Plantage Middenlaan 1-5
Adres: Plantage Middenlaan 1-5
Henri Polaklaan 2-4
Plantage Parklaan 10-20
Oud adres: 1: (Plantage Muiderstraat) V132, wijk 15, klein nr. 9, kadaster H4466, verponding 6508
3: (Plantage Muiderstraat) V123, wijk 15, klein nr. 71, kadaster H4932, verponding 6517
5: (Plantage Muiderstraat) V122, wijk 15, klein nr. 70, kadaster H4934, verponding 6517
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1865-1866
Architect: G.W. Breuker
Opdrachtgever: W. Brummer
(14 afbeeldingen)
Woningblok met voornaam karakter in eclectische architectuur. In de Plantage werden vanaf ca. 1860 veel gevels witgepleisterd, waardoor een fris contrast werd bereikt met het groene karakter van de wijk en ook een sfeer van harmonie en voornaamheid werd bereikt. Dit complex woningen is daarvan een goed voorbeeld. Merk op dat er in dit blok één nieuwbouwpand staat.
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
Gebruikte literatuur:
- 'Omdat de vormen goed gekozen zijn'. Een voorstel voor nieuwe rijksmonumenten uit de periode 1850-1940 binnen de Amsterdamse Singelgracht. Amsterdam: Bureau Monumentenzorg, 1999
MIP-nummer: 10274
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10526
Functie: Woonhuis
Architect: Breuker, G.W.
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10527
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10528
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10529
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10530
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10531
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10532
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10533
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10534
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10535
Functie: Woonhuis
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
MIP-nummer: 10276
Functie: Woonhuizen
Architect: Breuker, G.W.
Jaartal: 1865
Bouwstijl: ?
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518405
Adres: Plantage Middenlaan 1-5
Adressen: Henri Polaklaan 2 1,H;Henri Polaklaan 4 ;Plantage Middenlaan 1 1,3,H;Plantage Middenlaan 3 ;Plantage Middenlaan 5 ;Plantage Parklaan 10 1,H;Plantage Parklaan 11 1,H;Plantage Parklaan 12 A B C;Plantage Parklaan 13 A B C;Plantage Parklaan 14 1,2,3,H;Plantage Parklaan 16 ;Plantage Parklaan 17 ;Plantage Parklaan 18 ;Plantage Parklaan 19 A B C D E F G H;Plantage Parklaan 20 1,2,H
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. In 1865-1866 op de hoek van Plantage Parklaan, Henri Polaklaan en Plantage Middenlaan in opdracht van W. Brummer tot stand gekomen blok HERENHUIZEN van in oorsprong 16 (nu 15) herenhuizen naar eclectisch ontwerp van G.W. Breuker als een van de eerste grote blokken na de erfuitgifte van de Plantage in 1859/1860.
NB. In 1948 is het middelste huis, Plantage Parklaan nr.15 gesloopt. De vervangende nieuwbouw valt buiten de bescherming.
Omschrijving. In oorsprong U-vormig blok van aaneengesloten witgepleisterde herenhuizen met souterrain, bel-étage en twee verdere verdiepingen en een kapverdieping. Het als één geheel opgezette bouwblok bevat individuele verschillen in detaillering en is bij beide hoeken afgerond. De woningplattegronden zijn telkens gespiegeld. Elk pand telt drie vensterassen en wordt afzonderlijk gedekt met een afgeknot schilddak; daken overwegend gedekt met shingles en van een dakkapel met hijsbalk voorzien. De daken van de panden Plantage Parklaan 19,20 en Plantage Parklaan 10,11 hebben flauwere schilden en alleen aan de voorzijde twee originele dakkapellen met een rechte afsluiting en een licht getoogd venster met dubbel raam en een hijsbalk. De overige daken hebben aan de voorzijde een dakkapel met kuif of fronton. Sommige kepers en overgangen naar het afgeknotte dakdeel worden versterkt met lijstwerk. Onder de verspringende, geprofileerde kroonlijsten bevinden zich gevarieerde friezen: bij de panden Plantage Parklaan 14 en 16 zijn tussen de consoles getoogde vensters. De lijst met consoles verspringt bij elke eenheid van zes traveeen, die telkens twee woonhuizen omvat. De gekoppelde entrees zijn vrijwel allemaal iets teruggeplaatst met een rechtopgaande stoep, die ten dele voor de gevel ligt. De twee hoekpanden hebben aan weerszijden van de afgeronde hoeken op de verdiepingen kolossale pilasters. De T-vensters zijn op verschillende manieren getoogd en hebben een kuif of kopje in een geprofileerde omlijsting. Balcons met grotendeels recent hekwerk. Balcons aan de zijde van de Henri Polaklaan met origineel hekwerk. Aan deze zijde ook enkele blindvensters. Overhoeks geplaatste kwartronde balkons gedragen door hermen. Het pand Plantage Parklaan 16 heeft een grotendeels driezijdig uitgewerkte houten centrale erker op de verdieping. Meervoudig gelede bovenlichten. Het pand Plantage Parklaan 20 bevat een stichtingsteen met inscriptie 'W.B. 18 1/8 65'.
Waardering. Blok herenhuizen in eclectische stijl ontworpen van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde. Tevens van typologische en situationele waarde als één van de eerste gerealiseerde ensembles met herenhuizen sinds de opheffing van het bouwverbod in de Plantage alsook wegens ensemblewaarde als beedbepalend onderdeel van de voor deze buurt zo typerende pleister-architectuur uit het derde kwart van de 19de eeuw.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: maart 2024