Oudezijds Voorburgwal 239 
Adres: Oudezijds Voorburgwal 239
Oud adres: B28, wijk 9, klein nr. 6, kadaster G1532, verponding 2490
Postcode: 1012EZ
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl:
Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1634
(7 afbeeldingen)
Zeldzaam pilaster-trapgevel (eerste voorbeeld toepassing pilasters bij smal huis, zeldzaam overgang trap naar hals: hals onderdeel van trap), zandstenen, gebogen topfronton, Dorische pilasters op elke verdieping, smal middentravee. Loopt door tot aan de OZ Achterburgwal. Achtergevel (OZ Achterburgwal naast 208) met een traditionele renaissancegevel. Deze voorloper van de verhoogde halsgevel wordt soms wel aan Philips Vingboons toegeschreven, maar daar komt het gevelontwerp te gekunsteld voor over. Het is eerder een voorbeeld voor Vingboons geweest.
In 1789 werd het huis evenals het buurpand OZ Voorburgwal 241 en de achterliggende panden aan de Achterburgwal gekocht door koopman Samuel Saportas. De familie Saportas was al in 1782 betrokken bij Amerikaanse leningen. Samuel richtte nummer 239 in als woonhuis en nummer 241 als kantoor van het handelshuis. Na het overlijden van Samuel in 1793 nam zijn zoon Jacob de plaats van zijn vader in het handelshuis in. In 1839 verhuisde hij naar het Rokin. Van 1789 tot 1839 was dit het adres van de firma Samuel en David Saportas.
Gebruikte literatuur:
- I.H. van Eeghen. 'Jacob Willem van den Biesen en Abraham Jacob Saportas'. Maandblad Amstelodamum 54 (febr. 1967): p. 25-29
- Koen Ottenheym. Philips Vingboons (1607-1678). Architect. Zutpen, 1989: p. 78
- H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 269
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 6093
Adres: Oudezijds Voorburgwal 239
Adressen: Oudezijds Voorburgwal 239
Inschrijvingsdatum: 13-10-1970
Redengevende omschrijving: Pand met gepleisterde gevel met pilasterorden per verdieping en een top in overgang van het twee-trappensysteem naar de hals van het Vingboonstype (1634). Achterhuis aan de O.Z. Achterburgwal met gevel, versierd in de stijl met grote blokken, uit hetzelfde jaar.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: juni 2016