Rokin 58
Adres: Rokin 58
Oud adres: E140, wijk 25, klein nr. 140, kadaster F3578, verponding 3066
Postcode: 1012KV
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Art Nouveau
Bouwjaar: 1898
Architect: G. van Arkel
Opdrachtgever: N.V. Vriesseveem
(2 afbeeldingen)
(Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
De bouw van het kantoorgebouw van de NV Vriesseveem aan het Rokin werd in 1898 voltooid. Het pand is opgetrokken in een sobere Jugendstil of Nieuwe Kunst, naar een ontwerp van G. van Arkel. Naast de kantoorfunctie op de verdiepingen waren op de begane grond ruimte voor opslag en een verblijf voor schuitenvoerders gesitueerd. In 1919 werd de bestemming van het gebouw gewijzigd in een winkel met magazijn, waarbij de oorspronkelijke centrale dubbele deuren op de begane grond werden verwijderd en vervangen door een etalagevenster. De bovenste verdieping is rijk geornamenteerd; aan weerszijden van de gevel zijn op consoles gestileerde roofvogels geplaatst. Oorspronkelijk was de naam van de firma al van verre zichtbaar tegen een smeedijzeren balustrade op het dak. Tegen het eind van de jaren ‘80 werd de bepleisterde gevel van baksteen met hardstenen onderdelen geheel wit geschilderd, waardoor het contrast tussen het witte pleisterwerk en de grijze hardsteen is verdwenen.
MIP-nummer: 13056
Functie: Kantoor Vriesseveem
Architect: Arkel, G. van
Jaartal: 1898
Bouwstijl: Sobere Art Nouveau
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518454
Adres: Rokin 58
Adressen: Rokin 58 A B C D
Inschrijvingsdatum: 24-06-2002
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in 1898 tot stand gekomen KANTOORGEBOUW met opslagruimte op de begane grond. Gebouwd in opdracht van de N.V. Vriesseveem. De architect was G. van Arkel, die bij het ontwerp gebruik maakte van de sobere art nouveau als bouwstijl. Langgerekt en smal gebouw met verdiept geplaatste lantaarn tussen voor- en achterbouw. De kantoren bevonden zich op de verdiepingen. Op de tweede verdieping was een vergaderzaal. Op de begane grond was naast de opslagruimte een deel bestemd als verblijf voor de schuitenvoerders.
NB. In 1919 werd in opdracht van J.H. de Bussy door aannemer M. Jansen een verbouwing uitgevoerd, waarbij de bestemming van het pand wijzigde tot winkel met magazijn. De oorspronkelijke centrale dubbele houten openslaande pakhuisdeuren op de begane grond werden verwijderd. De plint werd doorgetrokken en een winkelvenster werd aangebracht. Recent (xxd) is de winkelpui geheel in glas vernieuwd en reikt van begane grond tot en met de eerste verdieping.
Omschrijving. Op een rechthoekige plattegrond tot stand gekomen gebouw. Aan de zijde van het Rokin laten zich vier bouwlagen onderscheiden: een begane grond en drie verdere verdiepingen.
Het voorste deel wordt gedekt met een plat dak. De voorgevel is gepleisterd en witgeschilderd. Hardstenen plint met lijst. Centraal bevindt zich de vernieuwde pui. Links en rechts hiervan een toegangsdeur. Stijlen met consoles en een drievoudig geleed bovenlicht boven het kalf. Op de verdieping aan weerszijden van de nieuwe pui een smaller venster met ongeleed bovenlicht. Boven de doorlopende dorpel op de muurdammen met afgeschuinde zijden een viertal smeedijzeren uitstekende bevestigingen en verbindingen van een doorlopende metalen stang. Boven deze bevestigingen met steunpunten bevinden zich elementen van een bewerkte gevellijst. Boven het venster van de eerste verdieping een brede natuurstenen gevelsteen met gekroond schild en twee heraldische leeuwen. Boven de smallere vensters een kleinere natuurstenen onbewerkte gevelsteen met inliggende cassette. Op het niveau van de tweede verdieping een drietal vensters met benedendorpel. Rond decoratief element op de linker- en rechter muurdam. In het midden een geleed venster met viervoudig geleed bovenlicht met glas-in-lood raamvulling. Aan weerszijden hiervan een vergelijkbaar venster met tweevoudig geleed bovenlicht. Boven de smalle vensters een verdiept natuurstenen spaarveld vormgegeven door de als schouders en tuit doorlopende afgeschuinde zijden van de muurdammen. In de tuit een onbewerkt wapenschild. Het centrale venster heeft een soortgelijk maar breder en lager spaarveld. Hierboven de uit twee delen opgebouwde kleine balustrade van de op de derde verdieping gelegen driezijdig ingebouwde loggia met vensters en toegangsdeur. Op de borstwering van de balustrade een centrale gedrongen zuil met teerlingkapiteel. Muuropeningen in genoemde vorm met de schouders en de tuit. Aan weerszijden van deze loggia een halfzuil op console en met teerlingkapiteel. Deze halfzuilen vormen als console of kraagsteen een ondersteuning voor de gootlijst op klossen. Links en rechts nog een eenvoudig venster met spaarveld in de genoemde vorm. Op de hoeken van de gevel ter hoogte van de derde verdieping een console met profilering waarop dierplastiek. Op zijn beurt dient dit geheel als ondersteuning van een pijler met een tweetal kwartzuilen met teerlingkapiteel. Metalen element aan de voorzijde. Het opzetstuk met natuurstenen gedecoreerde bekroning overstijgt de gootlijst.
Waardering. Kantoorgebouw van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde. Bijzonder belang van het object voor de geschiedenis van de architectuur, alsmede belang wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: augustus 2016