodewijk XV
Bouwjaar: 17de eeuw, 3de kwart 18de eeuw, 1967

(4 afbeeldingen)

Staalstraat 20 (links) en 18 (rechts).

Dit 17de-eeuws hoekhuis op de hoek van de Staalstraat en de Groenburgwal had in de 19de eeuw een sobere klok onder rollagen gekregen. Bij de restauratie in 1967 door de afd. Bouwkunde van de Dienst Publieke Werken onder begeleiding van Bureau Monumentenzorg werd de gevel herbouwd met hergebruik van de zandstenen onderdelen van een klokgevel van elders. De rollagentop kwam dus niet terug. Ook de roedenramen werden gereconstrueerd. Bureau Monumentenzorg was er trots op: er is een prentbriefkaart uitgegeven met afbeeldingen vóór en na restauratie. De ingreep oogstte kritiek. A. van Rooijen betichte 'de ouwe jongens van monumentenzorg' van 'corruptie van het historische element' door 'een 18de-eeuwse vormentaal te herkauwen'. In zijn mening moest nieuwbouw er eigentijds uitzien.

Gebruikte literatuur:

• I.H. v. E. 'De restauratie van Staalstraat 18-20'. Maandblad Amstelodamum 56 (1969): p. 257-258
• A. van Rooijen. 'De ouwe jongens van monumentenzorg.' Wonen-TA/BK 21 (1973): p. 12-15
• Theo Rouwhorst. Bewaard voor Amsterdam. Historische geveltoppen herplaatst 1945-2015. Amsterdam, 2016: p. 65, 77
• Marie-Thérèse van Thoor. 'Pioniers van de Monumentenzorg.' In: Vincent van Rossem (red.). Amsterdam maakt geschiedenis. Amsterdam, 2004: p. 61-77

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5678
Adres: Staalstraat 20
Adressen: Staalstraat 20
Inschrijvingsdatum: 06-10-1970
Redengevende omschrijving: Uiterlijk in de oude vorm herbouwd, voorheen in de kern 17e eeuw huis. Voorgevel opgetrokken met toepassing van de van elders komende zandstenen afdekkingen van een klokvormige top 18e eeuw).

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]