Eerste Tuindwarsstraat 19 
Adres: Eerste Tuindwarsstraat 19
Oud adres: OO35, wijk 47, klein nr. 12, kadaster D4077, verponding 4113
Postcode: 1015RT
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Klokgevel
Bouwjaar: 1647?, 18de eeuw
Eigendom: Diogenes 1960
Restauratie: 1961
(7 afbeeldingen)
17de-eeuws huisje met vroeg-18de-eeuwse klokgevel, hoge houten onderpui, gevelsteen, 1e restauratie van Diogenes.
Eerste restauratie van de Stichting Diogenes. Monumentenzorg zocht een koper voor dit pandje. Prijs fl. 4000,-. Als het niet gekocht zou worden door een liefhebber zou het gesloopt worden. Een telefoontje van Monumentenzorg naar Arti et Amicitae leidde tot de oprichting van de Stichting Diogenes, de eerste restaurerende instelling opgericht door monumentenredder Geurt Brinkgreve. Het huis was niet verzakt en ook de gevel was in orde. Wel moesten de kap en trappen en de balkenlagen vernieuwd/hersteld worden. In een voormalige winkelpui werd een roedenverdeling aangebracht. Na deze eerste pilot zouden er vele van dergelijke restauraties volgen.
In 2003 kon de Vereniging Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen het kleine gevelsteentje met een bakker voor zijn oven restaureren. Bij het verwijderen van de oude verflagen op het reliëf en op de onderrand kwamen er, tot zijn grote verrassing resten van een tekst en het jaartal 1647 tevoorschijn. Het bleek dat ooit, over de hele breedte van de onderrand een gleuf was gehakt voor het aanbrengen van een loodslab. De aangetroffen fragmenten van letters en cijfers gaven genoeg houvast om het inschrift ANNO 1647 te herkennen en te reconstrueren.
Gebruikte literatuur:
- Geurt Brinkgreve. 'De Stichting Diogenes. Monumentenzorg en huisvesting voor kunstenaars'. Ons Amsterdam 14 (1962): p. 294-298
- H.J. Zantkuijl, Geurt Brinkgreve e.a. Tien jaar Diogenes. Amsterdam: Stichting Diogenes (1970): p. 20-21
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5747
Adres: Eerste Tuindwarsstraat 19
Adressen: Eerste Tuindwarsstraat 19 1,H
Inschrijvingsdatum: 06-10-1970
Redengevende omschrijving: 17e eeuwse gevel, eindigend in 18e eeuwse kloktop. Gevelsteen (XVII).
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: januari 2021
