Amsterdam Monumentenstad

Oudezijds Achterburgwal 233

Naam: Klinisch Ziekenhuis
Adres: Oudezijds Achterburgwal 233
Postcode: 1012DL
Gebouwtype: Liefdadigheid/gezondsheidszorg
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1888/90
Architect: H. Leguyt

(6 afbeeldingen)

Oudezijds Achterburgwal 233

Onderdeel van het Binnengasthuiscomplex.

N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!

Gebruikte literatuur:

• Coert Peter Krabbe. 'Monumentaal en schilderachtig. De gebouwen van het Binnengasthuis'. Amsterdam maakt geschiedenis. Amsterdam, 2004: p. 134-175
• D. de Moulin, I.H. van Eeghen, R. Meischke. Vier eeuwen Amsterdams Binnengasthuis. Drie bijdragen over de Geschiedenis van een gasthuis. Wormer, 1981
• De geschiedenis van het Binnengasthuisterrein en de Oude Turfmarkt. Amsterdam: Drukkerij UvA, 1976
• Naar een plan voor het Binnengasthuisterrein, deel I en 2, Werkgroep Binnengasthuisareaal. Amsterdam, 1980/1981
• J. Schipper. 'De universiteit hersteld de stad'. Ons Amsterdam 28 (1976): p. 162-168
• J. Wagenaar. 'Nonnen, zieken, studenten- en nu ook andere Burgers'. Ons Amsterdam 40 (1988): p. 352-356
• H. van der Zanden. Het Binnengasthuisterrein (waardenstelling). Amsterdam: Bureau Monumentenzorg, 1999. Zie: http://www.amsterdamsebinnenstad.nl/archief/bgterrein/waardestelling-bma-1999.pdf

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518306
Adres: Oudezijds Achterburgwal 233
Adressen: Oudezijds Achterburgwal 233 ;Oudezijds Achterburgwal 237 ;Vendelstraat 7
Inschrijvingsdatum: 28-06-2004
Redengevende omschrijving: Inleiding. Aan de oostzijde van het vm. Binnengasthuisterrein aan de Kloveniersburgwal gelegen in 1908-09 tot stand gekomen KEUKENGEBOUW en ZUSTERHUIS naar ontwerp in een op Berlage geïnspireerde stijl. De architect is onbekend maar de bestektekeningen zijn gemaakt door de toenmalige dienst der Publieke Werken. Het pand maakt deel uit van het complex Binnengasthuis. N.B. Omdat voor de keuken alleen de ruimten op de begane grond gebruikt konden worden en men het gebouw aan de zijde van de Kloveniersburgwal niet veel lager wilde maken dan de aanpalende apotheekgebouwen, werden hier een eerste en tweede verdieping aangebracht met 14 éénpersoonkamers kamers voor verpleegsters. Het voorste stuk van het gebouw is daarom ondiep, omdat de erachter gelegen keuken bovenlicht moest hebben. Op de begane grond van het voorste deel bevond zich de slagerij, het groentewaslokaal en een magazijn. Omschrijving. Op een rechthoekige plattegrond tot stand gekomen keukengebouw onder een samenstel van schilddaken. Gevel Kloveniersburgwal gebouwd op een hardstenen basement. De gevel is acht vensterassen breed. De middenpartij is asymmetrisch in de gevel geplaatst en wel in de vierde travee van links. De ingangstravee wordt afgesloten door een ingezwenkte topgevel voorzien van een hardstenen decoratieve rand, een decoratief uitgevoerd ijzeren hijsbalk en allerlei decoratief metselwerk. Verdiept geplaatste entree onder een rondlopend fries van hardsteen. Bovenlicht en aan weerszijden twee zijlichten. Boven de ingang een verdiept tegelfries met daarin ANNO 1908. Rondboogvormige vensters met schuiframen en drieruits bovenlichten op de begane grond. Eerste verdieping met rechthoekige vensteropeningen. Boven elk venster een tandfries. Tweede verdieping met getoogde vensteropeningen voorzien van schuiframen met drieruits bovenlichten. Overkragende hardstenen gootlijst doorbroken door op regelmatige afstand van elkaar geplaatste sierconsoles met een hardstenen bekroning. Op de hoeken en aan weerszijden van de geveltop van de ingangstravee een decoratieve vergaarbak van hardsteen. Achtergevel aan rechterzijde twee bouwlagen hoog en gedekt door een tentdak waarop een forse dakkapel is geplaatst. Overstekende gootlijst. Boven de keuken (links) een doorlopende reeks dakkapellen bij wijze van bovenlicht. Op de begane grond een gelerij bestaande uit een lessenaarsdak op smeedijzeren kolommen. Rechthoekige vensteropeningen voorzien van traliewerk. Binnenzijde voorzien van in het zicht gelaten ijzeren spanten. Waardering. In oorsprong keukengebouw met zusterhuis met nog in gave vorm aanwezige ijzeren spanten aan Kloveniersburgwal van algemeen belang vanwege cultuur- historische en architectuurhistorische waarde alsmede van belang als onderdeel van het Binnengasthuiscomplex.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]