Nieuwezijds Kolk 11 
De Twee Witte Vossen
Huisnaam: De Twee Witte Vossen
Adres: Nieuwezijds Kolk 11
Oud adres: H641, wijk 19, klein nr. 12, kadaster F2272, verponding 1812
Postcode: 1012PV
Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Verhoogde halsgevel
Bouwstijl:
Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1652
Opdrachtgever: Abraham Hoogvelt
Restauratie: 1995
(8 afbeeldingen)
17de-eeuws koopmanshuis met gevel met Ionische gevelpilasters, Corinthische pilasters dragen in hals een driehoekig topfronton, verder heeft de gevel drie festoenen, drie oeils-de-boeuf's en een puibalk. De onderpui is later gewijzigd (van het venster links van de voordeur werd een extra deur gemaakt voor een aparte opgang naar bovenwoningen). Het koopmanshuis bestond oorspronkelijk uit een voor- en een achterhuis, maar het achterhuis werd in 1995 gesloopt.
NZ Kolk had een fraai achterhuis met traptoren dat in 1995 werd gesloopt, omdat het in de weg stond van het nieuwe winkelcentrum De Kolk dat in opdracht van ABN/Amro werd gebouwd. Het achterhuis mocht alleen worden gesloopt wanneer het elders zou worden herbouwd. Het zou eerst achter NZ Kolk 7 herplaatst worden, maar door de vondst van het Kasteel van Amstel ging dat niet door en daarna werd de afspraak het achterhuis te herbouwen door iedereen gemakshalve vergeten.
Over het verdwenen achterhuis valt een interessant verhaal te vertellen. Aan de NZ Kolk bestond een gang, de Vossegang. Deze gang loopt onder het pand NZ Kolk 11 door. De naam van deze gang is afgeleid van dit huis dat De Twee Witte Vossen werd genoemd. Een zekere Abraham Hoogvelt liet in 1652 dit pand neerzetten met de fraaie verhoogde halsgevel in Hollands-Classicistische stijl naar Philips Vingboons (verg. Oude Turfmarkt 145). In de 17de eeuw gebruikte de bewoonster van het buurpand NZ Kolk 9 de Vossegang. De Vossegang liep tot onder het achterhuis door. Een muur scheidde de gang van de woonkelder onder het voorhuis. De gang was met klinkers bestraat. In de zijmuur van deze gang zijn bij de afbraak van het achterhuis twee rondboognisjes aangetroffen en nog een grote opening met rondboog, waarin nog gehengsporen zijn teruggevonden, waaraan een luik bevestigd moet zijn geweest. In 1688 was het huis opgesplitst in verschillende huurwoningen met de omschrijvingen: het huis de twee vossen, het onderhuis, het achterhuis en een kamer. In de Vossegang was het mogelijk, een zijdeur te nemen naar een gangetje, dat leidde naar de spiltrap van het achterhuis van nr. 11. Deze spiltrap zat niet in het achterhuis, maar was er tegenaan gebouwd. Een dergelijk traptorentje is nog aanwezig bij Barndesteeg 15, waar drie rode vossen boven de deur hangen. Het traptorentje kan bekeken worden vanuit de Gedempte Huidevetterssloot. Een vergelijkbare traptoren werd gebouwd in de historische nieuwbouw in de Tuinstraat, onderdeel van het Claes Claesznhofje.
Gebruikte literatuur:
- Annemiek Teesing. 'Wat verdwijnt aan de Nieuwezijds Kolk'. Binnenstad 152 (juni 1995)
- Binnenstad, 144 (febr. 1994)
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 3070
Adres: Nieuwezijds Kolk 11
Adressen: Nieuwezijds Kolk 11 ;Nieuwezijds Kolk 13
Inschrijvingsdatum: 01-07-1970
Redengevende omschrijving: Pand met pilaster-halsgevel met oeils-de-boeuf (XVIIc). Pui XVIII waarin deuren en bovenlichten uit midden XIX.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: oktober 2021