Weteringschans 24
Adres: Weteringschans 24
Postcode: 1017SG
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Neostijlen
Bouwjaar: 1878-1880
Architect: P.F. Laarman
(4 afbeeldingen)
Vrijstaande stadsvilla gebouwd op de voormalige stadswal. De opdrachtgever, F.J.W.H. Schmitz, was directeur van de jenever- en likeurstokerij Wijnand Fockinck en lid van de gemeenteraad. Ook was hij in 1872 betrokken bij de oprichting van de Amsterdamsche Omnibus-Maatschappij, de voorloper van de gemeentetram. (Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)
N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!
MIP-nummer: 10790
Functie: Woning
Jaartal: 1880
Bouwstijl: Eclecticisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518481
Adres: Weteringschans 24
Adressen: Weteringschans 24
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in 1878-1880 tot stand gekomen geheel vrijstaande VILLA met HEK tussen de Weteringschans en de Singelgracht gelegen in een reeks van vrijstaande gebouwen. Gebouwd in opdracht van F.J.W.H. Schmitz naar een ontwerp van architect P.F. Laarman in de stijl van het eclecticisme, met veel invloed van de neo- renaissance in de detaillering. De dichtgezette ruimten onder erker en serre vallen buiten de bescherming. Delen van het oorspronkelijke hek zijn bewaard gebleven.
N.B. In 1900 vond naar ontwerp van de architect Ed. Cuypers een inwendige verbouwing plaats. In 1934 werd het pand mede geschikt gemaakt als kantoor voor de N.V. Levensverzekeringsmaatschappij NILLMY van 1859.
Omschrijving. Op een samengesteld vierkant grondplan tot stand gekomen villa bestaande uit een souterrain, vier bouwlagen en een kapverdieping. Alleen de torenspits kent een hogergelegen torenkamer. Samengestelde en gebroken kap met steile dakschilden, waarna vrijwel plat zinken-roeven dak. Schilden afgezet met geprofileerde lijsten. Toren bekroond met afgeknotte ronde spits. Schilden en spits gedekt met shingles. De spits heeft drie dakkapellen met venster met dubbel draairaam, halfrond getoogd bovenlicht en houten kader met klauwstukken, lijstwerk en piron. Aan de bovenzijde een fries waarboven een plat met achtzijdige en rondlopende balustrade en vlaggemast. Aan de ZW-zijde en aan de ZO-zijde bevinden zich twee van dergelijke dakkapellen; aan de NO-zijde drie van dergelijke dakkapellen. Aan de NW-zijde loopt de gevel hoger door en toont daar twee licht getoogde vensters met stijl en kalf. Hierboven een fries met kroonlijst en witgepleisterde posten met volute. De gevels zijn opgebouwd uit gemetselde en gepleisterde delen. De gevels worden hierdoor horizontaal en vertikaal geleed. Delen van het oorspronkelijke hek met gemetselde en gepleisterde onderbouw en ijzeren hekwerk met posten en gepleisterd hoekstuk.
Aan de ZO-zijde bevindt zich de gevel met de entrée. Souterrain als sokkel met plint en rustica met pleisterwerk met deels natuursteenimitatie en vensters met traliewerk. Een stoep met natuurstenen leuning verleent toegang tot dubbele eikehouten paneeldeur. Boven het kalf bevindt zich een halfrond en geleed bovenlicht. Witgepleisterd en deels geprofileerd gevelvlak. Sierlijke consoles dragen een balkon met balustrade waarachter licht getoogd T-venster in kader. Geblokte hoeklisenen dragen fries met kroonlijst. Aan de rechterzijde een risalerend geveldeel met metsel- en pleisterwerk. Bij de hoofdverdieping een dubbelvenster boven korte blinde balustrade en met bewerkte middenstijl. Aan weerszijden geblokte liseen en hoekliseen. Deze dragen fries met klassiek ornament in het midden. Op de verdieping een T- venster en geblokte lisenen en hoeklisenen met fries en kroonlijst. Aan de linkerzijde bevindt zich de ronde en aangebouwde toren. Per bouwlaag drie getoogde vensters in gepleisterd kader met geornamenteerde sluitsteen. De hoofdverdieping en tweede verdieping hebben een blinde balustrade. Bij de eerste verdieping dragen sierlijke consoles een omlopend balkon met balustrade en posten. De vensters van de tweede verdieping zijn halfrond getoogd. Hierboven fries met dragende ornamenten onder kroonlijst.
Aan de ZW-zijde souterrain met vensteropeningen. Aan de rechterzijde de toren. Links een risalerend deel met driezijdig uitgebouwde erker op geprofileerde en vierkante ranke gietijzeren pijlers op natuurstenen sokkel. De ruimte tussen deze zuilen is recent dichtgezet en bij het achterliggende vertrek getrokken. Erker met vensters met kalf en gebogen driezijdige afdekking boven kroonlijst. Hierop het driezijdige balkon van de eerste verdieping. Balkon met balustrade. Meervoudig geleed en licht getoogd venster. De doorlopende flankerende hoeklisenen dragen cordon- en kroonlijst. Tussen risalerend geveldeel en toren bevindt zich een geveldeel met licht getoogd venster per verdieping. Indeling en verdere ornamentiek vergelijkbaar.
Aan de NW-zijde symmetrische gevel met centrale brede serre op geprofileerde en vierkante ranke gietijzeren pijlers op natuurstenen sokkel. De ruimte tussen de zuilen is recent dichtgezet en bij het achterliggende vertrek getrokken. De serre heeft een blinde balustrade en afgeronde hoeken en heeft rondom venstres met doorlopend kalf en bovenlichten. Aan weerszijden van de serre een licht getoogd venster met bewerkte sluitsteen en klassiek ornament. Geblokte hoeklisenen dragen witgepleisterde hoge gevellijst waarboven de vier vensterassen van de eerste verdieping. De twee vensters in het midden hebben boven de toging een afsluitende kroonlijst. Verder flankerende geblokte lisenen en hoeklisenen en kroonlijst.
Aan de NO-zijde twee sterk risalerende geveldelen op de hoeken. Aan de linkerzijde boven souterrain met getralied venster per verdieping een licht getoogd venster. Vergelijkbare sluitstenen, klassiek ornament, geblokte hoeklisenen, gevellijsten, fries en blinde balusterade. Aan de rechterzijde bij de hoofdverdieping een driezijdig uitgewerkte erker; ook op het niveau van het souterrain een overeenkomstige uitbouw. Witgepleisterde halfzuilen met basement, band en kapiteel, verder fries en kroonlijst. Bij de eerste verdieping een balkon met balustrade en posten. Vergelijkbare sluitstenen, geblokte hoeklisenen en fries en kroonlijst. Achter het tussenliggende geveldeel ligt het trappehuis. Bij de hoofdverdieping een lager en geleed venster met getrapte lijst, hierboven een venster als omschreven. Boven een korte gevellijst verder nog twee kleine ronde vensters in wit kader. Kleine rechthoekige vensteropeningen in het fries.
Waardering. Vrijstaande en rijk gedetailleerde villa van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische waarde. Zeldzaam voorbeeld van villabouw binnen de Singelgracht, gelegen tegenover het Rijksmuseum. Van belang vanwege de situering binnen de stedebouwkundige context van het Singelgrachtgebied.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: maart 2017