Amsterdam Monumentenstad

Singel 451-457. Achter de bewaard gebleven voorgevel bevindt zich een modern winkelcentrum (Kalvertoren).

Adres: Singel 451-457
Oud adres: 451: D199, wijk 27, klein nr. 16, kadaster F3280, verponding 4138
455: D197, wijk 27, klein nr. 14, kadaster F3287, verponding 4136
457: D196, wijk 27, klein nr. 13, kadaster F3304, verponding 4135
Postcode: 1012WP
Gebouwtype: Bestuurs-/openbaar gebouw
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1897-1907
Architect: Hendrik Leguyt
Opdrachtgever: Publieke Werken

(13 afbeeldingen)

Singel 451-457. Achter de bewaard gebleven voorgevel bevindt zich een modern winkelcentrum (Kalvertoren).

In 1613 verrees op deze plaats het Aalmoezeniershuis dat toezicht hield op de armenzorg. Toen deze liefdadige instelling in 1666 verhuisde naar de Prinsengracht werd in het gebouw de Latijnse School gevestigd. In 1847 werd dat een gymnasium. De school verhuisde in 1885 onder een nieuwe naam, het Barlaeusgymnasium, naar de Weteringschans. In 1897 maakte het voormalige Aalmoezeniershuis plaats voor een nieuw gebouw (451-453), ontworpen door architect Hendrik Leguyt van Publieke Werken, waarin het Bureau van de Burgerlijke Stand en Bevolking werd gehuisvest. Dezelfde architect bouwde in 1905 rechts hiervan een politiebureau (455-457) met een bijna identieke gevel, ook met een trapgevel in neo-renaissancestijl. Met de twee topgevels en de lagere vleugel daartussen vertoonde de 48 m brede gevel in opzet enige gelijkenis met het vroegere Aalmoezeniershuis. Het is in feite een voorbeeld van historiserend bouwen uit ca. 1900. De trapgevel heeft veel weg van de gevel van Keizersgracht 185, één van de panden die in die periode moesten wijken voor de aanleg van de Raadhuisstraat. Het poortje met het stadswapen en de keizerskroon is een getrouwe kopie van het oorspronkelijke poortje van het Aalmoezeniershuis, een poortje in de trant van Hendrick de Keyser.

Bij de verbouwing in 1997 tot winkelcentrum De Kalvertoren is alleen de voorgevel blijven staan. De colonnade die de twee trapgevels verbindt, is toen toegevoegd. De poort in het middendeel, oorspronkelijk de toegang van de Kloostersteeg, dient thans als ingang van het winkelcentrum.

Gebruikte literatuur:

• Prof. dr. M. Bock. 'Het gebouwencomplex Singel 451-457'. Binnenstad 115 (juni 1989)
• Paul Spies e.a. Het Grachtenboek. Amsterdam, 1991: p. 120-121

[Overige literatuur]

MIP-nummer: 10896
Functie: Bevolkingsregister, politiebureau
Jaartal: 1897 (451-453): 1905 (455-457)
Bouwstijl: Neorenaissance XIXB

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: GM
Monumentennummer: 200307
Adres: Singel 451-457
Adressen: Singel 451 A B C D;Singel 453 ;Singel 455 A B C D E F G;Singel 457 A B C D 1
Inschrijvingsdatum: 12-11-1993
Redengevende omschrijving: geen beschrijving

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]