Kalverstraat 224 
Roxy
Naam: Roxy
Adres: Kalverstraat 224
Singel 465-467
Oud adres: D147, wijk 27, klein nr. 123, kadaster F3325, verponding 4118
Postcode: 1012XJ
Gebouwtype: Cultuur
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Nieuw historiserende stijl
Bouwjaar: 1912
Architect: E. Breman
Opdrachtgever: N.V. Middenstad / Jean Desmet (1875-1956)
(11 afbeeldingen)
Oorspronkelijk winkel-woonhuis aan Kalverstraat werd in 1912 tot bioscoop verbouwd en daartoe samengevoegd met Singel 465-467. Daarbij bleef de gevel met rechte kroonlijst behouden. De achtergevel aan het Singel was ontworpen door architect Breman in een luxueuze, historiserende stijl. Op 22 juni 1999 ging het interieur verloren door brand.
Het winkel-woonhuis aan de Kalverstraat was tot 1912 confectiemagazijn J.G. Schürmann, 'oudste kledingmagazijn van Nederland' (oorspronkelijk uit 1852) en werd toen verbouwd tot bioscoop Roxy dat intern verbonden was met de veel grotere achterzijde aan Singel 465-467, dat daarvoor een pakhuis en roggebroodbakkerij was. Het pand aan de Kalverstraat diende daarna als ingang en foyer van de bioscoop daarachter in de voormalige bakkerij. Opdrachtgever was de NV Middenstad van de uit België afkomstige bioscoopondernemer Jean Desmet (1875-1956). Andere directeuren waren Elias De Hoop en David Hamburger. De eerste film die er draaide was De Drie Kameraden, een Deens melodrama in twee akten. Het orkest stond onder leiding van de destijds bekende bioscoopviolist Boris Lensky. In 1927 werd het pand verbouwd voor een Amerikaanse filmdistributeur. De bioscoop ging toen verder onder de naam Roxy-Theater. Een jaar later volgde een nieuwe verbouwing, nu in opdracht van bioscoopexploitant Abraham Tuschinski. De bioscoop werd in 1983 gesloten.
In 1987 was de bioscoop getransformeerd tot discotheek RoXY, met de ingang niet langer aan de Kalverstraat maar aan de achterzijde aan het Singel. Het pand aan de Kalverstraat werd daarna verhuurd als kledingwinkel. Aanvankelijk gebruikte de winkel het markante driehoekige gevelbord van de bioscoop, maar dat is niet langer aanwezig. Daardoor herinnert het pand in aanzien weer meer met het 19de-eeuwse kledingmagazijn.
Op 21 juni 1999 viel het doek voor de RoXY. Na de begrafenis van mede-oprichter Peter Giele, werd er een bijeenkomst georganiseerd om in stijl afscheid van hem te nemen. Tijdens deze bijeenkomst werd binnen vuurwerk afgestoken, met als gevolg dat de club geheel afbrandde. Daarmee kwam een definitief einde aan de beroemde nachtclub.
Gebruikte literatuur:
- Amsterdam op de kaart: https://amsterdamopdekaart.nl/1850-1940/Kalverstraat/Roxy
MIP-nummer: 12966
Functie: Cinema
Architect: Breman, E.
Jaartal: 1912
Bouwstijl: Traditionalisme
MIP-nummer: 12964
Functie: Cinema
Architect: Breman, E.
Jaartal: 1912
Bouwstijl: Traditionalisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Laatste wijziging: december 2023