Oudeschans 3 
Adres: Oudeschans 3
Oud adres: R279, wijk 15, klein nr. 66, kadaster H690, verponding 6026
Postcode: 1011KP
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Hedendaags
Bouwjaar: 1975
Architect: Herman Zeinstra
Opdrachtgever: Herman Zeinstra
(7 afbeeldingen)
Zeldzaam en uniek voorbeeld van een eigentijds vormgegeven grachtengevel, een invuloefening in moderne architectuur, bestaande uit een dubbele gevel, waarvan de voorste betonnen gevel op vlucht staat. Door het randje aan de bovenzijde lijkt de gevel op een klassieke lijstgevel. Ook de vensterindeling met verticaal gerichte naar boven toe lagere vensters is traditioneel. Voorbeeld van Post '65 architectuur uit de periode 1966-1990.
Dit moderne grachtenhuis kan gezien worden als een poging de traditionele kenmerken van grachtenhuizen te vertalen in moderne materialen in een moderne vormgeving. De dubbele gevel, waarvan de buitenste 'op vlucht staat' bestaat uit gaten op de plaatsen waar in de tweede gevel van B2-blokken de ramen geplaatst zijn waardoor de hele gevel een soort erker is. Het huis heeft de traditionele indeling van een traditioneel Amsterdams grachtenhuis met een hoog voorhuis en daarachter split-level twee verdiepingen. De ontwerper, architect Herman Zeinstra, maakte dit woonhuis voor zichzelf. In het 'onderhuis' had hij zijn werkkamer (zie de tekening van de doorsnede). Ook in functionele zin is het dus een modern grachtenhuis, want van oudsher wordt er in grachtenpanden gewoond en gewerkt. Het ontwerp kan vergeleken worden met Singel 428 van Abel Cahen, dat altijd wordt genoemd als een voorbeeld hoe er modern aan de grachten kan worden gebouwd. Misschien is het vrijwel onbekende Oudeschans 3 van Herman Zeinstra echter een beter voorbeeld. Het is in ieder geval een andere benadering dan de historiserende architectuur ernaast, de Granaatpanden van architect Sjoerd Soeters uit 2009.
Het dagelijks bestuur van stadsdeel Centrum besloot op 28 maart 2023 op verzoek van de VVAB om het pand aan te wijzen als gemeentelijk monument. Volgens de VVAB is het pand een geslaagd Post 65-monument, echter anders dan wat doorgaans daaronder wordt verstaan, niet detonerend, maar passend in het beschermd stadsgezicht.
Gebruikte literatuur:
- Juliet Oldenburger en Walther Schoonenberg. 'Oudeschans 3. Een modern grachtenhuis'. Binnenstad 300 (okt./dec. 2020)
- Hans Tulleners. 'Oude Schans 3, een goed voorbeeld van gaten vullen'. De Lamp van Diogenes 54 (maart 1979)
- Herman Zeinstra. Projects and Methods. Amsterdam: Architectura & Natura, 2016
- Inventarisatie architectuur post-'65. Amsterdam: Bond Heemschut, 2019
Laatste wijziging: september 2023
