Nieuwe Looiersdwarsstraat 1-3 
Adres: Nieuwe Looiersdwarsstraat 1-3
Noorderstraat 52
Oud adres: 1: AA540, wijk 58, klein nr. 28, kadaster I3517, verponding 4808
3: AA541, wijk 58, klein nr. 27, kadaster I3572, verponding 4809
Postcode: 1017TZ
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1670
Architect: Philips Vingboons
Eigendom: Diogenes 1: 1962, 3: 1964
Restauratie: 1968
(9 afbeeldingen)
Wevershuizen van het Noordsche Bosch, dwarshuizen, 1: hoekhuis, pothuis aan zijgevel. Het winkeltje op de begane grond werd gewijzigd in een woning.
De Wevershuizen in de zijstraten ter weerszijden van de Vijzelgracht vormen een afzonderlijk hoofdstuk in de geschiedenis van de Amsterdamse woningbouw in de 17de eeuw. Ze hebben geen topgevels en gevelstenen, maar zijn eenvoudige blokken onder doorlopende kappen waarvan de kroonlijst nauwelijks meer is dan een gootlijst. Het is het stadsbestuur dat de stoot ertoe gaf, met het doel de textielnijverheid te bevorderen. Amsterdam probeerde in deze bedrijfstak Leiden en Haarlem in te halen door gunstige vestigingsmogelijkheden te bieden aan wevers. In 1670 gaf de stad een aantal bouwblokken in de Vierde Uitleg van 1663 om niet aan de regenten van het Burgerweeshuis, het Leprozenhuis en de Gasthuizen, op voorwaarde dat daar voor rekening van deze instellingen ca. 400 huisjes zouden worden gebouwd die aan wevers verhuurd moesten worden tegen een vastgesteld lage prijs. Zie verder: Vijzelgracht 4-8.
De restauraties van Wevershuizen in 1965-66 door architect Pieter Pals in opdracht van de Stichting Diogenes waren één der eerste in de Weteringbuurt en hebben daarom belangrijk bijgedragen aan het behoud van de buurt als geheel, ondermeer door het herstel van de woonfunctie.
Gebruikte literatuur:
- I.H. v. E. 'De restauratie van een van de lastposten van het Leprozenhuis'. Maandblad Amstelodamum 56 (1969): p. 116-117
- Dr. Leonie van Nierop. 'De huizen in het Noortsche Bosch.' Jaarboek Amstelodamum 34 (1937): p. 93-131
- H.J. Zantkuijl, Geurt Brinkgreve e.a. Tien jaar Diogenes. Amsterdam: Stichting Diogenes (1970): p. 42-43
- 'Weteringstraat 16-18.' De Lamp van Diogenes 5 (juli 1968)
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3581
Adres: Nieuwe Looiersdwarsstraat 1-3
Adressen: Nieuwe Looiersdwarsstraat 1 H;Noorderstraat 52
Inschrijvingsdatum: 14-07-1970
Redengevende omschrijving: Hoekhuis van het Noortse-Bos-type (plm 1670).
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3582
Adres: Nieuwe Looiersdwarsstraat 1-3
Adressen: Nieuwe Looiersdwarsstraat 3 1,H
Inschrijvingsdatum: 14-07-1970
Redengevende omschrijving: Pand van het Noortse-Bos-type (plm 1670, XIX A sterk vernieuwd ?). Beneden- en bovenhuisdeuren in omlijsting (plm 1800).
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: januari 2021