Utrechtsestraat 93
Adres: Utrechtsestraat 93
Oud adres: Z17, wijk 60, klein nr. 102, kadaster I2248, verponding 5788
Postcode: 1017VK
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 17de eeuw, 1ste kwart 19de eeuw, 1911
Architect: Cornelis Nikolaas van Goor (1911)
(12 afbeeldingen)
Hoekhuis, vermoedelijk in de kern 17de-eeuws, met winkel, verbouwd en verhoogd aan de voorzijde met een lijstgevel. Fraaie winkelpui met zuiltjes uit 1911 en met een afgeronde hoek waar de ingang is geplaatst, met daarboven een nis. Interieur: historisch winkelinterieur Jamin (1911)
De firma Jamin had in Amsterdamse een aantal winkels. De eerste Amsterdamse vestiging van Jamin werd omstreeks 1895 geopend op adres Vijzelstraat 98. In de jaren daarna kwamen daar verschillende filialen bij, onder andere in de Warmoesstraat, op de Nieuwendijk en op de Zeedijk. Een advertentie uit 1910 vermeldt reeds acht winkels. Jamin vestigde zich bij voorkeur op hoeken van drukke winkelstraten, waardoor de uitgestalde zoetwaren in twee etalages de voorbijgangers tot aankopen konden verleiden. De best bewaarde winkels zijn Utrechtsestraat 93 (1911), op de hoek van de Kerkstraat, en Haarlemmerstraat 49 (1917), op de hoek van de Binnen Vissersstraat. Deze verbouwingen, en ook die op de minder goed bewaarde winkel op Heiligeweg 32, staan op naam van architect Cornelis Nikolaas van Goor (1861-1945). De winkelpuien van deze drie winkels lijken sterk op elkaar en dat zal ook het geval zijn geweest met de interieurs. Kenmerkend zijn de grote glasoppervlakken waardoor de uitgestalde waar goed zichtbaar was. Vermoedelijk heeft Van Goor zich voor het ontwerp van zijn drie puien laten inspireren door de oorspronkelijke pui van Utrechtsestraat 93 in empirestijl uit het eerste kwart van de 19de eeuw (zie oude foto). Kenmerkend voor de gesloopte historische pui waren de vlakke pilasters met gestileerde kapitelen, die in iets andere vorm terugkeerden in de door Van Goor ontworpen exemplaren.
Van de drie hier genoemde winkels is Utrechtsestraat 93 het best bewaard gebleven: zowel de pui als het interieur met mozaïekvloer, winkelbetimmeringen, toonbank en stucplafond - alles in een ingetogen neo-Lodewijk XVI-stijl - zijn nog aanwezig. De winkel in de Utrechtsestraat heeft het ook het langst volgehouden, omstreeks 1977 sloot het filiaal de deuren, in 1978 kreeg het een nieuwe bestemming. De twee andere filialen sloten reeds in de jaren vijftig: de winkel in de Heiligeweg het eerst, in 1957, de zaak in de Haarlemmerstraat een jaar later.
Gebruikte literatuur:
David Mulder. 'Drie Amsterdamse Jamin-filialen van architect Cornelis Nikolaas van Goor'. Binnenstad 256 (feb./mrt. 2012)
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5826
Adres: Utrechtsestraat 93
Adressen: Utrechtsestraat 93 1,H
Inschrijvingsdatum: 17-09-1974
Redengevende omschrijving: Hoekhuis met voorgevel onder rechte lijst met dakkapel (XIX) afgeronde pui waarboven nis op de hoek.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: oktober 2017