Amsterdam Monumentenstad

Lauriergracht 39

Naam: Bleijskapel / Kapel de Voorzienigheid
Adres: Lauriergracht 37-47
Oud adres: 37: FF274, wijk 37, klein nr. 121, kadaster E1637, verponding 1091
39: FF275, wijk 37, klein nr. 120, kadaster E1636, verponding 1093
41: FF277, wijk 37, klein nr. 117, kadaster E1634, verponding 1088
43: FF278, wijk 37, klein nr. 116, kadaster E1633, verponding 1086
45: FF279, wijk 37, klein nr. 115, kadaster E1632, verponding 1085
47: FF280, wijk 37, klein nr. 114, kadaster E1631, verponding 1084
Postcode: 1016RG
Gebouwtype: Kerk
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1882
Architect: A.C. Bleijs

(8 afbeeldingen)

Lauriergracht 39

In 1882 naar ontwerp van architect A.C. Bleijs gebouwde neogotische kapel, gesitueerd achter en in verbinding met het gelijktijdig uitgevoerde Lauriergracht 39 op een inpandig terrein, in oorsprong bestemd voor het RK gesticht 'De Voorzienigheid'. Aan een binnenplaats staat een kloostergebouw met een trapgevel in neorenaissancestijl. De zes traveeën tellende kapel, die achter het gebouw aan de gracht ligt, is opgetrokken in baksteen onder een zadeldak met afgewolfd schild boven het vijfzijdig gesloten koor, bekroond door een sierlijk gesmeed kruis en voorzien van steunberen, een tandlijst en spitsboogvensters, waarvan de vensters in het koor bovenin een vierpas hebben en de meeste met neutraal glas-in-lood gevuld zijn. Inwendig bevat de kapel zeer slanke gietijzeren kolommen met bladkapitelen op achtzijdige sokkels. Deze kolommen dragen de spitsboogvormige scheibogen tussen middenschip en zijbeuken; voorts zijn half- en kwartzuilen in verwante vormen aangebracht. Het middenschip wordt overkapt door een houten, van vierpassen voorzien spitstongewelf met ijzeren ribben. De zijbeuken hebben kruisribgewelven.

De kapel is verbouwd tot kantoor met diverse inbouwen, waaronder een soort blokhut, die de ruimtewerking van de architectuur van Bleijs nogal verstoren.

Gebruikte literatuur:

• C.P. Krabbe. 'Kapel-Bleijs achter Lauriergracht 39'. De Sluitsteen (1990), 2: p. 55-58
• Richter Roegholt. 'Nu nog het klooster in de Jordaan redden'. Binnenstad 124 (dec. 1990): p. 93

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 12790
Functie: Woonhuis
Architect: Bleys, A.C.
Jaartal: 1882
Bouwstijl: ?

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 422548
Adres: Lauriergracht 39
Adressen: Lauriergracht 39
Inschrijvingsdatum: 13-05-1992
Redengevende omschrijving: In 1882 naar ontwerp van A.C. Bleys gebouwde neogotische kapel, gesitueerd achter en in verbinding met het gelijktijdig uitgevoerde pand Lauriergracht 39 op een inpandig terrein in oorsprong bestemd voor het RK gesticht 'De Voorzienigheid'. De zes traveeën tellende kapel is opgetrokken in baksteen onder rood/bruin pannen zadeldak met afgewolfd schild boven het vijfzijdig gesloten koor, bekroond door een sierlijk gesmeed kruis en voorzien van steunberen, een tandlijst en spitsboogvensters, waarvan de vensters in het koor bovenin een vierpas hebben en de meeste met neutraal glas-in-lood gevuld zijn. Inwendig bevat de kapel zeer slanke gietijzeren kolommen met bladkapitelen op achtzijdige sokkels. Deze kolommen dragen de spitsboogvormige scheibogen tussen middenschip en zijbeuken; voorts zijn half- en kwartzuilen in verwante vormen aangebracht. Het middenschip wordt overkapt door een houten, van vierpassen voorzien spitstongewelf met ijzeren ribben. De zijbeuken hebben kruisribgewelven. De U-vormige orgeltribune aan de korte Lauriergracht-zijde, bij de hoeken tevens ondersteund door ijzeren hoekprofielen met vierpasmotief, is uitgevoerd in hout en is bereikbaar door middel van een houten spiltrap aan de oostzijde. Zowel spiltrap als tribune hebben een gesneden balustrade met in oosterse vorm uitgewerkte spitsbogen. In de oostwand van de kapel een dubbele biechtstoel en twee blindvensters. Alle deuren zijn gesneden paneeldeuren. In oorsprong tot een katholieke, sociaal- educatieve stichting behorende kapel van neogotische architectuur met opmerkelijk materiaalgebruik en zorgvuldig gedetailleerde vormentaal, als zodanig van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde. Rondom de kapel bevindt zich verder een lage galerij met daklichten waarvan het westelijk en het noordelijk deel tot het oorspronkelijk ontwerp hoorden, doch bij latere verbouwingen en uitbreidingen van het complex enigszins zijn gewijzigd. Deze onderdelen zijn van de bescherming uitgesloten.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]