Raadhuisstraat 15
Gebouw voor den Koffiehandel
Naam: Gebouw voor den Koffiehandel
Adres: Raadhuisstraat 15
Oud adres: (Warmoesgracht) LL64, wijk 30, klein nr. 13, kadaster F327, verponding 5068
Postcode: 1016DB
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1890
Architect: A.L. van Gendt
Opdrachtgever: Vereeniging voor den Koffiehandel
(5 afbeeldingen)
(Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
Gebruikte literatuur:
- David Keuning, Lydia Lansink. A.L. van Gendt (1835-1901), J.G. van Gendt (1866-1925), A.D.N. van Gendt (1870-1932). Architecten in zaken. Rotterdam, 1999
MIP-nummer: 13258
Functie: Kantoor
Jaartal: 1891
Bouwstijl: Neorenaissance XIXB
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518377
Adres: Raadhuisstraat 15
Adressen: Raadhuisstraat 15
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in 1891-1892 aan de zuid-oostelijke zijde van de Raadhuisstraat, tussen Singel en Herengracht opgetrokken 'Gebouw voor den Koffiehandel' naar een van 1890 daterend ontwerp in Neo-Hollandse Renaissance van architect A.L. van Gendt voor rekening van de Bouwmaatschappij 'Warmoesgracht' op initiatief van de Vereeniging voor den Koffiehandel. De aannemer was P.A. Warners. Ten behoeve van dit pand zijn een drietal panden vml. Warmoesgracht 7, 11 en 13 in 1890 gesloopt. Oorspronkelijk was het interieur van het pand ingedeeld in 21 kantoorruimten op de begane grond en drie verdiepingen, een vergaderzaal en een leeszaal. In het souterrain bevond zich een brandkelder en bergplaatsen.
Omschrijving. Het gebouw is ontworpen op basis van een samengesteld rechthoekig grondplan van 18.14 meter lengte met een breedte van 14,74 meter, ingedeeld in acht compartimenten. Het pand heeft vijf bouwlagen: een souterrain, begane grond, drie verdiepingen, gedekt door een kap met steile dakschilden met pannen en een plat dak na een geprofileerde lijst.
De gevels zijn opgetrokken in staand verband gemetselde rode baksteen met snijvoegwerk, afgewisseld met speklagen en geprofileerde hoeklisenen.
De voorgevel is horizontaal geleed en bestaat uit een middenrisaliet en is vervolgens opgebouwd uit een sokkel van grijze natuursteen in rustica met in baksteen opgetrokken verdiepingen. De begane grond wordt geaccentueerd door gesloten balustraden met een zestal boogvensters met sluitstenen en gebosseerder liseren. De linksgeplaatste toegangspartij is boogvormig en voorzien van een met een als 'groteske' uitgevoerde sluitsteen. De eerste verdieping is hoger opgetrokken. Het risalerende gedeelte van de eerste verdieping heeft een houten serre, bestaande uit vier houten vensters met boogvormige bovenlichten afgezet met een brede houten kroonlijst, waarin oorspronkelijk de 'Vereeniging van de Koffiehandel' stond vermeld. In beide zijrisalieten bevinden zich een tweetal T-vormige vensters met drie boogvormige bovenlichten, afgezet met kroonlijst en natuurstenen fronton. De tweede verdieping is voorzien van gedecoreerde kroonlijst en T-vormige vensters met segmentvormen, betegeld met geometrische patronen. De derde verdieping heeft boogvensters geflankeerd door gedecoreerde halve muurzuilen met 'grotesken'.
De kapverdieping begint met een tandlijst en overstekende gekorniste daklijst. Centraal is een puntgevel geplaatst met boogvensters, gescheiden door een natuurstenen zuil en afgedekt door een in natuursteen opgetrokken kroonlijst. De blinde natuurstenen opstand is gedecoreerd met beeldhouwwerk, voorstellende een galjoenschip, voorzien van klauwstukken met fronton en afgezet met een obelisk. In het dakschild aan de straatzijde bevinden zich twee dakkapellen met omlijsting van klauwstukken, en een kroonlijst met zinken spits. De dakpartij is gedecoreerd met vier natuurstenen obelisken.
De rechterzijgevel bestaat uit bakstenen geveldelen en wordt onderbroken door een recente verbouwing ten behoeve van een trappenhuis die voor een onderbreking in de kap zorgt.
Waardering. Uit 1891-1892 daterend kantoorgebouw in Neo-Hollandse Renaissance stijl naar ontwerp van A.L. van Gendt van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, architectuurhistorische- en typologische waarde, alsook de situering binnen de stedenbouwkundige context van het grachtengordelgebied.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: december 2020