Prinsengracht 586-590 
Adres: Prinsengracht 586-590
Oud adres: 586: BB419, wijk 57, klein nr. 762, kadaster I2755, verponding 4096
588: BB418, wijk 57, klein nr. 763, kadaster I2756, verponding 4095
590: BB417, wijk 57, klein nr. 764, kadaster I2757, verponding 4094
Postcode: 1017KR
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl:
Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1671
(8 afbeeldingen)
Drie dwarshuisjes (tweebeukig dwarshuis) onder één kap, sobere gevels met ingekorte kroonlijst als goot, raamindeling gewijzigd in de 19de eeuw, ingangen op straatniveau. Nr. 290 heeft een deur in getoogd kozijn in Empire-stijl, begin 19de eeuw.
Deze drie dwarshuisjes werden in 1670/71 gebouwd als gemeenschappelijke onderneming van de schipper Jacob Jansz van Lier, de hoedenmaker Matthijs Adamsz Mees en de metselaar Hendrik de Goede, die bij afrekening op 24 februari 1671 voor notaris Salomon van der Sluys ieder een huis behielden. Het metselwerk geschiedde door Hendrik de Goede, de eigenaar van nr. 590, het timmerwerk door Frans van Daalen, die toen ook 582-584 bouwde. Henk Zantkuijl, die de de ontwikkeling van het Amsterdamse woonhuis in kaart heeft gebracht, beschrijft dat uit het tweebeukige houten huis het éénbeukige houtskelethuis ontstaat - het standaardtype van het stadshuis. Het tweebeukige huis vraagt meer ruimte en kwam daardoor al snel niet meer voor in de stad. Een uitzondering vormt echter dwarshuizen, waar dit huistype tot in de 17de eeuw nog voorkwam, zoals bij deze panden aan de Prinsengracht is te zien. Een dwarshuis is een pand dat met de nok van het dak evenwijdig aan de straat of gracht staat. Daardoor is er ruimte om het tweebeukige type te handhaven (zie de tekening van Henk Zantkuijl).
Het complex bestaat uit drie dwarshuisjes waarvan de kap over de drie panden doorloopt en is in één keer, in één bouwstroom, gebouwd.
Voor historici is één van de huizen van bijzonder belang. Op nr. 590 woonde namelijk I.H. van Eeghen ('juf Van Eeghen') (1913-1996) vanaf 1969 (daarvoor woonde zij op Prinsengracht 556). Zij was van 1951 tot 1978 adjunct-archivaris van het Gemeente Archief Amsterdam (nu Stadsarchief) en heeft een zeer groot aantal artikelen op haar naam staan over alle denkbare historische onderwerpen. Een bibliografie, gemaakt in 1978, bevat 1.258 titels.
Gebruikte literatuur:
- 'Bibliografie van de geschriften van Dr. Isabella Henriette van Eeghen. Ingeleid door Prof. mr. H. de la Fontaine Verwey, samengesteld door mevrouw M.B. Lohmann-De Roever'. Jaarboek Amstelodamum 70 (1978): p. 409-453
- I.H. van E(eghen). 'De apotheker Carolus Schaaf op Prinsengracht 590'. Maandblad Amstelodamum 70 (1983): p. 76-79
- Marius van Melle. 'Juffrouw Van Eeghen. 1913-1996'. Ons Amsterdam 50 (1998): p. 301-305
- H.J. Zantkuijl. 'Prinsengracht 586-588-590. Drie eeuwen oud'. Maandblad Amstelodamum 58 (1971): p. 30-39
- H.J. Zantkuijl. Bouwen in Amsterdam. Amsterdam, 1993: p. 19, 434
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 4608
Adres: Prinsengracht 586
Adressen: Prinsengracht 586 1,2,3,H
Inschrijvingsdatum: 15-09-1970
Redengevende omschrijving: Huis onder dwars dak (XVII B). Deuromlijsting (eind XVIII/begin XIX).
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 4609
Adres: Prinsengracht 588
Adressen: Prinsengracht 588
Inschrijvingsdatum: 15-09-1970
Redengevende omschrijving: Huis onder dwars dak (XVII B); daklijst later.
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 4610
Adres: Prinsengracht 590
Adressen: Prinsengracht 590
Inschrijvingsdatum: 15-09-1970
Redengevende omschrijving: Huis onder dwars dak (XVII B). Deur in getoogd kozijn (XIXa). Drie stoeppalen.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: september 2022