Elandsstraat 160-182 
Hof van Parijs
Naam: Hof van Parijs
Adres: Elandsstraat 160-182
Oud adres: 160: FF353, wijk 37, klein nr. 63, kadaster E1802, verponding 976
174: FF334, wijk 37, klein nr. 68, kadaster E4326, verponding 980
176: FF333, wijk 37, klein nr. 69, kadaster E4325
178: FF332, wijk 37, klein nr. 70, kadaster E4324
180: FF331, wijk 37, klein nr. 71, kadaster E1824, verponding 981
182: FF330, wijk 37, klein nr. 72, kadaster E1825, verponding 984
Postcode: 1016SJ
Gebouwtype: Hofje
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1858-1859, 1903
Architect: P.J. Hamer
(3 afbeeldingen)
(Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
MIP-nummer: 12770
Functie: Woonhuizen
Architect: Hamer, P.J.
Jaartal: 1858-1859 (verbeterd 1902)
Bouwstijl: Eclecticisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518322
Adres: Elandsstraat 160-180
Adressen: Elandsstraat 160 A B C;Elandsstraat 162 A B C;Elandsstraat 164 A B C D;Elandsstraat 166 A B C;Elandsstraat 168 A B C;Elandsstraat 170 A B C;Elandsstraat 172 A B;Elandsstraat 174 A B;Elandsstraat 176 A B C;Elandsstraat 178 A B C;Elandsstraat 180 A B C D;Elandsstraat 182 A B C
Inschrijvingsdatum: 12-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Aan de evenzijde van de Elandsstraat, nabij de Lijnbaansgracht, gelegen en naar de straatzijde toe geopende HOF, genaamd 'Hof van Parijs', zo genoemd naar een voorheen op deze plek gesitueerd slop, dat in 1858 werd aangekocht en verbeterd door C.P. van Eeghen. In 1902 werd het geheel door Bouwmaatschappij Concordia gesloopt en het jaar daarop, in 1903, op dezelfde en door aankopen iets verruimde plaats in een regelmatige U-vorm herbouwd naar een ontwerp in neo-renaissance stijl van P.J. Hamer.
Het hofje bestond oorspronkelijk uit 36 woningen. Het thans genummerde en ter linkerzijde van de hof gelegen dubbelpand bestond oorspronkelijk uit 2 winkels met vier woningen. Dit dubbelpand behoort niet direct tot de hof (ook qua bouwstijl verschilt het) maar is, als gevolg van hierboven vermelde verruiming van de bouwgrond, wel gelijkertijd met de hof gebouwd, door dezelfde architect en in opdracht van dezelfde bouwmaatschappij. Het is opgetrokken in een neo-classicistische stijl.
N.B. In 1984 is het geheel verbouwd en vernieuwd in opdracht van het Gemeentelijk Woningbedrijf West en vervolgens vernummerd.
Omschrijving. Op een U-vormige plattegrond tot stand gekomen hof, waarbij de gevelvlakken van de gestapelde woningen afwisselend zijn uitgevoerd in bruine en rode baksteen op een natuurstenen plint. Het geheel van drie bouwlagen wordt gedekt door schuinoplopende en daarna platte daken, waarbij de schuine delen bedekt zijn met shingles.
De in rode baksteen uitgevoerde en enigszins risalerende bouwblokken zijn beganegronds voorzien van de ingangen welke ook toegang verlenen tot de overige woningen. De toppen van deze bouwblokken zijn alle voorzien van eveneens in rode baksteen uitgevoerde dakkapellen die de gootlijst doorbreken. Deze dakkapellen worden bekroond door een rechte lijst, met uitsluiting van de dakkapel aan de kopse zijde van de hof: deze wordt afgesloten door een opengewerkte tuitgevel. De naar binnen geplaatste vensters in deze bouwblokken zijn rechthoekig en bijna allemaal voorzien van met tesserae-versiering opgevulde boogvelden.
De in donkerbruine baksteen uitgevoerde bouwdelen zijn voorzien van een van klossen voorziene gootlijst. De muurvlakken direct onder de dakgoot zijn voorzien van in metselselwerk uitgevoerde en gestileerde boogfriezen.
Voor het geheel geldt verder: alle vensters zijn voorzien van natuurstenen onderdorpels en gepleisterde hoek- en sluitstenen; de gevelwanden van horizontaal lopende en eveneens gepleisterde cordonbanden. Verder nog allerlei versieringen als gepleisterde voluten ter weerszijden van sommige dakkapellen en siermetselwerk eveneens ter hoogte van de dakkapellen. Aan de straatzijde wordt de hof afgesloten door aan beide zijden in de gevelwand opgenomen gemetselde posten bekroond door gepleisterde versieringen waartussen een in smeedijzeren sierwerk uitgevoerd hekwerk.
Het direct aan de Elandsstraat gelegen dubbelpand 180-182 bestaat uit twee in hout uitgevoerde winkelpuien op een natuurstenen plint, aan de zijkanten voorzien van lisenen. De twee puien worden van elkaar gescheiden door de ingang naar de bovengelegen woningen, eveneens geflankeerd door twee lisenen. De gehele beganegrondverdieping is voorzien van een breed fries waarboven een uitschragende lijst gedragen door met lofwerk versierde voluten. De twee erboven gelegen verdiepingen zijn opgetrokken in een lichtbruine baksteen. De middentravee wordt geaccentueerd door twee aan weerszijden gesitueerde kolossale en gepleisterde pilasters bekroond door twee voluten welke de erboven gelegen daklijst met segmentvormig open fronton dragen. Onder de gootlijst een breed fries. Alle vensters zijn aan de bovenzijde voorzien van gepleisterde en in de vorm van gestileerde koppen uitgehakte sluitstenen.
Boven de twee bovenste en meest naar buiten gelegen vensters een smeedijzeren hijsanker. De gevel is verder voorzien van rozetankers. In de kap twee dakkapellen.
Waardering. In neo-renaissance stijl vormgegeven hof, genaamd Hof van Parijs, tevens met inbegrip van het in neo-classicistische stijl opgetrokken dubbelpand, van cultuurhistorisch, typologisch alsmede van architectuurhistorisch belang.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: januari 2022