Egelantiersstraat 141-143
Koning Willemshuis
Naam: Koning Willemshuis
Adres: Egelantiersstraat 141-143
Oud adres: 141: NN129, wijk 45, klein nr. 145, kadaster D4550, verponding 3592
Postcode: 1015RA
Gebouwtype: Vereniging/horeca
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1863-1864
Architect: J. van Maurik
Opdrachtgever: Carel Steven Adama van Scheltema
Restauratie: 2020
(Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
MIP-nummer: 12729
Functie: Sociëteitsgebouw
Architect: Maurik, J. van
Jaartal: 1863
Bouwstijl: Neoclassicisme XIXB
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518348
Adres: Egelantiersstraat 141-143
Adressen: Egelantiersstraat 141 ;Egelantiersstraat 143
Inschrijvingsdatum: 12-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. In 1863-1864 naar eclectisch ontwerp van J. van Maurik tot stand gekomen VERENIGINGSGEBOUW, genaamd Koning Willemshuis. De opdrachtgever was 'De Oprichtings-Commissie van een Wijkgesticht', betrekking hebbend op de Jordaanse buurten NN en RR en vertegenwoordigd door onder andere Ds. C.S. Adama van Scholten en G.H. Crone.
N.B. In de loop der tijd is het pand verschillende keren gewijzigd en/of verbouwd. Destijds bestond er aan de linkerzijde een gang of slop naar achtergelegen woningen. De functie wijzigde in kantoor, fabriek, werkplaats en dienstwoning.
Omschrijving. Op een rechthoekig grondplan tot stand gekomen verenigingsgebouw bestaande uit twee bouwlagen onder schilddak met pannen. Gemetselde gevels in overwegend kruisverband. Op het voorste dakschild een eenvoudige dakkapel met houten geprofileerde hijsbalk. De voorgevel is zeven traveeën breed en heeft twee licht risalerende hoekpartijen. Op de begane grond in het centrale deel een vijftal zesruitsvensters in licht getoogde blindnissen met een natuurstenen benedendorpel en een gemetselde kam. In de hoekrisalieten een dubbele houten toegangsdeur in breed houten en geprofileerd kader met kleine lichten. Boven het kalf een licht getoogd bovenlicht met geometrische roedenverdeling. Aan de bovenzijde, de profilering op barokke wijze onderbrekend, een dubbel heraldisch wapen omgeven door florale motieven en afgesloten door een heraldische kroon. Dit geheel is gepolychromeerd. Tussen de verdiepingen een brede gemetselde band met rechthoekige cartouches en zwarte (sier)roosters en aan de boven- en benedenzijde een licht uitkragende natuurstenen lijst. Op de verdieping een serie van zeven getoogde vensters in rondboognissen. Zesruits roedenverdeling en een natuurstenen benedendorpel. Onder het venster van de linker hoekrisaliet in een natuurstenen gevelsteen het jaartal '1813'. Onder het venster van de rechter hoekrisaliet in een natuurstenen gevelsteen het jaartal '1863'. Onder de drie centrale vensters op een natuurstenen gevelsteen de naam 'Koning Willemshuis'. Boven de vensters een breed houten fries met lichte profilering aan de onderzijde. Gevel wordt afgerond met een breed uitkragende kroonlijst. De linkerzijgevel is eenvoudig en toont een enkel venster en een eenvoudige gevelbeeindiging. Ook de toegang tot een voormalige slop is nog zichtbaar.
Waardering. Verenigingsgebouw van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde. Verder van belang als bijzondere uitdrukking van een culturele, sociaal-economische en geestelijke ontwikkeling. Verder van typologisch belang. Voorgevel redelijk goed bewaard gebleven en mede hierdoor sterk beeldbepalend. Tevens van ensemblewaarde wegens de samenhang met de naastgelegen Wilhelmina Bewaarschool.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: december 2021