Oude Turfmarkt bij 127-129 
Adres: Oude Turfmarkt bij 127-129
Gebouwtype: Woonhuis
Bouwstijl:
Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1643
Architect: Philips Vingboons
(8 afbeeldingen)
Gasthuishuizen, oorspronkelijk een rij van 9 Vingboons-halsgevels, gebouwd als huurhuizen voor het Sint Pietersgasthuis, 3 van de 9 huizen zijn bewaard gebleven, maar dan zonder hals, gekoppeld door lijst en dwarsdak in 1855.
In de 19de eeuw moesten zes van de negen huurhuizen wijken voor het nieuwe kantoorgebouw van De Nederlandsche Bank. De resterende huizen zijn onherkenbaar gewijzigd en hebben onder andere hun stoep, onderpui en halsgevel verloren. De gevels aan de binnenplaats zijn nog gedeeltelijk intact. De plattegrond van deze huurhuizen lijkt op die van de Sweelinck-huizen, zij het dat het voorhuis smaller is geworden, hetgeen overeenkomt met de algemene trend in de 17de eeuw. Uiteindelijk zal het voorhuis net zo breed worden als de daarachter gelegen gang. Die ontwikkeling is aan de hand van verschillende huizen waar te nemen, bijv. door de Sweelinck-huizen met deze huizen te vergelijken.
Gebruikte literatuur:
- Koen Ottenheym. Philips Vingboons (1607-1678). Architect. Zutpen, 1989: p. 83-84
- H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 329, 638
MIP-nummer: 13098
Functie: Bankgebouw
Architect: Froger, W.A.
Jaartal: 1868
Bouwstijl: Eclecticisme
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 5781
Adres: Oude Turfmarkt 127-129
Adressen: Oude Turfmarkt 127 ;Oude Turfmarkt 129
Inschrijvingsdatum: 20-12-1977
Redengevende omschrijving: Rechts van en thans deel uitmakend van 127-129. Drie XIX A samengetrokken en van hun topgevels beroofde huizen, in 1642 gebouwd door Philips Vingboons. Gevels onder rechte lijst, evenals de vensteromlijstingen XIX A.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: januari 2021