Amsterdam Monumentenstad

Nieuwezijds Voorburgwal 162-170.

Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 162-170
Spuistraat 109-123
Oud adres: 162: G148, wijk 22, klein nr. 185, kadaster F1911, verponding 2507
164: G147, wijk 22, klein nr. 186, kadaster F1912, verponding 2508
166: G146, wijk 22, klein nr. 187, kadaster F1913, verponding 2509
168: G145, wijk 22, klein nr. 188, kadaster F1914, verponding 2510
170: G144, wijk 22, klein nr. 189, kadaster F1915, verponding 2511
Postcode: 1012SJ
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1888-1889, 1905-1919, 1925-1927
Architect: A.L. van Gendt (1888), A.D.N. van Gendt (1905-1919)
Opdrachtgever: Handels Vereeniging Amsterdam

(7 afbeeldingen)

Nieuwezijds Voorburgwal 162-170.

Het kantoorgebouw van de Handels Vereeniging Amsterdam heeft een indrukwekkende gevel in neo-renaissancestijl met één grote en twee kleine topgevels. Het huidige gebouw kwam in verschillende bouwperioden tot stand. Het bureau Van Gendt voerde na 1888 een reeks verbouwingen en uitbreidingen uit. In 1905 werd NZ Voorburgwal 166 gesloopt en vervangen door een uitbreiding van het kantoorgebouw op nummer 162-164. In 1907 werd een binnenplaats overdekt tot tekenkamer. In 1909 vond een uitbreiding plaats ten koste van de panden Spuistraat 113-119. Het gedeelte aan de Spuistraat werd in 1919 hoger opgetrokken. In 1925 werden de panden NZ Voorburgwal 168-170, Spuistraat 109-111 en Spuistraat 121-123 afgebroken. De huidige vrijwel symmetrische voorgevel kwam daarbij tot stand en draagt het opschrift 'Ren. 1927'. De achtergevel aan de Spuistraat is meer rationalistisch getint, met details in historiserende en Amsterdamse School-trant.

Gebruikte literatuur:

• David Keuning, Lydia Lansink. A.L. van Gendt (1835-1901), J.G. van Gendt (1866-1925), A.D.N. van Gendt (1870-1932). Architecten in zaken. Rotterdam, 1999

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 12968
Functie: Kantoor
Architect: Gendt, A.L. van
Jaartal: 1888
Bouwstijl: Neorenaissance XIXB

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518445
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 162-170
Adressen: Nieuwezijds Voorburgwal 162 ;Spuistraat 111
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal in 1888-'89 tot stand gekomen KANTOORGEBOUW naar een ontwerp in Neo-Hollandse Renaissance van A.L. van Gendt in opdracht van de Handelsvereniging 'Amsterdam'. N.B. In 1907 werd de binnenplaats achter het pand aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal overdekt door de Gebr. van Gendt ALzn. in opdracht van directeur P. Reineke. In 1909-10 werd het gebouw, eveneens in opdracht van de Handelsvereniging 'Amsterdam' naar de Spuistraat uitgebreid naar ontwerp in Rationalistische trant van de Gebr. van Gendt met de nrs. 113-123. In 1925 werd het pand uitgebreid met nr. 111. Omschrijving. Op een samengestelde plattegrond in twee fasen tot stand gekomen bakstenen kantoorpand. Het gebouw aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal bestaat uit souterrain, bel-etage en twee verdiepingen onder een schilddak met shingles. Het souterrain is opgetrokken in rustica bewerkt hardsteen. De gevel is acht vensterassen breed. Middelste twee vensterassen springen licht naar voren en worden afgesloten door een topgevel in de stijl van Vredeman de Vries. Twee kleinere topgevels op de hoeken. De rijk gedecoreerde ingang bevindt zich in de twee meest rechts gelegen vensterassen ter hoogte van souterrain en bel-etage. Entree voorzien van rijk bewerkte panelendeur met glas-in-lood bovenlicht. Rechthoekige vensters met glas-in-lood bovenlichten. Op de tweede verdieping vensters voorzien van geprofileerde boogvelden. Uitkragende en gekorniste kroonlijst aan de onderzijde voorzien van rijk bewerkte consoles. Daarboven een attiek waarop de topgevels zijn geplaatst. Gebouw aan de Spuistraat bestaande uit souterrain, bel-etage en twee verdiepingen onder een schilddak met shingles. Gevel vier traveeën breed. Linkertravee eindigt in topgevel en is over drie verdiepingen voorzien van kolossale pilasters. De travee heeft op de hoeken ronde uitkragingen over alle bovenverdiepingen. Het souterrain is over de gehele gevelbreedte in rustica hardsteen uitgevoerd. Vensters in verschillende samenstellingen gekoppeld en alle voorzien van natuurstenen vensteromlijstingen. De ramen zijn verdiept geplaatst. Bovenlichten door roeden onderverdeeld. Ronde hoekoplossing. Sommige natuurstenen vensteromlijstingen decoratief bewerkt. Waardering. Kantoorpand van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling namelijk de 'verkantorisering' van de grachtengordel alsmede van architectuurhistorische waarde.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]