Amsterdam Monumentenstad

Lange Niezel 10

Huisnaam: In de Keysershoedt
Adres: Lange Niezel 10
Oud adres: I528, wijk 3, klein nr. 21, kadaster G666, verponding 669
Postcode: 1012GT
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Trapgevel
Bouwstijl: Neostijlen
Bouwjaar: 1564, 1885
Opdrachtgever: H. de Leeuw (1885)
Bewoners: Jacob Dircksz. de Graeff (1571-1638)
Eigendom: Stadsherstel 2013
Restauratie: 2015, 2022

(16 afbeeldingen)

Lange Niezel 10

Dit winkelhuis heeft een pilaster-trapgevel met ontlastingsbogen met siermetselwerk, gebouwd in 1885, en tracht ouder te lijken dan het werkelijk is. Maar het pand is ook werkelijk heel oud, want achter de 19de-eeuwse gevel gaat een 16de-eeuws woonhuis schuil. In dit huis woonden vier belangrijke regenten. De regent en lakenkoper Hendrick Boelens (1542-1603) had hier eerst zijn woning, gevolgd rond 1600 door Jacob Dircksz de Graeff (1571-1638), die koopman en burgemeester van Amsterdam was. Volgens Elias werd Jacob Dircksz de Graeff in Emden geboren en kwam hij op 7-jarige leeftijd in Amsterdam. Hij werd schout in 1598, in 1603 kwam hij in de vroedschap en was daarna burgemeester in 1613, 28, 30, 31, 33 en 37 (zes keer). Hij was koopman en woonde in de Liesdel 'in de Keysershoedt', bij zijn overlijden op de Herengracht. Hij werd in 1631 aangeslagen voor 270.000 gulden. In 1610 kocht hij de heerlijkheid Zuid-Polsbroek en noemde zich sindsdien vrijheer van Zuid-Polsbroek. Op 3 november 1618 werd hij door stadhouder Maurits 'geremoveerd' (uit de vroedschap gezet), maar in 1630 opnieuw toegelaten tot de vroedschap. Hij was een voorbeeld van een vrijzinnige regent die naar geen enkele kerk ging. Dat soort burgemeesters werden in de loop van de 17de eeuw steeds zeldzamer. Zijn zonen, Cornelis de Graeff (1599-1664) (Herengracht 573) en Andries de Graeff (1611-1678) (Herengracht 446), werden in dit huis geboren. Cornelis zou tien maal, Andries zeven maal burgemeester worden. (Er is nog een burgemeestershuis in deze straat: Lange Niezel 22.)

In het voorhuis is een houtskelet aangetroffen waarvan de zwanenhalskorbelen zijn weggesloopt om ruimte te maken voor een later verlaagd stucplafond. Alleen onder de trap bleek zich nog een exemplaar te bevinden. Wel bewaard bleven een tweetal sleutelstukken met engelenkopjes. Interessant is het piepkleine achterhuisje met spiltrap.

Gebruikte literatuur:

• https://stadsherstel.nl/monumenten/lange-niezel-10/

[Overige literatuur]

Monumentenstatus: GM
Monumentennummer: 205022
Adres: Lange Niezel 10
Adressen: Lange Niezel 10 1,2,H
Inschrijvingsdatum: 22-03-2005
Redengevende omschrijving: geen beschrijving

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]