Haarlemmerdijk 39
Adres: Haarlemmerdijk 39
Oud adres: UU350, wijk 52, klein nr. 252, kadaster D1313, verponding 1490
Postcode: 1013KA
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Bouwstijl:
Art Nouveau
Bouwjaar: 1896
Architect: F.M.J. Caron
Opdrachtgever: Firma Roeraarde
(9 afbeeldingen)
Winkel-woonhuis in Jugendstil ontworpen door F.M.J. Caron, asymmetrische en met een torenopbouw en tentdak afgesloten pand met aardige details, hardstenen onderpui afgesloten door twee booglijnen waarin, tussen twee draken, de naam van de firma is gebeiteld, boven de 'getrapte' winkelpui zijn tegeltableaus aangebracht, op de tweede verdieping een gebogen en diagonaal opklimmende uitkraging op dubbele consoles.
Aan Haarlemmerdijk 39 staat een van de weinige in 'echte' Jugendstil-stijl uitgevoerde gevels van Amsterdam. Het betreft een in 1896 gebouwd winkelpand naar een ontwerp van de Amsterdamse architect Francois Marie Joseph Caron (1866-1945) (zie Keizersgracht 329). Opdrachtgever was de firma Roeraarde die hier een vis- en fruithandel exploiteerde.
Het asymmetrische en met een torenopbouw en tentdak afgesloten pand toont tal van aardige details. De hardstenen onderpui wordt afgesloten door twee booglijnen waarin, tussen twee draken, de naam van de firma is gebeiteld. Op de rechterpenant van de pui is later een gebeeldhouwde afbeelding van een visser op een consolevormig element aangebracht. De muurankers zijn uitgevoerd als kronkelende palingen. Boven de 'getrapte' winkelpui zijn tegeltableaus aangebracht onder puntvormig verhoogde waterlijsten. Links een afbeelding van een octupus met twee vissen; rechts diverse vissen met een zeehond, waarvan de staart overgaat in plantmotieven. De gepleisterde en lichtgesausde gevel daarboven is voorzien van gestileerde bloemen en lijnen. Tussen de eerste en tweede verdieping wordt het pand horizontaal geleed door een rood beschilderd 'fries' met daarop 'VISCH & FRUITHANDEL' tussen vismotieven. Op de tweede verdieping bevindt zich een een gebogen en diagonaal opklimmende uitkraging op dubbele consoles. Ook hier zijn de muurvlakken voorzien van gestileerde bloemen en lijnen. Links naast het oorspronkelijke pakluik op de bovenste verdieping - met boogvormige uitkragingen op twee dubbele consoles - bevindt zich bij wijze van windkast een stenen baldakijn, om de oorspronkelijk ondergelegen hijsbalk te beschermen. Links van de windkast is een smalle twee bogen tellende dakbalustrade aangebracht. De gevel wordt links begrensd door een vanaf de eerste verdieping opgaande liseen waarin twee houders voor de (speciaal voor het pand ontworpen) vlaggenmast.
De eveneens in Jugendstil uitgevoerde winkel-woonhuizen aan Haarlemmerdijk 37 en 43 zijn eveneens van de hand van Caron. Caron kon wel een Amsterdamse meester van de Jugendstil worden genoemd. Hij signeerde zowel Haarlemmerdijk 37 als 39 met zijn naam in de pui.
Gebruikte literatuur:
- Vincent van Rossem. 'Amsterdam 1900. Francois Marie Joseph Caron (1866-1945).' Binnenstad 237 (dec. 2009)
MIP-nummer: 12566
Functie: Woonhuis/winkel
Architect: Caron, F.M.
Jaartal: 1900±
Bouwstijl: Art Nouveau
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: GM
Monumentennummer: 204012
Adres: Haarlemmerdijk 39
Adressen: Haarlemmerdijk 39
Inschrijvingsdatum: 23-11-2004
Redengevende omschrijving: geen beschrijving
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: september 2022