Oudebrugsteeg 16 
De cost gaet voor de baet uyt
Naam: De cost gaet voor de baet uyt
Adres: Oudebrugsteeg 16
Postcode: 1012JP
Gebouwtype: Woon/bedrijfspand
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Lodewijk XVI
Bouwjaar: 1774, 1912/13
Architect: H.A.J. Baanders (1912)
Opdrachtgever: Bureau voor Handelsinlichtingen (1912)
(7 afbeeldingen)
Laat-18de-eeuws hoekpand, bijna geheel losstaand, met een omlopend schilddak en klossenlijst met consoles; in 1912/13 met een verdieping verhoogd. Staat bekend als "De cost gaet voor de baet uyt".
Het markante hoekpand in het natte Damrak was oorspronkelijk het Bierdragerskantoor. Sinds de invoering van het kadaster in 1832 is het, zoals veel andere gebouwen van publieke instellingen, eigendom van de gemeente Amsterdam. Tot 1903 was er een politiebureau gevestigd, daarna het Bureau Handelsinlichtingen. In 1912 werd het pand met één verdieping verhoogd, waarbij de kap en de lijst omhoog werd getild. De sierschoorstenen werden toegevoegd. Het pand is sindsdien opvallender aanwezig in het stadsbeeld. In 1991 verkocht de gemeente het pand aan een particuliere eigenaar, een exploitant van coffeeshops. Het pand werd verbouwd tot restaurant en drie woningen op de bovenverdiepingen.
De spreuk 'De cost gaet voor de baet uyt' werd na de vergroting in 1913 op de kroonlijst aangebracht.
Gebruikte literatuur:
- Frans Amende. 'De Cost gaet voor de baet uyt'. Binnenstad 129/130 (sept./okt. 1991): p. 71-72
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3978
Adres: Oudebrugsteeg 16
Adressen: Oudebrugsteeg 16 B C
Inschrijvingsdatum: 27-08-1970
Redengevende omschrijving: Hoekpand (eind XVIII) in recente tijd met verdieping verhoogd. Omlopend schilddak en klossenlijst met consoles.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: februari 2023