Nieuwe Doelenstraat 2-4
Hotel de l'Europe
Naam: Hotel de l'Europe
Adres: Nieuwe Doelenstraat 2-4
Oud adres: 2: B67, wijk 9, klein nr. 1, kadaster G2672, verponding 2204
4: B69, wijk 9, klein nr. 3, kadaster G2674, verponding 2202
Postcode: 1012CP
Gebouwtype: Vereniging/horeca
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1895-1896
Architect: W. Hamer
(14 afbeeldingen)
Hotelgebouw op de hoek van de Amstel en de Nieuwe Doelenstraat, waar in de middeleeuwse stadsmuur een bolwerk stond (vandaar de vorm), grootschalig gebouw met internationale allure in neo-renaissance-stijl met figuratieve geveldecoratie en een hoekaccent met een torentje op de hoek van de Nieuwe Amstelstraat. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
Gebruikte literatuur:
'Omdat de vormen goed gekozen zijn'. Een voorstel voor nieuwe rijksmonumenten uit de periode 1850-1940 binnen de Amsterdamse Singelgracht. Amsterdam: Bureau Monumentenzorg, 1999
MIP-nummer: 13084
Functie: Hotel
Architect: Hamer, W.
Jaartal: 1895
Bouwstijl: Eclecticisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518434
Adres: Nieuwe Doelenstraat 2-4
Adressen: Nieuwe Doelenstraat 2 ;Nieuwe Doelenstraat 4
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Op de hoek van Nieuwe Doelenstraat en Binnen-Amstel in 1895-96 tot stand gekomen HOTEL, genaamd Hotel de l'Europe, naar een ontwerp in Neo-Renaissance stijl van W. Hamer in opdracht van de N.V. De Nederlandsche Hotelmaatschappij.
N.B. In 1898 werden onder de bestaande dakkap twee nieuwe verdiepingen ingericht door A.L. van Gendt en Zn. De hoekingang werd tevens veranderd in een raam waar later weer een deur van werd gemaakt. In 1902 werd aan de achterzijde een erker over drie verdiepingen toegevoegd door C. Oosterbaan.
In 1910-11 werd het gebouw uitgebreid met nr. 4 door de Gebr. van Gendt ALzn. in een sobere architectuur. Na vele verbouwingen is het gebouw in 1987 opnieuw uitgebreid en verbouwd. Hierbij is het oude gedeelte zoveel mogelijk in oude stijl hersteld. Het onlangs aan het Hotel de l'Europe toegevoegde Nieuwe Doelenstraat 6-8 is niet in de bescherming opgenomen.
Omschrijving. Op een rechthoekige plattegrond in rode baksteen opgetrokken hotelgebouw bestaande uit een souterrain, een hoofdverdieping en afwisselend vier en vijf verdiepingen, soms nog voorzien van een zolderverdieping. Het gebouw heeft steil oplopende dakschilden met shingles overgaand in een plat dak. Het souterrain en een deel van de hoofdverdieping is opgetrokken in een Bentheimerkleurig natuursteen. De asymmetrische opbouw van de gevel is kenmerkend.
Binnen-Amstelzijde. Asymmetrische gevelopbouw. De hoofdverdieping is deels voorzien van brede erkers. Grote segmentvormige, ronde en rechthoekige vensteropeningen van diverse grootte, aan de linkerzijde verscholen achter een moderne erker. De onregelmatig over de gehele gevel aangebrachte balkons op de verdiepingen worden gedragen door bewerkte zware natuurstenen consoles met beeldhouwwerk en zijn alle voorzien van een borstwering. De verdiepingen zijn voorzien van pilasters met witgepleisterde bewerkte versieringen aan de bovenzijde voorzien van beeldhouwwerk. Sommige vensterassen eindigen in boven de goothoogte uitstekende ingezwenkte topgevels bewerkt met natuursteen. De gootlijsten rusten op klossen boven brede natuurstenen friezen.
In de afgeschuinde hoek naar de Nieuwe Doelenstraat boven de ingang bevindt zich een arkel met torenachtige bekroning. De bewerkte en van beeldhouwwerk voorziene ingang (aan de consoles een uil en een papegaai) geeft toegang tot het huidige restaurant Excelsior. De zijde aan de Nieuwe Doelenstraat heeft eenzelfde gevelopbouw en eenzelfde gevelbehandeling. Meest links gelegen drie vensterassen brede bouwlichaam met topgevel betreft de uitbreiding van de Gebr. van Gendt ALzn. In de daklijst een cartouche met het jaartal van de voltooiing van de bouw, 1911. Een rijk versierd tympaan boven het raam links van de ingang. Natuurstenen entree. Grote marquise boven de entree d.i. een luifel van smeedijzer en glas met daarboven en daaronder de naam van het hotel in goudkleurige letters. Rechthoekige vensteropeningen aan bovenzijde voorzien van segmentvormig bandwerk. De gehele gevel is voorzien van figuratieve geveldecoratie. Op de derde verdieping beeldjes van geknielde, middeleeuws geklede figuren. In de consoles onder de balkons ter hoogte van de eerste verdieping zijn apen, katten, honden, uilen, papegaaien en andere gevleugelde dieren verwerkt. Aan de gevel in de Nieuwe Doelenstraat een spin in zijn web en een ooievaar.
Waardering. Hotel van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van het opkomend hotelwezen in het laatste kwart van de 19de eeuw. Eveneens van architectuurhistorische waarde. De fraaie ligging aan de Binnen- Amstel geeft het pand een belangrijke toegevoegde stedebouwkundige waarde.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: september 2016